Khắc phục bất cập trong pháp luật về đấu thầu

Ngô Quyền - Phó trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Lào Cai

Kết quả giám sát việc chấp hành chính sách, pháp luật trong đấu thầu trên địa bàn tỉnh từ năm 2021 đến nay của Thường trực HĐND tỉnh Lào Cai cho thấy: mặc dù gặp nhiều khó khăn, song UBND tỉnh đã có nhiều cố gắng thực hiện hoạt động đấu thầu, bảo đảm nghiêm túc theo quy định, kịp thời đáp ứng được các nhu cầu về đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm trang thiết bị phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống nhân dân. Tuy nhiên, còn những vướng mắc do các quy định của các văn bản quy phạm pháp luật, rất cần sự vào cuộc của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương để tháo gỡ kịp thời.

Khắc phục bất cập trong pháp luật về đấu thầu -0
Đoàn giám sát Thường trực HĐND tỉnh Lào Cai họp thông qua dự thảo báo cáo kết quả giám sát chuyên đề về việc thực hiện chính sách pháp luật về công tác đấu thầu trên địa bàn Ảnh: Minh Kiên

Những năm qua, đặc biệt đại dịch Covid-19, hoạt động đấu thầu trên địa bàn toàn quốc nói chung, tỉnh Lào Cai nói riêng gặp rất nhiều khó khăn; việc thực hiện pháp luật về đấu thầu cũng bộc lộ những bất cập trên thực tế. Trước tình hình đó, tỉnh Lào Cai đã có nhiều giải pháp tháo gỡ và đã có kết quả tích cực.

Tăng cường tính cạnh tranh, công khai, minh bạch

Giám sát chuyên đề về hoạt động đấu thầu trên địa bàn tỉnh từ năm 2021 đến nay, Thường trực HĐND tỉnh Lào Cai nhận thấy, mặc dù gặp nhiều khó khăn, song UBND tỉnh đã có nhiều cố gắng thực hiện hoạt động đấu thầu, bảo đảm nghiêm túc theo quy định, kịp thời đáp ứng được các nhu cầu về đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm trang thiết bị phục vụ cho sự phát triển kinh tế - xã hội, ổn định đời sống nhân dân. Trên cơ sở các quy định của pháp luật và các văn bản của Chính phủ, các bộ, ngành trung ương, tỉnh Lào Cai đã xây dựng hệ thống văn bản triển khai thực hiện công tác đấu thầu trên địa bàn theo hướng tăng cường tính cạnh tranh, công khai, minh bạch; ngày càng tăng phân cấp, phân quyền cho các cơ quan đơn vị được tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong đầu tư, mua sắm, sửa chữa tài sản công.

Công tác phổ biến, quán triệt việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu; đôn đốc các chủ đầu tư thực hiện đấu thầu qua mạng. Do tình hình Covid-19 diễn biến phức tạp nên giai đoạn từ 2021 đến nay, tỉnh không mở hội nghị, lớp tập huấn về công tác đấu thầu. Các chủ đầu tư đã chú trọng đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ dành cho các cán bộ thực hiện công tác về quản lý dự án, đấu thầu. Do đó, nguồn nhân lực thực hiện công tác đấu thầu có chứng chỉ bồi dưỡng, hành nghề cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ theo quy định.

Qua giám sát trực tiếp, công tác chấp hành luật đấu thầu bảo đảm theo quy định. Các gói thầu thuộc lĩnh vực đầu tư xây dựng cơ bản đã có đơn giá, định mức được ban hành, công tác lập kế hoạch đấu thầu, lựa chọn nhà thầu được thực hiện theo kế hoạch. Có dự án khó khăn trong công tác thẩm định giá đã được UBND tỉnh kịp thời chỉ đạo, tháo gỡ, thành lập Hội đồng thẩm định giá tài sản nên khó khăn cho các chủ đầu tư phần nào được tháo gỡ. Các dự án cơ bản bảo đảm tiến độ thực hiện hoặc được UBND tỉnh cho phép gia hạn với lý do khách quan, tuy nhiên còn một số dự án chậm tiến độ, nguyên nhân chủ yếu liên quan đến thu hồi đất, giải phóng mặt bằng. Như dự án đường Trần Hưng Đạo kéo dài; Dự án Cải tạo, sửa chữa tuyến đường TN7, thành phố Lào Cai...

