Khoảng trống nào trong Luật Đất đai?

Trả lại bãi biển, mặt hồ cho nhân dân, cộng đồng

Phát biểu tại hội trường, ĐBQH Nguyễn Anh Trí khẳng định: Qua giám sát thực hiện chính sách pháp luật quản lý, sử dụng đất tại đô thị từ khi Luật Đất đai năm 2013 có hiệu lực đến hết năm 2018 đã thấy những mặt được, thành tựu trong lĩnh vực này là rất lớn. Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số tồn tại, hạn chế gây bức xúc lớn cho nhân dân, cho xã hội. Để có thể giải quyết một cách căn cơ, có hiệu quả nội dung này, ĐBQH Nguyễn Anh Trí đề xuất chính quyền các địa phương cần rà soát xem xét và can thiệp để lấy lại những khoảng không gian chính đáng như đất bãi biển, khoảng trời, không gian mặt bờ sông, bờ hồ cho nhân dân và cộng đồng, kể cả khi dự án đó vừa lấy đất xong, đang xây dựng hoặc thậm chí đã làm xong rồi. “Tôi cũng đề nghị các tập đoàn xây dựng trả lại cho dân chút lợi ích ít ỏi và chính đáng từ bãi biển, bờ sông, mặt hồ, khoảng trời để người dân sử dụng, thụ hưởng” - ĐBQH Nguyễn Anh Trí đề xuất.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) phát biểu tại hội trường	Ảnh: Quang Khánh

Bên cạnh đó, Chính phủ cần xây dựng kế hoạch sử dụng đất đến tầm nhìn 20-50 năm sau hoặc xa hơn nữa và có tính đến quy hoạch sử dụng không gian ngầm tại thành phố lớn bởi không gian ngầm ở thành phố gần chục triệu dân đều rất quý và quan trọng. Trên thực tế hiện nay, chúng ta đã bắt đầu gặp vướng về vấn đề này, điển hình như những bất cập trong việc xây dựng tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội. Ngoài ra, ĐB cũng đề nghị các thông tin về đất đai cần được thông tin một cách rõ ràng, minh bạch hơn thuận lợi hơn cho dân biết để giảm bớt tiêu cực, lợi ích nhóm; đề xuất sửa đổi pháp luật tạo điều kiện bớt khó khăn thậm chí ưu tiên sớm có đất sạch cho các dự án xây dựng công trình an sinh xã hội như trường học, công trình, bệnh viện.

\Đặc biệt, ĐBQH Nguyễn Anh Trí cũng kiến nghị Quốc hội, Chính phủ và các bộ, ngành có liên quan xây dựng những văn bản pháp lý về cách thức tổ chức mai táng người đã mất phù hợp với thuần phong mỹ tục, đạt sự văn minh nhưng vẫn bảo đảm vệ sinh và không lãng phí đất đai của các đô thị cũng như của quốc gia. “Đây là vấn đề không hề nhỏ, nhất là gần đây xuất hiện dịch bệnh về virus, vi khuẩn rất độc hại và khó tẩy trùng. Ngoài ra, tình trạng chen lấn, tranh giành đất đai để xây nghĩa trang, làm nghĩa địa đang diễn ra rất quyết liệt, xin Quốc hội lưu tâm vấn đề này” - ĐB Nguyễn Anh Trí kiến nghị.

Nhiều khoảng trống pháp lý trong lĩnh vực đất đai

Theo quan điểm của ĐBQH Trần Thị Quốc Khánh, đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, là tài nguyên quan trọng để phát triển đất nước, được quản lý theo pháp luật, thế nhưng, pháp luật về đất đai còn rất nhiều bất cập như trong báo cáo đã nêu. Điển hình như việc chính sách pháp luật trong lĩnh vực này còn vướng mắc, thiếu ổn định, có khoảng trống pháp lý… “Những nhận định trên đây phản ánh thực trạng bất cập trong công tác xây dựng pháp luật nói chung và lĩnh vực quản lý đất đai nói riêng. Đặc biệt, quá trình xây dựng luật, các bộ, ngành, Ban soạn thảo, chính quyền các cấp nhất là cấp tỉnh ở địa phương đều phản ánh những mâu thuẫn chồng chéo của hệ thống pháp luật, bất cập từ những quy định về đất đai” - ĐB Trần Thị Quốc Khánh nhấn mạnh.

Ngoài ra, ĐBQH Trần Thị Quốc Khánh cũng chỉ rõ thực tiễn xử lý vi phạm pháp luật đất đai thời gian qua nổi lên vấn đề Vũ nhôm và Út trọc thâu tóm đất công chuyển nhượng trái phép, một số lãnh đạo ngành công an và quân đội cũng đã và đang bị xem xét kỷ luật, kể cả một số cán bộ cấp cao và tướng lĩnh. “Đây là một hiện tượng nghiêm trọng gây bức xúc cho xã hội. Vì vậy, tôi đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần tỏ thái độ và xử lý nghiêm minh những người có liên quan bất kể người đó là ai, các cơ quan tư pháp cũng phải xử lý nghiêm minh sớm thu lại tài sản công đã bị lợi dụng chiếm đoạt thời gian qua” - ĐB Trần Thị Quốc Khánh kiến nghị.