Đó là chia sẻ của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn tại cuộc gặp gỡ giữa lãnh đạo ngành Giáo dục và Đào tạo với giáo viên, cán bộ quản lý, nhân viên bậc mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên sáng 15.8.

Giáo viên mầm non thường làm việc ở trường từ 10 - 11 giờ/ngày

Trải qua nhiều môi trường làm việc khác nhau, có nhiều năm gắn bó với giáo dục mầm non. Cô giáo Lê Thị Tuyết Hường, Trường Mầm non xã Thanh Nưa (Điện Biên) cho biết, giáo dục mầm non trong những năm qua đã có sự phát triển vượt bậc, tuy nhiên, vẫn còn những điều mà giáo viên mầm non thấy băn khoăn, trăn trở và mong muốn được Bộ trưởng quan tâm, tháo gỡ.

Theo quy định thời gian làm việc của giáo viên mầm non là 8 giờ/ngày, nhưng trên thực tế giáo viên thường làm việc ở trường từ 10 - 11 giờ/ngày, từ sáng sớm đến chiều muộn nên chúng tôi không có nhiều thời gian chăm lo cho gia đình. Đó là về thời gian, còn về công việc thì do thiếu giáo viên nên có những lớp, một cô giáo đang phải một mình nuôi dạy hơn 30 trẻ.

"Không thể kể hết những nhọc nhằn của giáo viên mầm non ra đây nhưng tin chắc rằng, nếu ai đó chỉ cần có 1 ngày trải nghiệm làm giáo viên mầm non tại vùng sâu, vùng xa thì chắc chắn sẽ có sự thấu hiểu, đồng cảm và chia sẻ với những vất vả", cô Hường chia sẻ.

Hiện nay, tuy chế độ tiền lương của giáo viên mầm non đã được quan tâm nhưng vẫn còn ở mức thấp (như đối với giáo viên mới ra trường chỉ ở mức dưới 5 triệu đồng/tháng), tuy nhiên, cô Hường cũng chỉ ra rằng, mức này chưa tương xứng với thời gian và công sức mà chúng tôi đang làm, cũng như chưa đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của cuộc sống.

Bên cạnh đó, cô Hường cũng chia sẻ, ở các trường mầm non thuộc vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh Điện Biên,  khoảng cách từ trung tâm đến điểm trường lẻ thường rất xa, có những nơi lên đến gần 50km, giao thông đi lại rất khó khăn, nhất là vào mùa mưa lũ, thậm chí còn nguy hiểm đến tính mạng. Tuy nhiên, đến nay, giáo viên dạy ở điểm các trường lẻ chưa có chế độ hỗ trợ đi lại khi về trung tâm trường để tham gia các cuộc họp và sinh hoạt chuyên môn hàng tháng.

Tiếp đó, điều kiện sinh hoạt và làm việc của giáo viên mầm non còn nhiều khó khăn, đặc biệt là ở các điểm trường lẻ vùng khó như thiếu nhà công vụ, thiếu nước sạch, chưa có điện trong khi giáo viên phải ăn ở, ngủ nghỉ tại điểm trường cả tuần, thậm chí là cả tháng. Bên cạnh đó điều kiện về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đồ chơi cho trẻ còn thiếu thốn nên giáo viên phải thường xuyên tự làm cũng như huy động cha mẹ của trẻ cùng làm.

Mặt khác, cô giáo Dương Thị Thanh Hồng, giáo viên lớp 5 tuổi, trường mầm non 1, TP Hà Tĩnh (Hà Tĩnh) cũng cho biết, hiện nay bổ nhiệm hạng chức danh nghề nghiệp, xếp lương đối với giáo viên mầm non, theo như quy định sau khi chuyển lương mới thì hệ số của giáo viên mầm non hạng 2 chỉ bằng hệ số lương của giáo viên tiểu học hạng 3.

"Bản thân tôi là một ví dụ, hiện lương tôi là bậc 5 nhưng hệ số lương của tôi là 3,65, còn lương bậc 5 của giáo viên tiểu học hạng 2 lại có hệ số là 5,36. Như vậy bậc lương giữa 2 cấp học quá chênh lệch. Trong khi mỗi bậc học đều có những vai trò, khó khăn riêng.

Chúng tôi cũng được đào tạo bài bản, trình độ cao đẳng, đại học. Công việc đặc thù riêng, vất vả trông trưa, ngoài giờ; luôn phải đối mặt với rủi ro về đảm bảo an toàn cho các cháu. Kính mong Bộ trưởng quan tâm về việc xếp hạng cũng như chính sách tiền lương giáo viên mầm non được xếp tương quan với giáo viên các cấp học khác", cô Hồng đề đạt.

Đồng quan điểm, cô Lý Thị Trinh Nguyên, giáo viên Trường Mẫu giáo Hoạ Mi, thị xã Long Mỹ (tỉnh Hậu Giang) cũng cho rằng, chế độ lương và phụ cấp ưu đãi đối với nhà giáo, đặc biệt là giáo viên mầm non vẫn còn thấp so với các ngành nghề khác.

Cụ thể, theo cô Nguyên, dù có quy định 40 giờ/tuần nhưng thực tế giáo viên mầm non làm việc gần như gấp đôi. Trung bình mỗi ngày giáo viên mầm non làm việc từ 10 đến 12 giờ. Khi về đến nhà các cô gần khó mà tròn trách nhiệm chăm lo đầy đủ cho gia đình.

Trao đổi với Bộ trưởng, cô Nguyên nhấn mạnh, giáo viên mầm non rất vất vả, nhiều áp lực nhưng với mức ưu đãi 35% theo nghề như hiện nay rất thấp so với công sức các cô bỏ ra, thu nhập không đủ trang trải cuộc sống, nên vừa qua có rất nhiều giáo viên mầm non không bám trụ được với nghề, bỏ việc hoặc chuyển sang ngành nghề khác.

