Tăng cường kiểm tra, giám sát thực tế
Xác định giải ngân là một trong những nhiệm vụ hàng đầu cho phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, năm 2024, UBND tỉnh Hòa Bình đã tiếp tục duy trì tổ công tác thúc đẩy giải ngân do Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Tổ trưởng để kịp thời chỉ đạo, rà soát, khắc phục những khó khăn, vướng mắc ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân của các dự án. Cùng với đó, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh đã thành lập Đoàn kiểm tra thực địa về tình hình thực hiện, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn các huyện để nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai của các chương trình, dự án. Đồng thời, đề xuất các giải pháp, phương án thực hiện cụ thể đối với từng vấn đề đã tồn tại nhiều năm trong công tác giải phóng mặt bằng, đấu thầu và tổ chức thực hiện các Chương trình mục tiêu quốc gia.
Đối với các dự án gặp khó khăn, vướng mắc chưa thể triển khai thực hiện giải ngân ngay hoặc dự án đã hoàn thành không sử dụng hết kế hoạch vốn được giao, Sở Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo UBND tỉnh thực hiện điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024 (hiện nay đang trình điều chỉnh lần thứ 3, với tổng số tiền 3 lần điều chỉnh là 316,6 tỷ đồng).
Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Hòa Bình được giao 17 dự án với kế hoạch vốn là hơn 200 tỷ đồng. Do vậy, việc đẩy nhanh tiến độ các dự án bảo đảm giải ngân vốn đầu tư công rất cần thiết và cấp bách. Theo Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố Hòa Bình Đặng Đình Sơn, để bảo đảm kế hoạch giải ngân vốn đầu tư công, đơn vị đã yêu cầu các nhà thầu phải ký cam kết bảo đảm tiến độ và chất lượng dự án. Đồng thời, chủ động phối hợp với các đơn vị liên quan giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng; đôn đốc, chỉ đạo đơn vị thi công tăng cường máy móc, vật tư vật liệu, nhân lực đẩy nhanh tiến độ. Phấn đấu bảo đảm hoàn thành mục tiêu đến hết tháng 9.2024 giải ngân đạt 70% kế hoạch vốn giao.
Với sự tập trung quyết liệt trong chỉ đạo việc thực hiện và giải ngân các dự án, các chủ đầu tư đã tăng cường kiểm tra, giám sát, nắm bắt tình hình thực tế tại công trường, chỉ đạo các bộ phận đẩy nhanh tiến độ, nghiệm thu khối lượng hoàn thành. Tính đến hết tháng 7.2024, tỷ lệ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024 của tỉnh đạt kết quả tương đương so với trung bình cả nước. Theo đó, số kế hoạch vốn đã giải ngân là 1.164,3 tỷ đồng, đạt 34% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ và đạt 31% UBND tỉnh giao chi tiết đến từng dự án, số tuyệt đối cao hơn khoảng 96 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2023.
Tránh đầu tư dàn trải
Dù đã có nhiều nỗ lực, tỉnh Hòa Bình vẫn đối mặt với không ít thách thức trong việc giải ngân vốn đầu tư. Một trong những thách thức lớn nhất là vấn đề giải phóng mặt bằng, chủ yếu là vướng mắc về đơn giá và phương án đền bù còn chồng chéo giữa quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch xây dựng, quy hoạch ngành. Chính sách bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng còn chưa nhận được sự đồng thuận, nhất trí của một số hộ dân (đặc biệt là về số tiền bồi thường khi bị thu hồi đất), một số chủ đầu tư còn thiếu sát sao, ảnh hưởng đến việc bàn giao mặt bằng thi công. Đối với hai dự án trọng điểm của tỉnh có số vốn kế hoạch rất lớn là dự án cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu (đoạn từ Km19+000 - Km53+000) trên địa bàn tỉnh Hòa Bình và đường liên kết vùng Hòa Bình với Hà Nội và cao tốc Sơn La (Hòa Bình - Mộc Châu) có diện tích chiếm đất lớn, công tác giải phóng mặt bằng, chuyển đổi đất lúa, mục đích sử dụng rừng gặp nhiều khó khăn nên tỷ lệ giải ngân còn thấp.
Để bảo đảm giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2024 được giao, UBND tỉnh đã chỉ đạo các chủ đầu tư công khai, minh bạch trong thực hiện các thủ tục thực hiện dự án; đẩy mạnh công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong các dự án... Đặc biệt, tỉnh kiên quyết thay thế kịp thời những cán bộ, công chức, viên chức yếu kém về năng lực, trì trệ, gây nhũng nhiễu, phiền hà và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực trong quản lý đầu tư công. Đồng thời, đưa việc thực hiện tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công trở thành một trong những tiêu chí đánh giá kết quả hoàn thành nhiệm vụ năm 2024 của các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh.
Theo Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bùi Quang Điệp, thời gian tới, khi xây dựng kế hoạch đầu tư công năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh sẽ xác định rõ mục tiêu, khả năng huy động và cân đối nguồn vốn, thứ tự ưu tiên bố trí vốn và khả năng thực hiện, giải ngân; tránh đầu tư phân tán, dàn trải, manh mún, kém hiệu quả, bảo đảm đúng tiến độ. Đồng thời, tập trung đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, huy động cả hệ thống chính trị để giải quyết dứt điểm công tác giải phóng mặt bằng. Chủ động rà soát, đề xuất điều chuyển vốn theo thẩm quyền giữa các dự án chậm giải ngân sang các dự án có khả năng giải ngân tốt hơn, có nhu cầu bổ sung vốn để thực hiện theo quy định.
Đặc biệt, người đứng đầu các địa phương phải sát tình hình, lắng nghe ý kiến của người dân để làm tốt được công tác giải phóng mặt bằng. Quyết liệt, chủ động xử lý, tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn một cách kịp thời, hiệu quả theo chức năng, nhiệm vụ được giao; thực hiện cơ chế phân công, giao trách nhiệm, phối hợp rõ ràng, cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm giữa các cơ quan, đơn vị trong việc hoàn thiện thủ tục đầu tư dự án…
