Gỡ "nút thắt" giải phóng mặt bằng Dự án ĐT 292

Khó khăn lớn nhất là công tác giải phóng mặt bằng

Dự án nâng cấp, cải tạo ĐT.292 trên địa bàn huyện Lạng Giang có điểm đầu giao với quốc lộ (QL) 1 tại Km99+100 thuộc địa bàn thị trấn Kép đến cầu Bố Hạ, xã Nghĩa Hưng, chiều dài tuyến khoảng 8,3 km, tổng mức đầu tư hơn 180 tỷ đồng (do Công ty cổ phần Đầu tư phát triển nhà HUD2 là nhà đầu tư thực hiện). Dự án nhằm nâng cao năng lực khai thác tuyến đường hiện tại, từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng giao thông, đô thị, tăng cường kết nối giao thông khu vực các huyện Tân Yên, Yên Thế và các xã phía Tây Bắc huyện Lạng Giang với thị trấn Kép; khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông, thúc đẩy thông thương, phát triển công nghiệp, thương mại, dịch vụ trên địa bàn.

Từ ngày khởi công (10.1.2021) đến nay, dự án đã được thi công đồng bộ các hạng mục công trình, giá trị dự án BT thực hiện ước đạt 72,63%... Qua giám sát thực tế, Thường trực HĐND tỉnh nhận định, UBND huyện Lạng Giang đã tích cực chỉ đạo, ban hành một số văn bản đôn đốc, tháo gỡ khó khăn trong bồi thường GPMB. Nhà đầu tư cũng cơ bản thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Tuy nhiên, công tác chuẩn bị đầu tư chậm dẫn đến dự án kéo dài hơn 2 năm, phải gia hạn và điều chỉnh. Chất lượng đơn vị tư vấn, công tác quản lý đất đai, phương án bồi thường GPMB còn hạn chế, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cả phần hành lang an toàn giao thông ĐT.292 dẫn đến phải bồi thường phần đất này. Một số nội dung nhà đầu tư thực hiện chưa đúng theo hợp đồng đã ký kết.

Các thành viên Đoàn giám sát đề nghị, nhà đầu tư hoàn thiện thủ tục để được đấu nối đường tại dự án khu dân cư đối ứng hơn 11ha tại thôn Mầu (xã Thái Đào với QL31) bảo đảm theo quy định; UBND huyện Lạng Giang rà soát công tác quản lý đất đai, làm tốt việc tuyên truyền vận động để những hộ dân còn lại đồng thuận trong GPMB thi công ĐT 292 và khu dân cư thôn Mầu; chỉ đạo nhà đầu tư tính toán chính xác chi phí dự án làm căn cứ quyết toán, yêu cầu cam kết hoàn thành dự án vào ngày 31.12.2023 theo quyết định của HĐND tỉnh.

Đại diện nhà đầu tư, cơ quan chuyên môn, lãnh đạo UBND huyện Lạng Giang đã giải trình, làm rõ và tiếp thu những nội dung liên quan. Theo đó, khó khăn lớn nhất là vẫn còn một số hộ dân không đồng tình với đơn giá bồi thường GPMB. Tại khu vực phố Bằng, còn 108 hộ với chiều dài 440m chưa có cơ sở để bồi thường…

Sớm bàn giao Dự án ĐT 292 đưa vào sử dụng

Kết luận buổi giám sát, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành đánh giá cao quyết tâm vào cuộc của lãnh đạo huyện, nhà đầu tư trong chỉ đạo, thực hiện dự án. Huyện Lạng Giang cũng là địa phương mạnh dạn trong việc đăng ký với tỉnh thực hiện dự án theo hình thức BT, góp phần huy động các nguồn lực phát triển hạ tầng giao thông, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Đối với những tồn tại, hạn chế, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Lâm Thị Hương Thành đề nghị: UBND huyện và các đơn vị liên quan nghiêm túc rút kinh nghiệm, có báo cáo giải trình cụ thể những nội dung thành viên đoàn giám sát nêu. Đẩy mạnh tuyên truyền, tạo chuyển biến trong nhận thức, sự đồng thuận của cán bộ, Nhân dân với việc triển khai các dự án BT. Có phương án tháo gỡ "nút thắt" về GPMB. Nghiên cứu, nắm rõ quy định của pháp luật liên quan đến hình thức đầu tư này. Cùng đó, đề ra biện pháp khắc phục, đôn đốc nhà thầu bố trí nguồn lực đẩy nhanh tiến độ thi công, sớm bàn giao dự án ĐT 292 đưa vào sử dụng, bảo đảm hài hòa lợi ích Nhà nước với nhà đầu tư. Khẩn trương hoàn thiện các thủ tục giao đất giai đoạn 2 cho nhà đầu tư tại dự án khu dân cư đối ứng thôn Mầu.

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh cũng đề nghị, UBND huyện kiểm soát chặt chẽ phương án huy động vốn của nhà đầu tư, làm cơ sở tính toán chi phí lãi suất vay theo quy định; tăng cường quản lý đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; chỉnh lý biến động đất đai sau khi người dân hiến đất. Mặt khác, phải có văn bản kiến nghị tỉnh tìm phương án đề nghị cấp có thẩm quyền đấu nối đường khu dân cư thôn Mầu với QL31. Nhà đầu tư cần phối hợp chặt với ngành chuyên môn, UBND huyện chuẩn bị các thủ tục quyết toán khi dự án hoàn thành…

Thực tế ở Bắc Giang nói riêng và các địa phương khác trong cả nước nói chung, trong bối cảnh nguồn lực ngân sách Nhà nước eo hẹp, việc thực hiện các dự án BT là một giải pháp quan trọng huy động nguồn lực từ khối tư nhân đầu tư hạ tầng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, do hành lang pháp lý còn những khoảng trống, ý thức tuân thủ pháp luật về BT còn hạn chế nên ở một số dự án hình thức đầu tư này chưa thực sự phát huy hiệu quả mà còn gây lãng phí, thất thoát nguồn lực Nhà nước. Do đó, để hình thức đầu tư BT thực sự phát huy tác dụng, ngoài tổ chức đầu thầu công khai minh bạch thì khi thực hiện các dự án BT, cần có những cơ quan giám định, tư vấn độc lập.

Bên cạnh đó, cần có sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong đó, có vai trò giám sát của các cơ quan dân cử địa phương. Đồng thời, phải tạo điều kiện để các nhà đầu tư tháo gỡ khó khăn, thực hiện đồng loạt cả dự án BT; rà soát các doanh nghiệp thực hiện dự án, không chấp nhận những doanh nghiệp năng lực kém, tránh để dự án dở dang, nợ đọng; tăng cường quản lý nhà nước, siết chặt kiểm soát tiến độ và chất lượng các công trình…