Góc nhìn doanh nhân: Xác định ưu tiên

Tăng giá sản phẩm cũng là một giải pháp và là giải pháp dễ nghĩ đến nhất; có một cách khác cũng dễ nghĩ đến là doanh nghiệp không giảm giá nhưng lại giảm chất lượng sản phẩm, ông Nguyễn Vũ Duy Tuấn, Giám đốc phát triển kinh doanh, Phân ban tư vấn chiến lược và phát triển chiến lược Deloitte Consulting Đông Nam Á nói. Tuy nhiên, ông Tuấn cũng ngay lập tức cảnh báo: hãy coi chừng với các giải pháp này. “Có nên tăng giá không và ở mức nào? Hay giữ nguyên giá và tìm cách hợp lý hóa chiến lược kinh doanh? Giảm chất lượng sản phẩm mà hàng ngoại chất lượng không giảm thì điều gì sẽ xảy ra? Thị trường sẽ rất dễ mất vào tay kẻ khác và tôi nghĩ đây là điều không mấy doanh nghiệp muốn”. Ông Tuấn cho rằng, đây là thời cơ tốt cho các doanh nghiệp nhìn lại và xây dựng chiến lược kinh doanh và chiến lược điều hành hoạt động của mình sao cho bền vững. Để giữ giá cạnh tranh trên thị trường, các doanh nghiệp không có con đường nào khác là phải cắt giảm chi phí, nhưng không phải theo nghĩa thắt lưng buộc bụng, thắt chi phí đến mức thấp nhất mà làm thế nào điều tiết chi phí một cách hợp lý nhằm có cơ hội tăng doanh thu, lợi nhuận.

Ông Phạm Phú Ngọc Trai, Tổng giám đốc Pepsico Đông Dương, trích nghiên cứu của ACNielsen về tác động của cuộc khủng hoảng tài chính Đông Nam Á vào cuối thập niên 1990 lên các công ty Thái Lan để đưa ra một công cụ giúp doanh nghiệp đối phó với những khó khăn này. Doanh nghiệp, nhất là các công ty bán lẻ, cần xác định hai yếu tố: mức co giãn về giá và tác động của kinh tế vĩ mô lên hàng hóa và dịch vụ của mình để tìm ra chiến lược thích hợp. Mức co giãn về giá (price elasticity - PE) là nhìn từ góc độ người tiêu dùng, xem thử mặt hàng đang đề cập có được người tiêu dùng tiếp tục bỏ tiền ra mua khi giá tăng. Mức co giãn về giá càng cao, người tiêu dùng càng nhạy cảm với sự thay đổi về giá (kinh tế khó khăn, hàng tiêu dùng xa xỉ mà tăng giá chắc chắn sẽ ít người mua hơn); ngược lại mức này thấp, có nghĩa giá tăng không tác động gì nhiều đến mức cầu (thuốc tây, gạo, chẳng hạn). Với mức độ tác động của khó khăn kinh tế lên từng mặt hàng thì có thể xác định qua các con số tăng trưởng tương quan với tăng trưởng kinh tế trong nhiều năm trước (ví dụ sữa đặc có đường ít chịu tác động trong khi rõ ràng xe hơi, căn hộ cao cấp chịu nhiều tác động). Cũng cần tính toán xem tác động đó là ngay tức thì hay có độ trễ, ngắn hạn hay kéo dài, nhiều hay ít.

Tất cả những tính toán nói trên suy cho cùng cũng nhằm giúp doanh nghiệp xác định ưu tiên trong giai đoạn khó khăn hiện nay. Mỗi doanh nghiệp, trong từng thời kỳ đều có những chỉ tiêu chính yếu muốn nhắm đến. Vấn đề là với những biến số đã tính toán ở trên, doanh nghiệp nên ưu tiên cho chỉ tiêu nào, giảm tầm quan trọng của chỉ tiêu nào để hạn chế rủi ro, cả trong ngắn hạn và dài hạn.