Gỡ nút thắt!

Chính phủ quyết tâm đổi mới cách điều hành, Quốc hội đồng hành với Chính phủ, tăng cường giám sát để con thuyền đất nước đi đúng quỹ đạo. Những gì làm được cần ghi nhận đúng. Nhưng những gì còn đang ngáng trở, đang là “nút thắt, điểm nghẽn” rất cần chỉ thẳng ra!

Vì sao đang có tình trạng sợ mua sắm công? Nói gì khi các dự án treo chờ quá nhiều? Nghĩ gì khi những công trình “đội vốn” lên quá khủng? Con số tới 500.000 ha đất quy hoạch đang nằm im lìm “trơ gan cùng tuế nguyệt” bao năm nay, thì “nút thắt” ở đâu? Quản lý sử dụng đất đai rõ ràng có lỗ hổng. Không thiếu các vụ đại án đều dính đến những khu “đất vàng” ở các đô thị lớn, thì bài học rút ra là cái gì? Cần nhìn lại vì sao TP. Hải Phòng vượt lên cả nước trong việc đưa nhanh vào vận hành các dự án lớn, xóa những dự án "treo chờ" thành công? Làm tốt thì khen thưởng, làm dở thì phê bình, kỷ luật, phải xem xét công minh, công khai mới mong những cái dở, cái sai không lặp lại.

Đáng chú ý, chuyện dư luận đang nóng trong mua sắm thiết bị y tế cho chống dịch cũng bị “đôn giá, gửi giá” cần nhìn nhận cũng chỉ là “con sâu làm rầu nồi canh”! Phải trân trọng ghi nhận sự quên mình, lăn xả của đội ngũ ngành y tạo lá chắn thép nơi tuyến đầu chống dịch. Cần hơn thế là sự chia sẻ và cách nhìn nhân văn khi nhiều thiết bị y tế cho người bệnh cần kíp phải mua về không thể chậm vì cơ chế, thủ tục níu giằng?

Đã đến lúc phải thay đổi cơ chế và thể chế, quy định trong mua sắm công.  Nhiều tình huống cấp thiết không thể chờ đấu thầu, phải chỉ định mua sắm ngay cũng là bản lĩnh quyết đoán đặt lên trên hết: Tất cả vì sự an toàn cao nhất của người dân! Người đứng đầu Chính phủ đã nêu quan điểm, phải khuyến khích, bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung để các bộ, cơ quan, địa phương phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, tự lực, tự cường, không trông chờ, ỷ lại và cũng không quá thận trọng.

Phải rà soát để có ngay giải pháp tháo gỡ cho những dự án đất đai “treo chờ” quá lớn đang “phơi mình” trước thời gian hàng chục năm kia. Rồi các khu “đất vàng” ở các đô thị lớn, đất đai của các DNNN được trao cho sử dụng đang biến báo trong cái áo khoác “cổ phần hóa doanh nghiệp” cũng hé lộ còn rất nhiều lỗ hổng để lọt vào tay tư nhân với phần thiệt thòi thuộc về Nhà nước. Rồi các khách sạn, nhà khách, văn phòng của các bộ, ngành ở các bãi biển, khu du lịch cả nước cần rà soát toàn bộ xem đang quản lý, sử dụng ra sao? Các cơ quan quản lý công sản, thanh tra, kiểm tra cần vào cuộc làm rõ! Mới đây Chính phủ chỉ đạo TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội thu hồi ngay hai khu đất vàng thuộc Hãng Phim truyện Việt Nam sau kết luận thanh tra rất trúng lòng dân!

Càng phải nhìn rõ hơn về phương thức sử dụng đất đai, sử dụng bạc tiền trong đầu tư công, chi thường xuyên cũng còn không ít bất cập? Rồi nguồn lực đang đọng ở các quỹ ngoài ngân sách, sử dụng như thế nào cho hiệu quả? Bàn quá nhiều về việc mua sắm và sử dụng xe công nhưng đến giờ vẫn chưa ra được phương án nào chuẩn mực! Vì sao nhiều bộ, ngành, cơ quan Trung ương hoàn thành việc đầu tư xây dựng và chuyển về làm việc tại trụ sở mới lại chưa bàn giao trụ sở cũ cho TP Hà Nội theo đúng chủ trương? Rồi chuyện một số cơ quan cấp sở của Hà Nội chuyển ra trụ sở mới một thời gian, lại “âm thầm” quay về trụ sở cũ nghe thật lạ tai? Nhưng điều kỳ lạ nhất là chưa ai lên tiếng, chưa ai nhận trách nhiệm gì về việc xây trụ sở do chuyển mục đích sử dụng, mà không tính toán đến công năng sử dụng thế nào?

Mua sắm công đúng, rất cần. Nhưng cần hơn thế, trước khi mua cái gì dù nhỏ nhất người ký duyệt cũng cần tự hỏi có cần không, đã cần chưa? Chống lãng phí và thực hành tiết kiệm phải trở thành nguyên tắc nằm lòng của những người có trách nhiệm đặt bút ký tá, phê duyệt, chứ không phải việc cần phải mua sắm ngay mà cứ sợ sai, sợ ký, sợ trách nhiệm. Cuộc sống nhiều việc rất cấp thiết cần sự quyết đoán ngay. Ví như mua sắm vaccine phòng Covid-19 phải nhanh nhạy, trên cơ sở bài toán lợi ích và hiệu quả, nhiều khi phải dũng cảm bước qua các thủ tục hành chính để không bỏ lỡ thời cơ. Rất mừng cách làm của người đứng đầu Chính phủ vừa qua yêu cầu các thành viên cho ý kiến và ký quyết định ngay. Đó chính là cách làm đầy trách nhiệm, quyết đoán rất cần lan tỏa xuống cơ sở.