Quy định về quản lý, sử dụng tài chính công đoàn là phù hợp
Tán thành cao với nội dung báo cáo tiếp thu, chỉnh lý Dự án Luật Công đoàn (sửa đổi) của Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận Đàng Thị Mỹ Hương đánh giá dự án luật trình ra Quốc hội kỳ này được chuẩn bị rất công phu. Đồng thời, để tiếp tục hoàn thiện dự thảo luật, đại biểu đề xuất một số kiến nghị.
Theo đó, về bảo đảm điều kiện hoạt động công đoàn (Điều 27): Tại khoản 2 dự án luật có quy định: “2. Cán bộ công đoàn không chuyên trách được sử dụng 24 giờ làm việc trong một tháng đối với Chủ tịch, Phó Chủ tịch công đoàn cơ sở; 12 giờ làm việc trong 1 tháng đối với Ủy viên Ban chấp hành, Tổ trưởng, Tổ phó tổ công đoàn để làm công tác công đoàn và được người sử dụng lao động trả lương. Tuỳ theo quy mô cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp mà Ban Chấp hành công đoàn cơ sở và người sử dụng lao động thoả thuận về thời gian tăng thêm”.
Đề nghị cần rà soát quy định cụ thể về quy mô tổ chức, số lượng cán bộ công đoàn không chuyên trách đối với từng loại tổ chức công đoàn, tránh gây gánh nặng cho đối tượng sử dụng lao động. Cần nghiên cứu bổ sung quy định "Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có trách nhiệm hướng dẫn thực hiện nội dung này” để bảo đảm việc thực hiện giảm giờ làm việc cho cán bộ công đoàn không chuyên trách được thống nhất.
Tán thành với quy định về Quản lý, sử dụng tài chính công đoàn tại Điều 31, theo Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận Đàng Thị Mỹ Hương, với việc không quy định cụ thể các phương án phân chia kinh phí công đoàn cho tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp như vậy là phù hợp.
Tuy nhiên, cũng cần nghiên cứu quy định bảo đảm cơ chế để thực hiện nội dung này. Cụ thể về nguyên tắc phân chia, thẩm quyền phân chia. Theo đại biểu, việc phân phối kinh phí công đoàn giữa các cấp cần quy định cụ thể giao Tổng Liên đoàn Lao động quy định. Như thực tiễn từ trước đến nay công đoàn vẫn đang làm, bảo đảm tính linh hoạt trong công tác quản lý, tùy nhiệm vụ của từng cấp công đoàn, tình hình thực tiễn trong từng giai đoạn Tổng Liên đoàn phân phối kinh phí công đoàn phù hợp, bảo đảm quyền tự quyết công việc nội bộ của công đoàn theo thông lệ quốc tế.
Thể hiện sự tin tưởng, tôn trọng quyền tự chủ của công đoàn
Tại Khoản 4, Điều 31 dự thảo luật quy định: “ 4. Sau khi thống nhất với Chính phủ, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam ban hành tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi tiêu, phân cấp thu, phân phối và quản lý, sử dụng tài chính công đoàn phù hợp với yêu cầu nhiệm vụ của công đoàn”.
Đại biểu cho rằng cần rà soát, xem xét thêm quy định này. Liệu có làm tăng thêm thủ tục trong triển khai, tổ chức thực hiện hay không? Bởi, theo báo cáo của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, từ trước đến nay việc này do tổ chức công đoàn tự chủ thực hiện. Nghị định 191/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết về tài chính công đoàn hiện hành cũng đang trao quyền tự chủ cho tổ chức công đoàn trên cơ sở vận dụng định mức, chế độ do Nhà nước quy định, bảo đảm đáp ứng yêu cầu quản lý trong hệ thống tổ chức công đoàn (được quy định tại Điểm a, Khoản 2 Điều 12).
Đồng thời, qua kết quả thanh, kiểm tra, kiểm toán tài chính công đoàn, báo cáo tổng kết thực tiễn 10 năm thực hiện Luật Công đoàn 2012 cũng không thấy có vướng mắc gì trong vấn đề này. Nên cần nghiên cứu quy định phân quyền thẳng cho Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam thực hiện việc này.
Theo báo cáo, khi tham gia ý kiến đối với dự án luật Công đoàn sửa đổi, Chính phủ cũng đã có văn bản số 563/CP-PL ngày 27.9.2024 về việc tham gia ý kiến đối với Dự án luật Công đoàn sửa đổi. Chính phủ cũng cho rằng: “việc thống nhất với Chính phủ về tất cả các tiêu chuẩn, định mức, chế độ chi tiêu đối với các nhiệm vụ chi là cần được cân nhắc về tính phù hợp, khả thi”, nên cần xem xét thêm quy định này.
Đồng thời, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Thuận Đàng Thị Mỹ Hương nhấn mạnh: Công đoàn là tổ chức chính trị - xã hội đặt dưới sự lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối của Đảng, cần phân quyền, giao quyền cho Tổ chức, giao cho Tổng Liên đoàn tự quyết thì Tổng Liên đoàn chịu trách nhiệm về quyết định của mình. Như vậy là tin tưởng, tôn trọng quyền tự chủ của tổ chức công đoàn theo thông lệ Quốc tế. Chính phủ không can thiệp vào hoạt động của Công đoàn, đây là tiêu chuẩn lao động quốc tế cơ bản nước ta cam kết thực hiện.
Bên cạnh đó, để công tác tài chính công đoàn được thực hiện bảo đảm theo quy định của pháp luật, trong thực hiện cần tăng cường công tác thanh, kiểm tra, kiểm toán, giám sát tài chính công đoàn, được quy định cụ thể tại điều Điều 33 dự thảo luật.