Hậu Giang nỗ lực bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa

Giữ gìn và phát huy nét văn hóa độc đáo của dân tộc

Những năm qua, Hậu Giang đã xây dựng nhiều đề án, kế hoạch để bảo tồn và phát huy nét văn hóa đặc sắc của dân tộc. Trong đó, thành tựu nổi bật là kết quả từ Đề án “Bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Nghệ thuật đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam Bộ” trên địa bàn tỉnh Hậu Giang, giai đoạn 2016 - 2020 và giai đoạn 2022 - 2025. Nếu như năm 2015, Hậu Giang có 80 câu lạc bộ ĐCTT với hơn 800 thành viên, thì đến năm 2020, khi tổng kết đề án, đã có trên 130 câu lạc bộ với 1.000 thành viên. Ngoài các câu lạc bộ này, còn có một số câu lạc bộ tự phát, xuất phát từ nhu cầu vui chơi giải trí lúc nhàn rỗi của những người có cùng đam mê.

Từ năm 2016, vốn Chương trình mục tiêu Quốc gia phát triển văn hóa đã trang bị được 17 bộ nhạc cụ (gồm đàn cổ điện, đàn cò, đàn kìm) cho 17 câu lạc bộ ĐCTT trên địa bàn tỉnh. Hàng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo tổ chức Liên hoan ĐCTT giữa các câu lạc trong tỉnh theo từng cấp và tham gia các cuộc thi trong khu vực và toàn quốc nhằm giữ gìn, tôn vinh, phát huy loại hình nghệ thuật truyền thống, góp phần tích cực vào việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, từng bước nâng cao giá trị của nghệ thuật ĐCTT gắn với sinh hoạt ở cộng đồng dân cư.  

Cùng với đề án về ĐCTT, Hậu Giang mạnh dạn xây dựng triển khai đề án “Truyền dạy và bảo tồn nghệ thuật hát Aday của đồng bào dân tộc Khmer Nam Bộ tỉnh Hậu Giang, giai đoạn 2016 - 2020” và đang tiếp tục phát huy. Đây là loại hình hát múa dân gian, mang đậm dấu ấn riêng của người Khmer, có nguy cơ mai một, ít người biết. Qua những lớp tập huấn, thành lập câu lạc bộ và tổ chức sinh hoạt đều đặn ở địa phương có người Khmer sinh sống, Aday được nhiều người biết hơn và xuất hiện trở lại trên sân khấu cũng nhiều hơn.

Không chỉ bảo tồn những vốn quý của dân tộc, Đảng bộ và chính quyền tỉnh Hậu Giang luôn coi trọng hoạt động sáng tác, phát huy khả năng của văn - nghệ sĩ, tạo điều kiện để các tác giả thỏa sức sáng tác những tác phẩm mới, mang hơi thở của thời cuộc. Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Ngã Bảy Nguyễn Thị Kim Xuyên, cho biết: “Ngoài việc tuyên truyền sâu rộng, đa dạng hình thức, 15 năm qua, chúng tôi còn chỉ đạo tập trung nguồn lực để tạo điều kiện cho văn học nghệ thuật phát triển; đầu tư hệ thống thiết chế văn hóa ngày càng hoàn thiện; xây dựng, tạo điều kiện cho văn - nghệ sĩ ở địa phương phát huy, thể hiện tình yêu và trách nhiệm với quê hương bằng việc đóng góp, cống hiến tài năng”. Đây cũng là cách làm của các tỉnh Hậu Giang, từng bước tạo điều kiện phát huy, giữ gìn nét văn hóa đặc sắc của dân tộc, khơi nguồn cho phong trào văn hóa, văn nghệ ở cơ sở, phát hiện và chăm bồi các hạt nhân, làm nòng cốt cho phong trào ở cơ sở, bổ sung lực lượng kế thừa cho hoạt động văn hóa, nghệ thuật của tỉnh.

