Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, hiện có bốn trường hợp được xét tuyển thẳng vào lớp 10 (quy định cụ thể tại Văn bản hợp nhất số 03/VBHN-BGDĐT, ngày 3.5.2019, của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo), gồm: Học sinh trường phổ thông dân tộc nội trú; học sinh là người dân tộc rất ít người; học sinh khuyết tật; học sinh đạt giải cấp quốc gia và quốc tế về văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao, cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông.
Lý giải về căn cứ quy định bốn nhóm đối tượng thuộc diện tuyển thẳng vào lớp 10 trong quy chế tuyển sinh hiện nay, ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học (Bộ Giáo dục và Đào tạo) cho biết: Một trong những căn cứ quan trọng là bảo đảm công bằng nhất với mọi học sinh. Những học sinh được tuyển thẳng đều là những đối tượng cần có sự ưu tiên để tạo điều kiện cho các em có thể tiếp tục học tập ở cấp phổ thông.
Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng dành một phần ưu tiên cho học sinh đã tham gia các giải quốc gia, quốc tế về văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao và cuộc thi khoa học kỹ thuật. Đây là những căn cứ để Bộ xây dựng quy chế tuyển sinh và thực hiện từ năm 2014 đến nay.
Như vậy, những học sinh có giải học sinh giỏi cấp tỉnh, thành phố hoặc chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế không được hưởng ưu tiên nào khi xét tuyển vào lớp 10. Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các địa phương nghiêm túc thực hiện công tác tuyển sinh lớp 10 năm học 2024-2025 theo đúng quy chế tuyển sinh, nhằm bảo đảm công bằng cho học sinh và thống nhất trên cả nước.
