Quy định đầy đủ hơn về điện hạt nhân
Tham gia góp ý dự thảo Luật Điện lực (sửa đổi), ĐBQH Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) cho biết: Chính sách của Nhà nước về phát triển điện lực tại Điều 5 dự thảo luật quy định có 15 khoản, đưa ra rất nhiều chính sách phát triển điện lực cho từng lĩnh vực... Theo đại biểu, quy định như vậy là dàn trải, không bảo đảm nguồn lực của Nhà nước để thực hiện hết các chính sách được quy định tại dự thảo luật.
Vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát quy định khái quát các chính sách chung; cần tính toán bảo đảm tính khả thi để quy định của pháp luật phải đi vào cuộc sống, được thực hiện nghiêm minh.
Trong dự thảo luật, cơ quan soạn thảo đưa vào quy định về chính sách phát triển điện hạt nhân tại khoản 14, Điều 5 có 5 điểm đưa ra nhiều quy định về phát triển điện hạt nhân như: quy hoạch phát triển điện hạt nhân; đối tượng đầu tư; xây dựng, vận hành, chấm dứt hoạt động và bảo đảm an toàn nhà máy điện hạt nhân; quy định về sử dụng công nghệ của dự án điện hạt nhân. Theo đại biểu, các quy định này chỉ nêu hàm ý vài dòng, cụ thể được thực hiện như thế nào chưa quy định rõ.
Bày tỏ băn khoăn về nội dung này, đại biểu cho rằng, phát triển điện hạt nhân, đầu tư xây dựng nhà máy điện hạt nhân mà chỉ quy định mấy điểm, tại một khoản ở 1 Điều như vậy rất lo ngại.
Cùng với đó, qua nghiên cứu báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường, xác định đây là vấn đề mới được quy định tại dự thảo luật lần này. Ủy ban đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định quy định các nội dung tại khoản 14; cần liều lượng nội dung và mức độ quy định tại dự thảo luật.
Bên cạnh đó, đại biểu băn khoăn với quy định tại điểm đ khoản 14 Điều 5 dự thảo luật: "Tuỳ thuộc tình hình kinh tế, xã hội từng thời kỳ và dự án cụ thể, Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế đặc thù để bảo đảm triển khai đầu tư xây dựng, vận hành nhà máy điện hạt nhân có hiệu quả”. Với quy định này thì được hiểu là giao thẩm quyền cho Thủ tướng Chính phủ, Quốc hội không bàn về việc xây dựng nhà máy điện hạt nhân, đại biểu nói.
Dẫn Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường khẳng định việc này không phù hợp về thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ theo quy định của Luật Tổ chức Chính phủ, không phù hợp với Điều 20 Luật Ban hành Văn bản quy phạm pháp luật. Vì vậy, đại biểu đề nghị Quốc hội quan tâm xem xét quy định này.
Xây dựng Ninh Thuận thành "Trung tâm công nghiệp xanh, sạch"
ĐBQH Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận) nêu quan điểm: Để việc nghiên cứu phát triển điện hạt nhân bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, phát triển bền vững, đáp ứng mục tiêu phát thải ròng bằng “0” năm 2050, cần nghiên cứu xây dựng, hoàn thiện các quy định pháp luật về điện hạt nhân đầy đủ, chặt chẽ, đồng bộ, thống nhất. Quy định các cơ chế, chính sách đặc thù bảo đảm cơ sở pháp lý cho phát triển điện hạt nhân thành công, đạt hiệu quả cao.
Đồng thời, cần xác định lộ trình phát triển điện hạt nhân cụ thể. Tránh lãng phí nguồn lực Nhà nước đã đầu tư, nguồn lực đất đai như tại 2 vị trí năm 2009 Quốc hội đã có Nghị quyết chủ trương đầu tư xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1, 2. Bảy năm sau, năm 2016, Quốc hội ban hành Nghị quyết dừng chủ trương đầu tư 2 nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận. Tháng 12.2023 Quốc hội, chính phủ phân bổ vốn cho Ninh Thuận để xây dựng cơ sở hạ tầng ổn định đời sống của Nhân dân 2 vùng dự án.
Đại biểu cũng đề nghị việc đầu tư phát triển điện hạt nhân cần có chủ trương thống nhất, thực hiện bảo đảm nhất quán, đồng bộ, hiệu quả, tạo niềm tin cho Nhân dân.
Cùng với đó, đại biểu bày tỏ, Ninh Thuận có tiềm năng về phát triển năng lượng, năng lượng tái tạo, đã được Chính phủ xác định là Trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước theo Nghị quyết 115/NQ-CP ngày 31.8.2018. Năng lượng, năng lượng tái tạo là ngành trụ cột quan trọng số 1 của tỉnh trong quy hoạch tỉnh. Quá trình triển khai chiến lược phát triển điện, cần nghiên cứu, đề xuất xây dựng Ninh Thuận thành "Trung tâm công nghiệp xanh, sạch" nhằm tạo lợi thế cạnh tranh cho tỉnh cũng như Việt Nam trong phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.