Còn tại Phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội năm 2020, kế hoạch năm 2021, mục tiêu chủ yếu và một số nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021 - 2025 diễn ra ngày 3.11 vừa qua, đại biểu Quốc hội Nguyễn Phi Thường (Hà Nội) đề nghị Chính phủ, Quốc hội quan tâm chỉ đạo tháo gỡ để cuối năm dự án sẽ vận hành, không để sai hẹn về đích thêm lần thứ 9, không để kéo quá dài, gây bức xúc dư luận.
Chắc chắn rằng, không chỉ riêng đại biểu Quốc hội, cử tri Hà Nội mà cử tri, người dân cả nước đều rất "sốt ruột" về dự án này. Sốt ruột không chỉ riêng về việc đội vốn, chậm tiến độ mà còn bởi một điều "rất lạ": Dự án đã hoàn thành tới 99% khối lượng nhưng không biết khi nào mới có thể đưa vào vận hành thương mại. Dù có đưa ra bất kỳ lý do nào thì cũng khó có thể chấp nhận, không thể cứ nói đã cơ bản hoàn thành, đang được các bên hoàn thiện thủ tục để nghiệm thu, bàn giao đưa vào khai thác nhưng rồi lại chưa rõ thời hạn...
Phát biểu tại phiên thảo luận này, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đã nói rằng, thời gian qua các dự án đường sắt đô thị đã bộc lộ nhiều vấn đề, đặc biệt là chậm tiến độ. Qua các dự án hiện nay, chúng tôi đã rút ra những bài học rất sâu sắc liên quan đến quy hoạch làm sao đáp ứng yêu cầu phát triển. Quá trình chuẩn bị đầu tư và lựa chọn nhà đầu tư, lựa chọn đối tác, tổ chức đấu thầu… phải rút bài học kinh nghiệm để lựa chọn được công nghệ, nhà thầu tốt.
Đặc biệt với các dự án sử dụng hợp đồng EPC, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải cho rằng, cần phải giải phóng mặt bằng sạch, có những giải pháp rõ ràng để từ đó xác định giá trị và tránh phải điều chỉnh giá. Bộ trưởng cũng xin tiếp thu ý kiến góp ý của đại biểu và thông tin, sắp tới sẽ cùng các thành phố lớn tham mưu cho Chính phủ tốt hơn, để những dự án khởi công mới tránh lặp lại tình trạng như vừa qua...
Với những gì đã diễn ra thời gian qua với dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, đương nhiên những lý do, bài học Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải nêu là đúng. Vậy nhưng, để tình trạng này không lặp lại, cơ quan có thẩm quyền cần khẩn trương tổng kết, đúc rút kinh nghiệm các dự án ODA về đường sắt đô thị và thận trọng với các điều kiện trong hiệp định vay ODA, nhất là việc lựa chọn, chỉ định tổng thầu. Đặc biệt, khi ký hợp đồng với các nhà thầu, cần chuẩn bị đủ các điều kiện, nhất là với hợp đồng EPC vì nếu như "chốt" được giá trị ngay từ đầu mà chỉ tạm tính sẽ rất rắc rối về sau - đại biểu Nguyễn Phi Thường nêu quan điểm.
Kỳ vọng dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông sẽ được đưa vào vận hành đúng như cam kết của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải. Hy vọng, những vấn đề đã bộc lộ trong dự án này sẽ được khắc phục. Như ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Dự án chậm trễ là khuyết điểm cần nhanh chóng khắc phục, đồng thời rút kinh nghiệm chung cho các công trình, dự án...