Kết quả thanh tra công tác đấu thầu cho thấy, cơ bản các chủ đầu tư đã chấp hành đúng quy định của pháp luật về đấu thầu. Việc phân cấp cho các Chủ đầu tư được phê duyệt hồ sơ mời thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu, tạo điều kiện thuận lợi cho chủ đầu tư chủ động trong quá trình lựa chọn nhà thầu. Một số tồn tại, sai sót đã được các đơn vị thanh tra, kiểm tra chấn chỉnh, khắc phục, đồng thời yêu cầu chủ đầu tư rút kinh nghiệm đối với các gói thầu tiếp theo, việc giải quyết các khiếu nại trong hoạt động đấu thầu được thực hiện theo đúng quy định…

Lúng túng vì dễ dẫn đến rủi ro pháp lý

Bên cạnh những kết quả đạt, được hoạt động đấu thầu trên địa bàn tỉnh Lào Cai còn có những vướng mắc do các quy định của các văn bản quy phạm pháp luật, rất cần có sự vào cuộc của Chính phủ và các bộ, ngành trung ương để tháo gỡ cho các địa phương và chủ đầu tư.

Đơn cử, tại điểm a khoản 1 Điều 76 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đấu thầu quy định: “Chủ tịch UBND cấp tỉnh chịu trách nhiệm phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu cung cấp thuốc cho các cơ sở y tế công lập thuộc phạm vi quản lý”. Như vậy, đã làm mất tính chủ động trong quá trình tổ chức thực hiện đấu thầu của các đơn vị được giao chủ đầu tư.

Hoặc tại khoản 3 Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 4.3.2023 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, vật tư y tế quy định cho phép áp dụng thí điểm hướng dẫn xây dựng giá gói thầu trong năm 2023, nhưng trong trường hợp đơn vị chỉ nhận được 1 báo giá, khi gửi các công ty dịch vụ thẩm định giá thì các công ty dịch vụ thẩm định giá không thẩm định do chưa đủ điều kiện có 3 báo giá, hoặc 3 giao dịch thị trường theo quy định tại Thông tư số 28/2015/TT-BTC ngày 6.3.2015 của Bộ Tài chính. Hoặc việc xác định hàng hóa, vật tư được áp dụng mua sắm theo tình trạng khẩn cấp chưa có quy định rõ ràng, chỉ xác định qua nhận định, dễ dẫn đến rủi ro về pháp lý...

Mặt khác, trên địa bàn tỉnh Lào Cai có rất ít đơn vị tư vấn về thẩm định giá, tư vấn lập hồ sơ dự thầu, trong khi Hội đồng mua sắm tại các cơ quan, đơn vị chủ yếu là cán bộ kiêm nhiệm, nghiệp vụ liên quan đến công tác mua sắm, đấu thầu hạn chế nên rất khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ mua sắm, đặc biệt là mua sắm trang thiết bị chuyên ngành. Chứng thư thẩm định giá của các công ty thẩm định giá khi thẩm định một số trường hợp ghi mang tính tham khảo nên không đủ cơ sở đưa vào lập dự toán, do đó các chủ đầu tư rất lúng túng vì dễ dẫn đến những rủi ro về pháp lý... 

Góc đại biểu

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi chủ trì phiên họp phát biểu
Diễn đàn Quốc hội

Cần chính sách đủ mạnh để khuyến khích phục hồi doanh nghiệp

Dự án Luật Phá sản (sửa đổi) dự kiến sẽ được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ Chín tới, trong đó có một điểm mới nổi bật là bổ sung quy định về phục hồi doanh nghiệp trước khi phá sản. Tại phiên họp mở rộng của Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính thẩm tra dự án Luật này, các đại biểu đề nghị, cần rà soát, nghiên cứu để có khung pháp lý, chính sách đủ mạnh nhằm khuyến khích thực hiện phục hồi doanh nghiệp.

Cần tập trung chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong nước phát triển
Quốc hội và Cử tri

Cần chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp mang tính đột phá cao

Trao đổi với phóng viên Báo ĐBND, Ủy viên là đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Kinh tế và Tài chính PHAN ĐỨC HIẾU cho rằng, để kinh tế tư nhân trở thành động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước như yêu cầu của Tổng Bí thư Tô Lâm trong bài viết "Phát triển kinh tế tư nhân - Đòn bẩy cho một Việt Nam thịnh vượng”, thì cần có một chiến lược bài bản với những nhóm giải pháp được tinh chỉnh, mang tính đột phá cao, phù hợp với bối cảnh mới, yêu cầu mới.

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất
Quốc hội và Cử tri

Xem xét tăng thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất

Quan tâm đến thời hạn của giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất hóa chất quy định tại dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội tham dự Hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 7 đề nghị tăng thời hạn của giấy chứng nhận là trên 5 năm. Bởi, thời hạn trên là quá ngắn, gây khó khăn cho các tổ chức, cá nhân sản xuất hóa chất có điều kiện.

