Kịp thời nắm bắt tâm lý, tư tưởng quân nhân
Theo Ban Chỉ đạo Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng quân đội nhân dân tham gia công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021 - 2027” (Đề án 1371) Bộ Quốc phòng, đến nay, toàn quân có hơn 4.500 Tổ Tư vấn tâm lý, pháp lý cho quân nhân; đã tư vấn, giúp đỡ được hơn 10.000 cán bộ, chiến sĩ; các tổ tư vấn đã được triển khai và hoạt động có hiệu quả, nhất là ở các đơn vị huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, những đơn vị đóng quân ở vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo.
Theo đó, mỗi đơn vị cấp trung đoàn lựa chọn những cán bộ am hiểu về pháp luật, có kiến thức tổng hợp về tình yêu, hôn nhân, cuộc sống gia đình và kiến thức xã hội, có phương pháp, kỹ năng nói, kỹ năng thuyết phục, thuyết trình trước mọi người để thành lập Tổ Tư vấn tâm lý, pháp lý cho quân nhân.
Đi vào hoạt động từ đầu năm 2022, các Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý ở Lữ đoàn 214 (Quân khu 3) được thành lập từ cấp đại đội, tiểu đoàn bộ và cơ quan lữ đoàn; mỗi tổ gồm 3 - 5 người đảm nhiệm vai trò tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc của quân nhân. Các cán bộ được phân công làm nhiệm vụ tư vấn ngoài việc nắm chắc những nội dung cơ bản của Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Giao thông đường bộ; các chế độ quy định của Quân đội, đơn vị... còn phải có phẩm chất đạo đức, lối sống trong sạch, giản dị, gần gũi; biết quan tâm, lắng nghe, chia sẻ; đồng thời biết giải quyết kịp thời mọi tình huống thực tiễn cuộc sống đặt ra.
Để tham mưu cho cấp ủy, chỉ huy các cấp những biện pháp trong giải quyết các vấn đề tư tưởng, việc chấp hành pháp luật Nhà nước, kỷ luật Quân đội ở đơn vị; thời gian qua, các Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý của Lữ đoàn 214 đã chủ động gần gũi, nắm bắt diễn biến tâm lý, tư tưởng của bộ đội thông qua nhiều kênh như giao tiếp, học tập, sinh hoạt ngày chính trị văn hóa tinh thần, ngày pháp luật, các hoạt động văn hóa, văn nghệ... chủ yếu và tập trung nhất là vào những thời điểm nhạy cảm như ngày nghỉ, giờ nghỉ, lễ, tết, thực hiện các nhiệm vụ đột xuất, khó khăn.
Mặt khác, các tổ cũng thường xuyên liên hệ với cấp ủy, chính quyền địa phương, nhân dân ở gần địa bàn đóng quân để nắm tình hình, các mối quan hệ của cán bộ, chiến sĩ với nhân dân nhằm có những biện pháp tuyên truyền, giáo dục, giải quyết kịp thời vấn đề nảy sinh trong công tác tư tưởng ở đơn vị.
Sau mỗi lần được tư vấn, giải đáp mọi thắc mắc, hầu hết các quân nhân đều có sự chuyển biến tiến bộ rõ rệt trong nhận thức và hành động, kết quả hoàn thành các nhiệm vụ ở mức cao. Mỗi khi cán bộ, chiến sĩ gặp những vấn đề khó xử đều có thể gặp trực tiếp thành viên Tổ tư vấn hoặc thông qua hòm thư góp ý, điện thoại "đường dây nóng" quân sự của cơ quan hoặc từng thành viên Tổ tư vấn, thời gian hoạt động của đường dây nóng 24/24h.
Giảm tình trạng vi phạm kỷ luật
Với nhiệm vụ hướng dẫn giải đáp các thắc mắc các vấn đề cho quân nhân, hơn 7 năm đi vào hoạt động, mô hình này tại Trung đoàn 20, Sư đoàn 330 (Quân khu 9) đã góp phần đáng kể vào việc giảm thiểu tình trạng vi phạm kỷ luật và giúp cán bộ, chiến sĩ yên tâm gắn bó với đơn vị. Tổ Tư vấn tâm lý, pháp lý quân nhân có 5 thành viên, bằng nhiều kênh thông tin, Tổ đã kịp thời trao đổi, tư vấn rõ ràng các vấn đề mà chiến sĩ còn vướng mắc trong học tập, huấn luyện; bất cứ lúc nào bộ đội cần, các thành viên đều sẵn sàng gặp gỡ, chia sẻ, động viên.
Từ phương pháp hoạt động của Tổ, giúp mối quan hệ giữa cán bộ với chiến sĩ, cấp trên với cấp dưới ngày càng gần gũi, tình đồng đội thêm gắn kết; tỷ lệ quân nhân vi phạm kỷ luật thông thường giảm dần, không có trường hợp vi phạm kỷ luật phải xử lý; mô hình đã tiếp thêm sức mạnh cho chiến sĩ vượt qua khó khăn.
Với Lữ đoàn 131 Hải quân, Đảng ủy, Chỉ huy Lữ đoàn cũng lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên đổi mới nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật, bám sát thực tiễn đơn vị, địa bàn đóng quân và đối tượng cụ thể. Đặc biệt, Lữ đoàn 131 Hải quân đã tổ chức có hiệu quả hoạt động của Tổ tư vấn tâm lý, pháp lý quân nhân và lực lượng bán chuyên trách tại đơn vị.
Các cơ quan, đơn vị chủ động tuyên truyền, phổ biến một số nội dung cơ bản về pháp luật cho gia đình chiến sĩ, thông qua hoạt động gặp gỡ gia đình quân nhân vào ngày nghỉ cuối tuần; tập trung vào một số nội dung cơ bản của Luật Nghĩa vụ quân sự; Thông tư số 143/2023/TT-BQP ngày 27.12.2023 về quy định xử lý kỷ luật trong Quân đội nhân dân; chế độ, chính sách, tiêu chuẩn của quân nhân tại ngũ; quy định về chế độ bảo hiểm y tế với thân nhân, gia đình quân nhân...
Từ 2021 đến tháng 7.2024, Tổ tư vấn đã tư vấn 250 lượt, 1.550 cán bộ, chiến sĩ tham gia. Từ các mô hình, cách làm của đơn vị làm điểm, Lữ đoàn 131 Hải quân đã nhân rộng và thực hiện có hiệu quả trong toàn đơn vị góp phần nâng cao nhận thức trách nhiệm, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật trong thực hiện nhiệm vụ.
