Phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Phó Chánh Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước Dương Nghĩa Bang về vấn đề này.

-Thưa ông, công tác xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, Phó giáo sư (GS, PGS) năm 2023 về tiêu chuẩn, tiêu chí có gì thay đổi so với năm trước?

Công tác xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh Giáo sư, Phó Giáo sư hiện nay được thực hiện theo quy định tại Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg ngày 31/8/2018 (Quyết định 37/2018/QĐ-TTg), Quyết định số 25/2020/QĐ-TTg ngày 31/8/2020 (Quyết định 25/2020/QĐ-TTg) của Thủ tướng Chính phủ, các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các văn bản hướng dẫn của Hội đồng Giáo sư nhà nước. Tiêu chuẩn, tiêu chí không có gì thay đổi so với đợt xét năm 2022.

 -Năm nay danh mục tạp chí tính điểm có bổ sung, sửa đổi gì không thưa ông?

Danh mục tạp chí tính điểm của các HĐGS ngành, liên ngành được rà soát cập nhật và được ban hành hàng năm kèm theo Quyết định của Hội đồng Giáo sư nhà nước. Vì vậy, danh mục tạp chí tính điểm năm 2023 sẽ có điều chỉnh sau rà soát của các HĐGS ngành, liên ngành.

- Rà soát hồ sơ các ứng viên là khâu quan trọng để đánh giá ứng viên, đảm bảo chất lượng, khách quan, tránh kiến nghị, tố cáo. Công việc này triển khai như thế nào thưa ông? 

Các HĐGS cơ sở và các HĐGS ngành, liên ngành tổ chức chức thẩm định hồ sơ ứng viên theo đúng quy định tại Quyết định 37/2018/QĐ-TTg, Quyết định 25/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số 04/2019/TT-BGD ĐT của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Theo đó, các chuyên gia được phân công thẩm định hồ sơ tiến hành rà soát các thông tin ứng viên kê khai và các minh chứng cụ thể kèm theo. Với hệ thống biểu mẫu thẩm định cụ thể, chi tiết, mỗi hồ sơ được 03 chuyên gia có đủ năng lực, uy tín khoa học thẩm định độc lập ở mỗi cấp hội đồng đảm bảo việc đánh giá hồ sơ chính xác, khách quan.

Kết quả thẩm định hồ sơ của các chuyên gia và việc phát hiện dấu hiệu vi phạm liêm chính khoa học trong hồ sơ ứng viên được thảo luận công khai, minh bạch và khách quan tại phiên họp xét hồ sơ của hội đồng.

-Vấn đề chuyên môn, học thuật, liêm chính khoa học trong các công trình của ứng viên luôn nảy sinh tranh cãi hàng năm, Hội đồng GSNN giải quyết tình trạng này như thế nào?

Năm 2023, Hội đồng Giáo sư nhà nước đã ban hành Công văn số 25/HĐGSNN ngày 07.3.2023 về việc xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2023, trong đó quán triệt Hội đồng Giáo sư các cấp “Thực hiện nghiêm các quy định tại Quyết định số 37/2018/QĐ-TTg, Quyết định số 25/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản khác có liên quan, bảo đảm mục tiêu nâng cao chất lượng, tăng cường tính khách quan, công khai, minh bạch và đánh giá đúng chất lượng hồ sơ ứng viên, trong đó chú ý: Xem xét về chuyên môn - học thuật, tính liêm chính khoa học; thẩm định kỹ chất lượng tạp chí và chất lượng các công trình khoa học; lưu ý phát hiện, xem xét và đánh giá các công trình khoa học sử dụng hoặc có sự trợ giúp của các công cụ sử dụng trí tuệ nhân tạo. Tổ chức thảo luận và có kết luận đánh giá những công trình khoa học này”.

-Hàng năm đều có ứng viên là trường hợp đặc biệt, được đặc cách. Vậy điều kiện như thế nào để tính là  trường hợp đặc biệt, để được đặc cách?

Hội đồng Giáo sư các cấp xét trường hợp đặc biệt cho ứng viên theo Quy định tại Điều 21, Quyết định 37/2018/QĐ-TTg cụ thể: Nhà giáo, nhà khoa học có những đóng góp nổi trội cho sự nghiệp khoa học công nghệ của đất nước và thế giới thì được Hội đồng Giáo sư nhà nước xét đặc cách các tiêu chuẩn quy định tại Điều 5 Quyết định này (đối với chức danh giáo sư), Điều 6 Quyết định này (đối với chức danh phó giáo sư) và báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét trước khi quyết định.

-Văn phòng Hội đồng GSNN lưu ý gì tới các ứng viên tham gia xét GS,PGS năm nay?

Các ứng viên dự kiến nộp hồ sơ tham gia xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2023 cần  nắm vững các tiêu chuẩn theo quy định tại Quyết định 37/2018/QĐ-TTg và Quyết định 25/2020/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các văn bản hướng dẫn của Hội đồng Giáo sư nhà nước để chuẩn bị hồ sơ rõ ràng, đầy đủ các minh chứng theo quy định.

 Ứng viên chuẩn bị hồ sơ cẩn thận, minh chứng đầy đủ, kiểm tra thông tin kỹ càng vì không được thay đổi nội dung hồ sơ sau khi nộp.

Trong quá trình xét, Văn phòng HĐGS nhà nước luôn tổ chức các đợt tập huấn về công tác xét cho ứng viên và các HĐGS cơ sở, HĐGS ngành, liên ngành, đồng thời trả lời trực tuyến các vấn đề chưa rõ của ứng viên ở mục Hỏi – Đáp trên trang thông tin điện tử của HĐGS nhà nước, mọi ứng viên đều có thể đặt câu hỏi về những vấn đề chưa rõ để được hướng dẫn theo đúng quy định.

- Xin trân trọng cảm ơn ông!