ĐBQH Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông)
Quốc hội và Cử tri

Cân nhắc tăng thuế đối với xe ô tô pick - up chở hàng cabin kép theo lộ trình

Lưu ý nếu quy định tăng thuế cao đối với xe ô tô pick - up chở hàng cabin kép ngay trong một lần như dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) sẽ gây tác động tới tâm lý khách hàng, làm giảm lượng tiêu thụ xe, một số đại biểu Quốc hội đề nghị cân nhắc quy định lộ trình tăng thuế trong vòng 3 năm, từ năm 2027 - 2030, mức tăng thêm 3%/năm tương đương với việc chia đều mức tăng 9% trong 3 năm, áp dụng từ năm 2027.

Cần tập trung chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong nước phát triển
Diễn đàn Quốc hội

Đủ thế, đủ lực, đủ thuận lợi để phát triển kinh tế tư nhân

Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Hải Dương Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, hiện nay là thời điểm chín muồi để thực hiện các giải pháp thúc đẩy phát triển, đưa kinh tế tư nhân trở thành động lực tăng trưởng quan trọng hàng đầu của đất nước. Chúng ta có đủ thế, đủ lực, đủ thuận lợi, có thể nói là thiên thời, địa lợi, nhân hòa, như Tổng Bí thư đã nói “đây chính là thời điểm để hành động, để kiến tạo một Việt Nam thịnh vượng, năng động”.

Kinh tế tư nhân với phát triển văn hóa trong kỷ nguyên mới
Chính sách và cuộc sống

Kinh tế tư nhân với phát triển văn hóa trong kỷ nguyên mới

Bùi Hoài Sơn

Nếu trong quá khứ, việc phát triển văn hóa chủ yếu dựa vào nguồn lực nhà nước, thì ngày nay, trong kỷ nguyên mới - thời đại số hóa, toàn cầu hóa và đổi mới sáng tạo - kinh tế tư nhân nổi lên như một trụ cột vững chắc, góp phần quyết định trong việc bảo tồn, sáng tạo và quảng bá văn hóa.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga
Quốc hội và Cử tri

Lý giải rõ việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng thiết yếu

Cho rằng, bản chất của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt là đánh vào mặt hàng xa xỉ, không khuyến khích tiêu dùng. Trong khi đó, xăng và điều hòa nhiệt độ công suất từ 90.000 BTU trở xuống là mặt hàng thiết yếu, có ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị bỏ thuế tiêu tiêu đặc biệt đối với 2 mặt hàng này. Nếu không bỏ thì phải lý giải tại sao đưa mặt hàng thiết yếu vào đánh thuế tiêu thụ đặc biệt.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại NGUYỄN MẠNH TIẾN
Quốc hội và Cử tri

Sẽ giúp khắc phục triệt để chồng chéo về nhiệm vụ, chia cắt về địa bàn, tổ chức trung gian cồng kềnh, tạo đà cho phát triển

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại NGUYỄN MẠNH TIẾN cho rằng, việc Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành Kết luận số 127-KL/TW là quan điểm chỉ đạo đúng đắn, kịp thời và khoa học trước yêu cầu tất yếu về đổi mới mô hình quản lý Nhà nước. Định hướng sắp xếp này sẽ giúp khắc phục triệt để sự chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ, chia cắt về địa bàn, lĩnh vực, tổ chức trung gian cồng kềnh; bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả, nâng cao vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

ĐBQH Trần Khánh Thu (Thái Bình)
Quốc hội và Cử tri

Ngành y tế cần sự chuyển mình mạnh mẽ, đổi mới tư duy để chăm sóc người dân tốt hơn

Nhân kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam (27.2.1955 – 27.2.2025), trao đổi với phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, ĐBQH TRẦN KHÁNH THU (THÁI BÌNH) nhấn mạnh, trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên mới với những bước chuyển mình mạnh mẽ, thì ngành y tế cũng cần đổi mới tư duy, cách làm, chuyển mạnh từ mô hình "bệnh tật - chữa bệnh" sang mô hình "sức khỏe - chăm sóc sức khỏe".

 Đường sắt Huế: Thực trạng, thách thức và hướng phát triển
Quốc hội và Cử tri

Đường sắt Huế: Thực trạng, thách thức và hướng phát triển

TS. Trần Văn Khải - ĐBQH hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường

Để phát triển đường sắt Huế cần thu hút đầu tư theo mô hình đối tác công tư (PPP), trong đó, cần tạo cơ chế linh hoạt, thông thoáng để thu hút nguồn vốn xã hội hóa dưới hình thức đối tác công tư vào các dự án đường sắt.

Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Mai Văn Nhiều phát biểu tại Hội nghị tham vấn
Hội đồng nhân dân

Lời giải khả thi cho các dự án vốn ngoài ngân sách sử dụng đất chậm triển khai

Mai Văn Nhiều - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch phụ trách HĐND tỉnh Long An

Với tinh thần chủ động, trách nhiệm, đổi mới, sau Chương trình “Bàn tròn chính sách” làm rõ cơ sở khoa học và pháp lý, Thường trực HĐND tỉnh Long An tiếp tục tổ chức Hội nghị tham vấn chuyên gia, doanh nghiệp, cử tri, chính quyền địa phương về các biện pháp đẩy nhanh tiến độ đầu tư, tập trung xử lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, làm cơ sở để trình HĐND tỉnh ban hành nghị quyết về vấn đề này.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Tạ Đình Thi - Ảnh: Phạm Thắng
Quốc hội và Cử tri

Quyết sách hệ trọng, hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế "2 con số"

Trao đổi với Báo Đại biểu Nhân dân về Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt đầu tư xây dựng Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, một trong những quyết định quan trọng của Quốc hội tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín vừa qua, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường TẠ ĐÌNH THI cho biết, Nghị quyết có ý nghĩa rất quan trọng góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, tạo đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, hướng tới mục tiêu tăng trưởng 2 con số liên tục trong những năm tới.

Từ những "đêm trắng" đến Nghị quyết đặc biệt của Quốc hội
Diễn đàn Quốc hội

Từ những "đêm trắng" đến Nghị quyết đặc biệt của Quốc hội

Nghị quyết về thí điểm một số chính sách, cơ chế đặc biệt tạo đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là một dấu ấn đặc biệt quan trọng tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín của Quốc hội. Trao đổi với PV Báo Đại biểu Nhân dân, Ủy viên hoạt động chuyên trách tại Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thị Kim Anh cho biết, cơ quan trình và cơ quan thẩm tra đã có những “đêm trắng” trao đổi, thảo luận để hoàn thiện hồ sơ Nghị quyết trình Quốc hội. Khi dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua được đổi tên với 5 từ "đặc biệt tạo đột phá” thì các cơ chế, chính sách đã thực sự có "sức nặng", đúng với tinh thần của Nghị quyết số 57-NQ/TW.

ĐBQH Trần Văn Khải (Hà Nam) phát biểu
Diễn đàn Quốc hội

Thể hiện rõ nét tinh thần hành động kịp thời, quyết liệt của Quốc hội

Sau 6,5 ngày làm việc nghiêm túc, khẩn trương, Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội khóa XV đã thành công rất tốt đẹp. Các đại biểu Quốc hội nêu rõ, trong điều kiện đặc biệt, chịu áp lực về thời gian, Quốc hội đã hoàn thành khối lượng công việc lớn, với nhiều nội dung quan trọng, thể hiện tinh thần hành động kịp thời, quyết liệt trước yêu cầu cấp bách của thực tiễn, góp phần hoàn thiện thể chế, thúc đẩy sự phát triển đột phá của đất nước trong thời gian tới.

Động lực sáng tạo cho kinh tế bứt phá
Văn hóa

Động lực sáng tạo cho kinh tế bứt phá

Tại Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội Khóa XV đã thông qua Nghị quyết bổ sung Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 với mục tiêu tăng trưởng đạt 8% trở lên. Đây là mục tiêu đầy tham vọng, đòi hỏi điều hành linh hoạt, cải cách thể chế mạnh mẽ và phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, địa phương. Bên cạnh yếu tố kinh tế truyền thống, vai trò của văn hóa ngày càng quan trọng.

ĐBQH Bùi Hoài Sơn (Hà Nội)
Diễn đàn Quốc hội

Đổi mới tư duy quản lý, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động

Kỳ họp bất thường lần thứ Chín, Quốc hội Khóa XV đã hoàn thành các nội dung đề ra. Các đại biểu Quốc hội cho rằng, kỳ họp không chỉ là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình lập pháp mà còn thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Nhà nước trong việc đổi mới tư duy quản lý, tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp
Diễn đàn Quốc hội

Cần có cơ chế rút ngắn thủ tục thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ

Cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết thí điểm một số chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, các đại biểu Quốc hội đề nghị, cần có cơ chế rút ngắn thủ tục thương mại hóa sản phẩm khoa học công nghệ; đầu tư nhanh kết cấu hạ tầng phục vụ cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.