Tiến tới xây dựng ngành công nghiệp văn hóa                      

Những năm qua, Hậu Giang thực hiện Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 gắn với việc quảng bá hình ảnh, con người Hậu Giang đoàn kết, nghĩa tình, thủy chung, năng động; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa, nhất là các loại hình văn hóa phi vật thể, đang có nguy cơ mai một…

Khó khăn lớn nhất vẫn là tìm doanh nghiệp đầu tư bài bản cho văn hóa. Ở Hậu Giang, hiện có 1 trung tâm văn hóa cấp tỉnh, 8 trung tâm văn hóa, thể thao cấp huyện, 61 trung tâm văn hóa, thể thao và học tập cộng đồng cấp xã, 514 nhà văn hóa, khu thể thao cấp ấp; 100% cấp xã, huyện, tỉnh có thư viện, tất cả đều do Nhà nước đầu tư. Hàng năm, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức nhiều hội thi, hội diễn để rà soát đội ngũ làm văn hóa ở cơ sở, có sự hỗ trợ kịp thời, tạo điều kiện để các đơn vị phục vụ các hoạt động văn hóa, văn nghệ ở địa phương; Trung tâm Văn hóa Nghệ thuật tỉnh xây dựng chương trình nghệ thuật, tổ chức nâng chất các câu lạc bộ nghệ thuật, đờn ca tài tử, làm nòng cốt, tổ chức tập huấn, giao lưu với địa phương để tạo sân chơi, nâng cao trình độ chuyên môn cho các nghệ nhân, ca sĩ, diễn viên… Đa phần là các chương trình nghệ thuật, công trình kiến trúc, hệ thống di tích lịch sử, văn hóa, tượng đài; thiết chế văn hóa để tổ chức các hoạt động văn hóa nghệ thuật, triển lãm, về nguồn trên địa bàn đa phần phục vụ không thu phí…

Trước thách thức này, Hậu Giang đã tập trung nâng cao chất lượng hoạt động nghệ thuật, tạo nên những sản phẩm đa dạng, phục vụ công chúng. Đó là việc xây dựng chương trình nghệ thuật năm để lưu diễn phục vụ người dân trong và ngoài tỉnh, phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh xây dựng các chương trình nghệ thuật vào những dịp lễ, Tết, có trực tiếp trên sóng HGTV; Đài cũng đã xây dựng chương trình “Thương lắm miền Tây”, phục vụ khán giả đồng bằng.

Xây dựng các giải pháp tiến tới nên công nghiệp văn hóa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang Nguyễn Văn Hòa chia sẻ: “Trong thời gian tới, tỉnh sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền về vị trí, vai trò của ngành công nghiệp văn hóa trong phát triển kinh tế, xã hội. Điều chỉnh, bổ sung cơ chế phối hợp có hiệu quả giữa các ngành, bảo đảm đồng bộ, tránh chồng chéo, trùng lặp nhằm thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa. Xây dựng kế hoạch về phát triển nguồn nhân lực, thúc đẩy trao đổi kiến thức, nâng cao năng lực chuyên môn, đào tạo nguồn nhân lực chuyên nghiệp cho các ngành công nghiệp văn hóa như điện ảnh; nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, triển lãm và nhiếp ảnh, quảng cáo, du lịch văn hóa... Khuyến khích các doanh nghiệp trong và ngoài nước tăng cường đầu tư vào các hoạt động sáng tạo văn hóa, sản xuất các sản phẩm và dịch vụ văn hóa. Phát triển thị trường tiêu dùng sản phẩm, dịch vụ văn hóa thông qua hoạt động quảng bá, nâng cao khả năng tiếp cận, sử dụng các sản phẩm, dịch vụ văn hóa của công chúng. Nâng cao năng lực sản xuất và sáng tạo các giá trị văn hóa mới, tạo ra nhiều sản phẩm, dịch vụ văn hóa có chất lượng cao tham gia vào thị trường văn hóa trong nước”.