Ở đâu có nông dân, ở đó có khuyến nông
Bên cạnh việc chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật đến nông dân, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm, các mô hình khuyến nông đã thay đổi tư duy sản xuất của người dân, từ nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất an toàn, từng bước phát triển nông nghiệp theo hướng hiện đại, bền vững.
Gia đình ông Nguyễn Duy Hùng ở xã Trung Tú (huyện Ứng Hòa) có 1ha chăn nuôi thủy sản và dù có thâm niên hơn 20 năm nuôi cá thương phẩm nhưng vẫn canh cánh nỗi lo cá bị dịch bệnh. “Được cán bộ khuyến nông hỗ trợ kỹ thuật, từ xử lý nước trong ao nuôi đến cách chọn con giống, chăm sóc cá theo quy trình VietGAP, nên cá lớn nhanh, kháng bệnh tốt. Sau 5 tháng nuôi, đàn cá tăng trưởng tốt, khỏe mạnh, đồng đều, không xảy ra dịch bệnh, năng suất đạt hơn 12 tấn/ha, lợi nhuận cao hơn từ 10% đến 15% so với nuôi cá thông thường,” ông Hùng phấn khởi chia sẻ.
Những tín hiệu tích cực cũng đến từ xã Tích Giang (huyện Phúc Thọ) khi mô hình khuyến nông giúp người dân sản xuất ra sản phẩm tốt hơn đồng thời nâng cao thu nhập. Gia đình ông Kiều Bình Thanh đã được Trung tâm Khuyến nông Hà Nội hỗ trợ vay vốn, giới thiệu khoa học kỹ thuật để trồng hơn 1 mẫu hoa ly, cúc và hoa chậu, hoa bầu, hoa treo trang trí, hoa thảm, hoa cắt ghép. Nhờ áp dụng hệ thống nhà kính và công nghệ tưới tự động, hoa của gia đình ông Thanh đã đạt năng suất và chất lượng cao, mang lại thu nhập hơn 1 tỷ đồng mỗi năm.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương cho biết thời gian qua, cán bộ khuyến nông địa phương đã thực hiện tốt vai trò tư vấn, chuyển giao khoa học và kỹ thuật trong trồng trọt và chăn nuôi, đồng thời kết nối sản xuất với thị trường tiêu thụ. Các tổ khuyến nông luôn sát cánh cùng nông dân, bảo đảm phương châm "ở đâu có nông dân, ở đó có khuyến nông."
Người dân đã biết cách áp dụng khoa học kỹ thuật để phát triển các mô hình kinh tế hiệu quả, giúp thúc đẩy nền nông nghiệp theo hướng công nghệ cao. Điều này góp phần gia tăng giá trị sản xuất, hình thành các vùng sản xuất lớn như 200 vùng trồng lúa tập trung (diện tích từ 50ha đến 300ha mỗi vùng), 5.044ha rau an toàn, hơn 50ha rau hữu cơ, và gần 50 khu vực chuyên canh hoa chất lượng cao.
Đẩy mạnh mô hình tổ khuyến nông cộng đồng
Để tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương cho biết trung tâm sẽ đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Các hoạt động trọng tâm bao gồm xây dựng mô hình trình diễn, tổ chức các chương trình đào tạo và tập huấn, nhằm hình thành các vùng sản xuất tập trung theo chuỗi giá trị, từ đó thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn. Các vùng sản xuất này không chỉ đáp ứng nhu cầu nông sản an toàn cho thị trường trong nước mà còn hướng tới mục tiêu xuất khẩu.
Bên cạnh đó, trung tâm cũng theo sát các hoạt động tại cơ sở để kịp thời xử lý những tình huống phát sinh trong quá trình thực hiện, đồng thời tích luỹ thêm kinh nghiệm thực tế để phục vụ sản xuất nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới. Đội ngũ cán bộ khuyến nông được nâng cao trình độ về kỹ năng và phương pháp mới, nhằm hỗ trợ tối đa cho nông dân trong quá trình sản xuất.
Liên quan đến vấn đề này, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, thành phố sẽ củng cố, kiện toàn hệ thống tổ chức khuyến nông theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; kiện toàn hệ thống khuyến nông cơ sở theo mô hình tổ khuyến nông cộng đồng.
Với chủ trương hợp nhất 3 đơn vị cấp huyện (trạm chăn nuôi và Thú y, trạm trồng trọt và BVTV, trạm khuyến nông) thành Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp trực thuộc UBND huyện quản lý, TP. Hà Nội đã chuyển giao 18 trạm khuyến nông về huyện theo kế hoạch, đây là một thách thức không nhỏ với ngành khuyến nông ở Hà Nội để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới. Tuy nhiên, được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố; sự chỉ đạo trực tiếp của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; sự giúp đỡ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, hoạt động khuyến nông đang có nhiều thay đổi tích cực.
Các mô hình được chia thành 8 nhóm chính như: phát triển liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm; phát triển sản xuất rau, hoa, quả, theo hướng hữu cơ, VietGAP, ứng dụng công nghệ cao; sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường, phù hợp với nhu cầu thị trường; phát triển cơ giới hóa; phát triển liên kết sản xuất chăn nuôi gia cầm gắn với tiêu thụ sản phẩm; phát triển chăn nuôi gia súc theo hướng nâng cao giá trị và thích ứng với biến đổi khí hậu; chăn nuôi lợn an toàn dịch bệnh, giảm thiểu tác động đến môi trường; nuôi thủy sản theo phương pháp VietGAP; nuôi thủy sản áp dụng công nghệ cao; nuôi các đối tượng thủy đặc sản khôi phục nguồn lợi thủy sản nội đồng; nuôi thủy sản lồng bè.
Theo Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương, trong thời gian tới, ngành khuyến nông Hà Nội tiếp tục bám sát định hướng, chỉ đạo của Trung ương và thành phố về nông nghiệp và phát triển nông thôn; tuyên truyền chủ trương, chính sách thực hiện xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021 - 2025; giới thiệu các sản phẩm nông sản chủ lực, các sản phẩm theo chuỗi trên địa bàn thành phố... Đồng thời chuyển giao tiến bộ kỹ thuật thông qua các mô hình trình diễn nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng hiệu quả kinh tế từ 10 - 20% so với ngoài mô hình.
(Trang thông tin có sự phối hợp của Trung tâm Khuyến nông Hà Nội)