Hoàn thiện thể chế pháp lý trong thực thi CPTPP và EVFTA

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó trưởng ban điều hành Ban Quản lý khoa học, Viện Nghiên cứu lập pháp, ThS. Đinh Thanh Hương nêu rõ, Hội thảo là một trong các hoạt động nghiên cứu khoa học nhằm xây dựng các luận cứ khoa học phục vụ cho Quốc hội thực hiện các chức năng lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; được triển khai trong khuôn khổ Đề tài khoa học cấp Bộ mã số ĐTCB.2020-06: “Hoàn thiện chính sách, pháp luật phục vụ cho việc giám sát và thực thi các cam kết về môi trường và trách nhiệm xã hội trong Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Châu Âu (EVFTA)” do TS. Bùi Hải Thiêm làm Chủ nhiệm và Viện Nghiên cứu lập pháp là tổ chức chủ trì. 

Chủ nhiệm Đề tài, TS. Bùi Hải Thiêm nêu rõ, quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam đang ngày càng đi vào chiều sâu và rộng mở hơn. Hai hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, điển hình là CPTPP và EVFTA, trở thành những cột mốc mới quan trọng trong tiến trình đó. Quốc hội đã phê chuẩn CPTPP vào năm 2018 và EVFTA vào năm 2020, việc Việt Nam trở thành thành viên của hai hiệp định này đặt ra nhiều vấn đề cấp thiết để nghiên cứu và hoàn thiện thể chế pháp lý, cơ chế thực thiện để tạo thuận lợi cho quá trình thực thi hai Hiệp định này.

Tại hội thảo, các đại biểu tập trung thảo luận làm rõ nhiều vấn đề đang nhận được nhiều sự quan tâm như: một số nội dung cơ bản liên quan đến các cam kết của Việt Nam về môi trường và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp theo CPTPP và EVFTA; các thách thức trong quá trình nội luật hóa, thực hiện các cam kết và giám sát thực hiện các cam kết này, vai trò, trách nhiệm của Quốc hội; đánh giá sự phù hợp và những bất cập, hạn chế, nguyên nhân của một số chính sách, pháp luật hiện nay so với các cam kết này, từ đó có các kiến nghị phù hợp để tăng cường hoạt động giám sát thực hiện các hiệp định FTA thế hệ mới này...

Tại Hội thảo, bà Đinh Thanh Hương cũng nêu rõ, Nghị quyết số 1227/NQ-UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quy chế quản lý khoa học được ban hành ngày 23.2.2021 là cơ sở pháp lý quan trọng để việc thực hiện nhiệm vụ và quản lý khoa học được bài bản và ngày càng đi vào nề nếp. Các biểu mẫu ban hành kèm theo Nghị quyết 1227 đã giúp cho việc quản lý nhiệm vụ khoa học của Viện Nghiên cứu lập pháp và việc thực hiện nhiệm vụ của Ban Chủ nhiệm nhiệm vụ được thuận lợi, dễ dàng, nhanh chóng. Sau khi có Nghị quyết, Viện Nghiên cứu lập pháp đã chú trọng và đẩy mạnh hoạt động hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc các Ban Chủ nhiệm nhiệm vụ khoa học để nâng cao chất lượng kết quả nghiên cứu. 

Trong giai đoạn 2022-2023 và các năm tiếp theo, yêu cầu đặt ra là phải nâng cao chất lượng hoạt động nghiên cứu khoa học, tạo ra các sản phẩm nghiên cứu khoa học khi được nghiệm thu thì có ảnh hưởng tích cực, đóng góp trực tiếp vào các hoạt động của Quốc hội, trong công tác lập pháp, giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước. Sản phẩm, kết quả của nghiên cứu khoa học cần góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng các luật, nghị quyết của Quốc hội, theo đó các chính sách pháp luật có thể thực sự đi vào cuộc sống. Nội dung các kết quả nghiên cứu khoa học chú trọng vào nghiên cứu ứng dụng, kiến nghị các giải pháp có tính khả thi, được ứng dụng vào thực tiễn và trở thành tài liệu tham khảo có giá trị khoa học cho các cơ quan của Quốc hội. Và kết quả Hội thảo này sẽ là sản phẩm nằm trong định hướng đó, bà Đinh Thanh Hương cho biết.