Hải Phòng hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm cho người nghèo
Trong những năm gần đây, Hải Phòng đã đưa chỉ tiêu xóa nhà tranh, nhà tạm cho các hộ nghèo vào chỉ tiêu KT – XH hàng năm và coi đó là một trong những mục tiêu, nhiệm vụ quan trọng. Đến nay, TP đã cơ bản hoàn thành chương trình đề ra, mang lại mái ấm cho người nghèo.
Xóa nhà tranh, vách đất, nhà tạm cho hộ nghèo là chủ trương hợp lòng dân. Vì vậy, ngay sau khi kết thúc giai đoạn I (3.2005), thành phố tiếp tục triển khai giai đoạn II, phấn đấu đến hết năm 2007 cơ bản xóa nhà tranh, nhà tạm và từng bước cải thiện, nâng cao đời sống cho các hộ nghèo. Rút kinh nghiệm cách làm trong giai đoạn I, Ban chỉ đạo xóa nhà tranh, vách đất, nhà tạm đã rà soát lại toàn bộ các hộ nghèo đang ở nhà tranh, nhà tạm hiện có. Trong số các hộ nghèo, còn trên 4.000 ngôi nhà tranh, nhà tạm đưa vào diện cần xóa. Tổng nguồn lực đầu tư cho chương trình là 43,86 tỷ đồng. Trong đó, các địa phương, dòng họ, gia đình đã huy động được trên 31 tỷ đồng. Đến 31.7.2007, toàn thành phố đã có 3.700 ngôi nhà được xây dựng. Các huyện An Dương, Tiên Lãng, Thủy Nguyên, Kiến Thụy, thị xã Đồ Sơn cơ bản hoàn thành kế hoạch. Huyện Tiên Lãng có số lượng nhà cần xóa trong giai đoạn II nhiều nhất (814 ngôi), nhưng đến nay cũng đã hoàn thành chương trình; Huyện Kiến Thụy xóa xong 490 nhà tạm, An Dương cũng hoàn thành 160 ngôi nhà... Kinh nghiệm của các địa phương là trước hết phải làm tốt công tác rà soát, thống kê, phân loại đối tượng, từ đó xác định chính xác số nhà tranh, nhà tạm cần xóa, loại ra khỏi danh sách những trường hợp không thể xóa được như: Nhà ở trên đất không hợp pháp, chủ nhà không có nhu cầu xóa... Đồng thời, ngoài nguồn ngân sách của thành phố, chính quyền địa phương cùng với dòng họ, gia đình tích cực vận động, đóng góp cả về vật chất và công sức để giúp hộ nghèo xóa nhà tranh, nhà tạm. Một số địa phương như Hồng Bàng, Kiến An, Đồ Sơn đã tích cực vận động xây dựng quỹ, tự xóa không có nguồn kinh phí hỗ trợ của thành phố.
Tuy vậy, chương trình xóa nhà tranh, nhà tạm giai đoạn II cũng còn gặp không ít khó khăn. Công tác rà soát, thống kê ban đầu về số hộ nghèo ở nhà tranh, nhà tạm chưa chính xác. Nhiều địa phương, số thống kê giữa năm 2006 tăng nhiều so với báo cáo đầu năm. Sau cuộc họp đánh giá tiến độ xóa nhà tranh, nhà tạm của TP trong tháng 8.2007, Ban chỉ đạo yêu cầu các địa phương tổng rà soát, phân loại lại toàn bộ số liệu hiện có của các địa phương đã triển khai kiểm tra, phân loại và báo cáo cụ thể. Hầu hết, sau rà soát, số lượng nhà cần xóa đã giảm. Tuy nhiên, kết quả giám sát, khảo sát của Ban Văn hóa – Xã hội HĐND và UBND TP tại các địa phương lại cho thấy, việc loại ra khỏi danh sách một số đối tượng cần xóa cũng có điểm cần lưu ý: Với những trường hợp chủ hộ đã chết, chuyển đi nơi khác, không có đất hợp pháp và cam kết không xóa... thì loại ra khỏi danh sách cần xóa là chính đáng. Nhưng với những gia đình có điều kiện đặc biệt khó khăn, không nên loại ra khỏi danh sách vì mục tiêu của chương trình là hướng tới giúp đỡ những hộ nghèo.
Khó khăn nữa là kinh phí xã hội hóa giai đoạn II huy động chậm và kết quả đạt thấp hơn giai đoạn I do nhiều yếu tố: Các đối tượng cần xóa nhà tạm trong giai đoạn II phức tạp hơn, có hộ có người nghiện ma túy, cờ bạc, lười lao động... do đó khó vận động nhân dân đóng góp ủng hộ; Với những hộ quá nghèo, khó có khả năng xây dựng được nhà với mức hỗ trợ theo quy định do không có nguồn bù thêm và giá vật tư ngày một tăng. Mặt khác, vai trò của một số thành viên Ban chỉ đạo TP và một số địa phương chưa thể hiện tích cực như giai đoạn trước; Quá trình thực hiện chưa có sự đôn đốc thường xuyên, sâu sát; Công tác tuyên truyền cũng chững lại... Vì vậy, tiến độ triển khai chương trình trong các tháng đầu năm 2007 chưa đạt yêu cầu. Công tác nghiệm thu, quyết toán có nơi chưa làm kịp thời đã ảnh hưởng tới tiến độ giải ngân...
Để chương trình xóa nhà tạm cho hộ nghèo hoàn thành theo kế hoạch đề ra, đối với những hộ cần xóa thuộc diện rất nghèo, hoàn cảnh khó khăn, chính quyền địa phương đã làm thủ tục đề nghị TP hỗ trợ với mức cao hơn (4 triệu đồng/nhà). Ban chỉ đạo chương trình xóa nhà tranh, vách đất, nhà tạm TP có kế hoạch điều tiết quỹ, tập trung cho những địa phương còn nhiều nhà tạm và khó khăn về kinh phí như Vĩnh Bảo, An Lão. Ban chỉ đạo chương trình và chính quyền các địa phương cũng tích cực vận động, cung cấp địa chỉ cụ thể các nhà cần xóa để các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm tham gia ủng hộ. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền cũng được duy trì để chính quyền các cấp và nhân dân phát huy truyền thống nhân đạo, tích cực giúp đỡ người nghèo ổn định cuộc sống. Thực hiện tốt những giải pháp trên, cuối năm 2007, TP Hải Phòng đã cơ bản hoàn thành chương trình xóa nhà tranh, nhà tạm, mang lại mái ấm cho người nghèo.
Khánh Hà