Khi nữ giới định kiến về mình

Nghiên cứu của Viện Nghiên cứu xã hội kinh tế và môi trường, Quỹ châu Á và Trung tâm Nghiên cứu Giới, Gia đình và Môi trường trong phát triển tiến hành năm 2013 cho thấy, 60% người trẻ cho rằng phụ nữ phải có nữ tính như dịu dàng, khéo léo, chăm chỉ và an phận, còn nam giới phải có nam tính như mạnh mẽ, quyết đoán, nóng tính và hào phóng. Có tới 75 - 80% cả nam và nữ đều cho rằng nam tính và nữ tính ảnh hưởng đến khả năng tìm người yêu hoặc khả năng dành được cảm tình của những người xung quanh. Việc tuân thủ khuôn mẫu giới còn rất mạnh trong giới trẻ, đặc biệt là nữ giới, khi có đến 76% nữ thanh niên tìm kiếm sự mạnh mẽ và bản lĩnh ở bạn trai/chồng.

Ngay cả với các bạn nữ trẻ, định kiến giới vẫn còn đeo bám rất sâu và ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành vi và quyết định của họ trong tình cảm, cuộc sống và công việc. Đặc biệt, nữ giới tin vào tác động tích cực của việc tuân thủ khuôn mẫu giới trong tìm kiếm người yêu, công việc, cũng như khả năng thăng tiến và làm lãnh đạo. Theo ông Lê Quang Bình, Viện trưởng Viện Nghiên cứu xã hội, kinh tế và môi trường, đa số phụ nữ mong chồng kiếm được nhiều tiền hơn; phụ nữ ít bất bình hơn khi thấy đa số lãnh đạo là nam; nhiều phụ nữ hơn nam giới muốn lãnh đạo của mình là đàn ông; chính người mẹ giáo dục con gái phải đảm đang, chịu nhẫn nhịn với chồng và gia đình chồng…

Một nghiên cứu quốc gia về bạo lực gia đình cũng cho thấy, 87% phụ nữ bị bạo lực tham gia nghiên cứu chưa bao giờ tìm kiếm sự hỗ trợ từ các dịch vụ hoặc các cơ quan trợ giúp pháp lý chính thức; chỉ có 40% các vụ bạo lực gia đình được báo công an. Các chuyên gia luật phân tích, một trong những nguyên nhân khiến phụ nữ không tố giác các vụ bạo lực giới mà thường im lặng hoặc chấp nhận biện pháp hòa giải là do ảnh hưởng của khuôn mẫu cổ hủ và định kiến giới và sự thiếu hiểu biết của phụ nữ.

Định kiến giới ẩn sâu trong tiềm thức mỗi người phụ nữ âm ỉ bào mòn, thủ tiêu cái tôi đích thực, dẫn đến một cách nghĩ khác, cách sống khác. Những nhu cầu, khát vọng, ý chí, tinh thần, tình cảm, tình yêu lứa đôi và hôn nhân cũng bị tỏa chiết, kìm nén bởi định kiến giới. Hiện tượng không đánh giá cao nữ giới bầu cử, bổ nhiệm vào vị trí quản lý, lãnh đạo không phải là hiếm. Thậm chí, có ý kiến nhìn nhận những phong trào thi đua như “phụ nữ giỏi việc nước, đảm việc nhà” gây áp lực nặng nề hơn cho phụ nữ, đi ngược với quan điểm giải phóng phụ nữ khỏi việc nhà.

Xã hội hiện đại công nhận mỗi người đều có quyền làm chủ bản thân và mưu cầu hạnh phúc, không phân biệt địa vị xã hội hay giới tính. Bởi vậy, phụ nữ phải biết mình là con người có sự tự chủ, có những ước vọng của mình. Hãy cởi bỏ những định kiến cũ kỹ để mỗi cá nhân có thể phát triển hết tiềm năng, thực sự làm người tự do, và cũng để hai giới học ở nhau những điều tốt đẹp.