Hoang mang đến tột cùng là cảm giác mà hầu hết tác phẩm của Jackson Pollock mang đến cho người xem vào cuối thập kỷ 40 của thế kỷ XX, dẫu rằng lúc này nghệ thuật trừu tượng không phải điều gì quá xa lạ. Nhưng rõ ràng đứng trước một bức tranh mà mọi trọng tâm hình ảnh đều bị xóa đi một cách triệt để, người xem dường như chẳng có gì để bấu víu hay liên tưởng. Ở đó chỉ có những vệt màu được vảy ra tung tóe, những lớp sơn chồng xếp lên nhau theo những dải xoắn vòng rối như tơ. Chưa kể lối vẽ hết sức kỳ dị của ông. Thay vì dùng giá vẽ như truyền thống, Jackson Pollock đã trải vải toan lên sàn đất hay áp chúng vào tường và không dùng cọ vẽ mà đổ thẳng lên mặt toan từ những lon chứa, rồi trét sơn bằng gậy, bay, dao. Quái dị hơn nữa, cát, các loại mảnh chai, mảnh thủy tinh và các tạp chất khác cũng được ông quăng lên đó một cách bừa bãi khiến cho bề mặt tranh trở nên dày cộm không thuần nhất.
 Trừu tượng số 1, sơn của Jackson Pollock, vẽ năm 1949, kích thước 160x259cm, đang lưu giữ tại Bảo tàng Nghệ thuật hiện đại, Los Angeles, Mỹ |
Ngay lập tức, Pollock bị la ó và đột ngột trở nên nổi tiếng bởi tai tiếng. Mặc dầu vào giai đoạn đó nghệ thuật thế giới đã trải qua không ít biến động, người ta đã quá quen với những cách tân đến nỗi nếu có sự phá cách nào đó cũng không thể tạo nên phản ứng dữ dội với xu hướng phỉ báng hay cổ xúy một cách quá đáng như thời Manet nữa. Họ chấp nhận mọi thứ như một sự tất yếu sẽ xảy ra và chuẩn bị tinh thần cho những thứ còn khủng khiếp hơn nữa trong nghệ thuật. Vậy nhưng, các thực hành nghệ thuật kiểu Jackson vẫn khiến người ta bàng hoàng. Mọi giá trị hầu như bị sụp đổ, bởi đến thời điểm bấy giờ, việc sử dụng bút vẽ vẫn được xem là phương cách tạo hình truyền thống. Tuy nhiên, chính từ cú sốc này, Jackson Pollock đã khiến hội họa Mỹ được biết đến trên toàn thế giới. Một khái niệm mới ra đời. Nó là sự nối tiếp của chủ nghĩa Siêu thực và hợp nhất với Biểu hiện trừu tượng được hình thành ở Đức những năm đầu thế kỷ XX. Nó cũng làm nên cuộc thiên di trung tâm nghệ thuật từ Âu sang Mỹ đến New York.
Có thể nói việc loại bỏ vai trò trung gian tạo nét vẽ của cây cọ của Pollock về mặt lý thuyết sau này được các nhà nghiên cứu xem như là cách thức triệt để nhất cho việc ghi lại các hành động xúc cảm. Ông nhấn mạnh vào tính tự phát, thậm chí vai trò của vô thức/tiềm thức trong sáng tạo, điều mà chủ nghĩa Siêu thực đã hướng tới. Tuy nhiên, điểm khác biệt là nếu các nhà Siêu thực vẫn bấu víu vào hình ảnh được lý trí ghi nhận từ thế giới hiện thực để nói về vô thức, thì Pollock đã loại bỏ luôn nó để chính hành động dẫu có ý thức hay vô thức cùng được biểu thị trên mặt toan. Bởi vậy nên những cú tạt màu, nhỏ giọt, thậm chí quăng vứt đủ thứ trên mặt tranh của ông đã gợi lên cảm xúc mới. Tính phức tạp trong nội tâm con người như được phơi bày, mà bức tranh chỉ là kết quả. Và, dẫu vẫn khó hiểu, nhưng rõ ràng cho đến ngày nay, các tác phẩm của Pollock như đem lại cho người xem cảm giác về những nguồn năng lượng dồi dào. Cảm xúc mù mờ và tâm lý nổi loạn thời hậu chiến (Thế chiến II) cũng được các nhà nghiên cứu xã hội học tìm thấy trong tranh Pollock. Và quan trọng hơn cả là từ Jackson Pollock, một phương cách thực hành nghệ thuật mới được biết đến.
Lối thực hành của ông ngay sau đó đã đem đến những gợi ý cho De Kooning vào thập kỷ 50 cầm bút lao vào mặt toan với series tranh về phụ nữ. Do đó, cả Jackson Pollock và William De Kooning đã trở nên đình đám thời bấy giờ ở Mỹ, để ghi dấu ấn khó phai lên bản đồ nghệ thuật thế giới.
