Gỡ vướng cho bảo hiểm xã hội

Giải đáp về chế độ trợ cấp lương

Liên quan đến vướng mắc của Công ty TNHH Pemara Labels Việt Nam về chế độ trợ cấp thôi việc cho lao động người nước ngoài, Phó Giám đốc BHXH TP Hồ Chí Minh, bà Nguyễn Thị Thu cho biết: Khoản 3 Điều 186 Bộ luật Lao động năm 2012, quy định: Đối với người lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, BHYT bắt buộc, BH thất nghiệp (BHTN) thì ngoài việc trả lương theo công việc, người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả thêm cùng lúc với kỳ trả lương của người lao động một khoản tiền tương đương với mức đóng BHXH, BHYT bắt buộc, BHTN và tiền nghỉ phép hàng năm theo quy định. Theo đó, công ty nghiên cứu các quy định trên để thực hiện.

Đại diện một số DN nêu vướng mắc, người lao động từng là hạ sĩ quan quân đội đã được chốt sổ và ghi nhận tham gia BHXH trong suốt 3 năm, khi họ nghỉ, mức tính phụ cấp/hệ số lương nào để tính lương hưu.

Cơ quan BHXH cho rằng, trường hợp hạ sĩ quan có 3 năm trong lực lượng vũ trang, thời gian này được tính là thời gian tham gia BHXH. Quy định được tính phụ cấp thâm niên nghề trong lực lượng vũ trang quy định là 5 năm (60 tháng). Từ tháng 61 trở đi được tính 5% phụ cấp thâm niên nghề. Do vậy, trường hợp này không được tính phụ cấp thâm niên nghề vào lương khi nghỉ hưu.

Bảo đảm chi trả bảo hiểm xã hội

Trả lời vướng mắc của các DN về trường hợp lao động có tham gia 2 loại hình BHXH; tại DN đóng BHXH bắt buộc và tại địa phương đóng BHXH tự nguyện. Đại diện cơ quan BHXH cho rằng, theo Luật BHXH 2014, thì người tham gia BHXH tự nguyện không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Như vậy, lao động của DN thuộc đối tượng đang tham gia BHXH bắt buộc thì không thuộc đối tượng tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, DN cần hướng dẫn người lao động liên hệ đại lý thu BHXH tự nguyện nơi người này đã đóng để làm thủ tục hoàn trả BHXH tự nguyện đã đóng trùng với quá trình tham gia BHXH bắt buộc.

Nhiều điểm mới về BHXH

Theo quy định của Luật BHXH 2014, thì người lao động có quyền, trách nhiệm quản lý và bảo quản sổ BHXH kể từ ngày 1.1.2016, nhưng đến nay ngành BHXH chưa thực hiện. Lý giải việc này, cơ quan BHXH thành phố cho biết, đang chờ BHXH Việt Nam có quy định về giao sổ BHXH cho người lao động tự quản.

Nhiều DN muốn BHXH làm rõ trường hợp người lao động làm việc tại DN nhưng chỉ muốn làm một thời gian nhất định, khoảng vài tháng thì nghỉ, sau đó xin làm lại; trong trường hợp này DN có thể trả tiền BHXH, BHYT, BHTN vào lương cho người lao động mà không đóng BHXH, BHYT, BHTN có được không? Đại diện cơ quan BHXH cho biết, trường hợp DN ký hợp đồng với người lao động từ 3 tháng trở lên thì phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN. Việc thỏa thuận trả vào lương, không tham gia BHXH bắt buộc là trái với quy định pháp luật.

Bên cạnh đó, để hạn chế tình trạng người lao động hàng tháng đều bị DN trừ lương để đóng BHXH, nhưng khi nghỉ việc vẫn không được chốt sổ BHXH, không được hưởng BHTN do DN nợ BHXH. Theo ông Nguyễn Quốc Thanh, Trưởng phòng Quản lý Thu - BHXH thành phố cho biết, cơ quan BHXH đã có yêu cầu các DN thực hiện công khai 6 tháng/lần về việc đóng BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động biết. Người lao động có quyền khởi kiện DN bồi thường thiệt hại về các chế độ BHXH liên quan đến trợ cấp thai sản, trợ cấp thất nghiệp. Đồng thời, việc DN đã trích lương của người lao động tham gia BHXH mà không đóng cho cơ quan BHXH đúng thời hạn sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực BHXH.