Theo truyền thống, cứ vào lễ hội Loy Krathong, hàng ngàn người Thái lại tập trung bên các con sông và kênh rạch với chiếc đèn Krathong trên tay, ước một điều ước và nhẹ nhàng thả chiếc đèn trôi lênh đênh trên dòng sông.
Trong tiếng Thái, “Loy” có nghĩa là “thả” và “Krathong” có nghĩa là “hoa đăng”. Lễ hội thả hoa đăng là dịp để người Thái bày tỏ lòng biết ơn đến Nữ thần Nước Phra Mae Kongka đã ban phát nguồn nước dồi dào cho con người và đây cũng là dịp mà người dân gửi lời tạ lỗi đến Nữ thần vì đã gây ô nhiễm nguồn nước mà Nữ thần ban cho. Người ta tin rằng “Mẹ nước”, cội nguồn của sự sống sẽ ban phước và che chở cho cuộc sống của họ trong suốt cả năm. Ngày nay, người ta tin rằng Lễ hội là lúc mà những lời ước nguyện của con người sẽ trở thành hiện thực. Đặc biệt, những cặp yêu nhau cũng cùng nhau thả đèn trong ngày này với hy vọng tình cảm của họ sẽ lâu bền mãi mãi.
Lễ hội Loy Krathong bắt nguồn từ triều đại Sukhothai ở thế kỷ XIII. Truyền rằng, một phụ nữ xinh đẹp có tên là Noppamas, tổng quản hoàng cung, đã làm một số đèn lồng đặc biệt cho lễ hội. Chúng được kết từ lá chuối mang hình dáng như những bông hoa sen. Nhà Vua thông thấy rất ấn tượng và truyền rằng từ nay trở đi, hàng năm mọi krathong sẽ được thả trên sông. Ngày nay, trong lễ hội, để tưởng nhớ người phụ nữ đã làm chiếc krathong đầu tiên, người ta tổ chức một cuộc thi sắc đẹp vào gọi tên là “Nữ hoàng Noppamas”.
Lễ hội bắt đầu cũng là lúc mùa mưa chuẩn bị kết thúc và mùa màng vừa thu hoạch xong. Tất cả các nghi thức của Lễ hội bao gồm thắp nến, ước nguyện và thả krathong với niềm tin rằng nếu có thể giữ cho nến trong krathong cháy tận cho đến khi krathong trôi khuất tầm mắt có nghĩa là krathong đó đã mang đi những nỗi lo âu, buồn phiền cùng những điều không may mắn. Những bông hoa đăng krathong chính là những chiếc thuyền nhỏ hình hoa sen làm từ lá chuối, thân chuối, hoa được xếp rất cầu kỳ rồi thả trôi lênh đênh theo dòng nước. Trên những chiếc thuyền nhỏ này có thức ăn, cau, hoa, nhang, nến và tiền đồng.
Krathong truyền thống phải được làm từ những lá chuối được gấp hết sức phức tạp. Nhưng ngày nay, do sự phát triển của xã hội, hoa đăng làm bằng nhựa, xốp hay bột, mô phỏng theo hình dáng hoa đăng làm bằng lá chuối dần trở nên phổ biến. Giá trung bình cho mỗi krathong là 30 baht (khoảng 15.000 đồng). Chính quyền Bangkok ngày nay khuyến khích người dân thả krathong làm từ vật liệu thiên nhiên để bảo vệ môi trường và khuyên mỗi gia đình chỉ nên thả 1 chiếc krathong tượng trưng, tránh cho các con sông bị quá tải và ô nhiễm. Krathong làm bằng bột có thể làm bẩn nước, nhưng cá dưới sông có thể ăn và phân hủy nhanh. Krathong làm bằng xốp thì mất đến 50 năm mới phân hủy hoàn toàn. Nói chung, điều được giữ nguyên vẹn đó là hoa đăng được thả là sự hòa lẫn của ánh sáng, mùi thơm của hoa và hương nồng của những nén nhang.
Lễ hội Loy Krathong được tổ chức khắp đất nước Thái Lan, nhưng lớn nhất là tại 4 tỉnh Sukhothai, Chiang Mai, Ayutthaya và Bangkok. Ở những nơi này, ngoài hoạt động thả đèn krathong, thành phố còn tổ chức bắn pháo hoa, diễu hành có trống chiêng và các tiết mục biểu diễn văn nghệ, âm nhạc truyền thống của Thái.
Tuy nhiên, cùng là Lễ hội Loy Krathong, song mỗi địa phương lại có màu sắc riêng. Ví dụ, ở tỉnh Tak (phía Tây Thái Lan giáp với Myanmar) có truyền thống Loy Krathong độc đáo: từng lễ vật riêng được kết vào nhau và thả cùng lúc để một chuỗi ánh sáng lấp lánh dọc con sông Ping (con sông nối từ Tak đến trung tâm Thái Lan). Và ở Tak, hoa đăng được kết bằng những tán lá dừa, thay vì lá chuối như phần lớn những nơi tổ chức Loy Krathong ở Thái Lan. Hoặc như ở thành phố Chiang Mai phía Bắc, lễ Loy Krathong ở đây có nghi thức khác thường là thả đèn lồng kiểu Lanna bay lên bằng hơi nóng với niềm tin rằng khi những chiếc đèn lồng bồng bềnh trên không sẽ mang theo những phiền não của cư dân trong cộng đồng.
Tại một số địa phương của Thái Lan còn tổ chức các hoạt động thi thả krathong đẹp, thi làm krathong to với những krathong đường kính lên tới 2-3m nổi trên mặt nước hàng tuần lễ, khi được thả có thể trôi hàng tuần trên sông và người dân bên sông thường tiếp tục thắp sáng các ngọn nến bên trong khi thấy krathong này nổi trên sông.
