Thẩm phán Colombia học luật trên ChatGPT để xử kiện

Juan Manuel Padilla, một thẩm phán ở thành phố Cartagena thuộc vùng Caribe, Colombia đã kết luận rằng toàn bộ chi phí y tế và chi phí di chuyển của đứa trẻ nên được thanh toán bởi chương trình bảo hiểm.

Các câu hỏi của thẩm phán Padilla với chatbot đa số đều là về các điều luật hay tài liệu pháp lý được áp dụng hợp pháp tại đất nước này: “Trẻ vị thành niên mắc chứng tự kỷ có được miễn chi trả các chi phí điều trị y tế hay không?”.

Phản hồi của ChatGPT tương đồng với quyết định cuối cùng của toà án: “Vâng, điều này đúng. Theo quy định ở Colombia, trẻ vị thành niên được chẩn đoán mắc chứng tự kỷ được miễn trả phí cho các liệu pháp điều trị của mình”.

ChatGPT quét, tổng hợp văn bản trên Internet để tạo ra câu trả lời dựa trên kiến thức mà AI sàng lọc được. Nhưng trên thực tế, chatbot này cũng đã được chứng minh là cung cấp các câu trả lời, trích dẫn khác nhau cho cùng một câu hỏi.

Nền tảng công nghệ mới này đã gây ra nhiều quan ngại trong những tuần gần đây, kể cả trong lĩnh vực giáo dục. Các giáo viên lo ngại ChatGPT có thể bị học sinh lạm dụng, gây ra tình trạng đạo văn.

Thẩm phán Padilla bảo vệ hành động sử dụng công nghệ của mình và cho rằng nó có thể làm cho việc nghiên cứu hệ thống pháp luật cồng kềnh của Colombia hiệu quả hơn. Hơn nữa, vị thẩm phán cũng sử dụng kinh nghiệm và các tiền lệ từ phán quyết trước đó để hỗ trợ cho quyết định của mình.

Padilla chia sẻ trên Blu Radio rằng ChatGPT và các công nghệ AI tương tự khác có thể hữu ích để “hỗ trợ nghiên cứu” nhưng “không nhằm mục đích thay thế” các thẩm phán.

Padilla cũng nhấn mạnh rằng “Trên cương vị là một thẩm phán, khi đặt câu hỏi cho chatbot tôi cũng không ngừng tư duy và đối chiếu”.

Vị thẩm phán lập luận rằng ChatGPT giống như một cô thư ký đã soạn thảo và tổng hợp các văn bản, thông tin cần thiết “theo một cách có tổ chức, đơn giản nhất” để có thể “rút gọn thời gian xử kiện” trong hệ thống tư pháp.

Trong khi đó, Giáo sư Juan David Gutierrez của Đại học Rosario đã bày tỏ sự hoài nghi trước sự thừa nhận của thẩm phán. Ông kêu gọi Colombia nên đào tạo khẩn cấp về “kiến thức kỹ thuật số” cho các thẩm phán.

Năm 2022, Colombia đã thông qua luật cho phép các luật sư công ứng dụng công nghệ để khiến tiến độ và kết quả công việc trở nên hiệu quả hơn.

Ông Octavio Tejeiro, một thẩm phán tại tòa án tối cao của Colombia, cho biết AI gây ra sự khủng hoảng về đạo đức trong luật pháp vì mọi người lo sợ robot sẽ thay thế các thẩm phán, nhưng ông dự đoán công cụ này có thể sẽ sớm được chấp nhận và trở nên phổ biến.

“Hệ thống tư pháp nên tận dụng tối đa công nghệ như một công cụ nhưng luôn tuân thủ đạo đức nghề nghiệp và người quyết định công lý cuối cùng phải là một con người. AI chỉ nên được xem xét như một công cụ giúp thẩm phán cải thiện khả năng phán đoán của mình. Chúng ta không thể cho phép công cụ công nghệ này trở nên quan trọng hơn con người”, thẩm phá Tejeiro chia sẻ thêm.