Giáo viên này kiến nghị Bộ trưởng Bộ GD-ĐT tiếp tục quan tâm, tham mưu Chính phủ sớm tăng mức phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non lên 70% giống như các trường chuyên biệt để thu hút được đội ngũ tham gia giáo viên mầm non và giúp các cô an tâm công tác.

Ngoài ra, nhiều giáo viên cũng băn khoăn, hiện nay quy định tuổi nghỉ hưu của giáo viên mầm non đang giống như các ngành nghề khác trong điều kiện lao động bình thường. Tuy nhiên, đặc thù tính chất công việc của giáo viên mầm non khá nặng nhọc nên chúng tôi thấy độ tuổi nghỉ hưu quy định trên 55 tuổi như hiện nay là chưa thực sự phù hợp.

Dự kiến tăng 10 % mức trợ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non 

Trao đổi lại với những ý kiến phát biểu của giáo viên mầm non, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chia sẻ với những vất vả, nặng nhọc của giáo viên mầm non, trong khi chế độ chính sách, thu nhập chưa tương xứng.

"Lãnh đạo Bộ GD-ĐT thấu hiểu điều này. Thời gian qua, Đảng, Chính phủ đã có sự quan tâm tới thầy cô bằng rất nhiều chính sách. Trong đó đội ngũ giáo viên mầm non cũng được hưởng rất nhiều chính sách ưu tiên. Ngoài lương  còn có phụ cấp ưu đãi, phụ cấp đi theo thâm niên, phụ cấp thu hút, trợ cấp lần đầu, trợ cấp 1 lần khi chuyển công tác đối với giáo viên sâu vùng xa, vùng khó khăn. Các chính sách đã có sự lưu ý", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói. 

Tuy nhiên với tất cả sự quan tâm và những chính sách như vậy, tổng cộng lại mức lương của giáo viên mầm non vẫn còn thấp so mới mặt bằng thu nhập chung. Đặc biệt so với công sức của giáo viên mầm non đã bỏ ra, đặc biệt trong khu vực làm việc khó khăn thì mức thu nhập đó chưa tương xứng. 

Lãnh đạo ngành Giáo dục chia sẻ, Chính phủ đã giao cho Bộ GD-ĐT làm việc với Bộ Nội vụ và các bộ ngành, trước hết là nâng các phụ cấp ưu đãi cho giáo viên mầm non và giáo viên bậc tiểu học. Bộ GD-ĐT mong muốn nâng phụ cấp ưu đãi cho tất cả các bậc học, tuy nhiên đối với mầm non, tiểu học cần được chú ý trước hết, sau đó sẽ đến các kiến nghị khác. 

Bước đầu Bộ GD-ĐT với Bộ Nội vụ đã có sự thống nhất, dự kiến tăng mức trợ cấp ưu đãi giáo viên mầm non tăng 10 %, giáo viên tiểu học tăng 5%. Vấn đề còn lại là cần sự thống nhất với Bộ Tài chính rồi thông qua Chính phủ và các cơ quan chức năng. Tuy con số nhỏ, nhưng hy vọng khi điều này được thực hiện sẽ thêm một phần động viên và bù đắp đối với các giáo viên mầm non. 

"Tuy nhiên chúng ta cũng phải thấy một điều, ngành giáo dục có số lượng hưởng lương lớn, công chức, viên chức chiếm 70% số lượng công chức, viên chức trên cả nước. Vì vậy mỗi một chính sách điều chỉnh có thể rất nhỏ thôi, nhưng cũng cần tính toán tới các điều kiện. Vậy nên có rất nhiều mong muốn, kiến nghị nhưng cũng cần giải quyết từng bước và hợp lý", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nói. 

Liên quan đến ý kiến của các cô giáo mầm non về việc giờ làm việc. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn thừa nhận, số giờ trông trẻ dài hơn, phải đến sớm hơn, làm việc nhiều hơn, đây cũng là việc thực tế. Với số lượng giờ lao động như vậy các giáo viên mầm non phải bỏ ra rất nhiều sức lực, ít còn thời gian để phát triển về chuyên môn, chăm sóc gia đình. Đây là lý do mà nhiều người ngại ứng tuyển làm việc trong các trường mầm non. 

Một số tỉnh, địa phương đã có những giải pháp bằng cách huy động các nguồn lực xã hội đóng góp hay hỗ trợ của địa phương cho số lượng giờ làm việc buổi trưa hay ngoài giờ cho giáo viên mầm non. Tuy nhiên hiện tại vẫn thiếu quy định, hành lang pháp lý đầy đủ cho những việc này. Do đó, Chính sách của Bộ trong thời gian tới sẽ tiếp tục lưu ý việc bù đắp thù lao cho giờ làm việc nhiều cho giáo viên mầm non. 

Về độ tuổi nghỉ hưu của giáo viên mầm non, đây cũng là vấn đề được quan tâm trong thời gian vừa qua. Theo Bộ trưởng Sơn, hiện nay Chính phủ đang điều chỉnh luật Bảo hiểm xã hội. Trong góp ý về điều chỉnh Luật BHXH, Bộ GD-ĐT đã có ý kiến chính thức đề nghị đưa đối tượng giáo viên mầm non vào đối tượng lao động nặng nhọc có liên quan tới tuổi nghỉ hưu.  Bộ đã kiên trì kiến nghị về việc này.

Ông Sơn cũng cho biết thêm, gần đây, trong diễn đàn Chủ tịch Quốc hội gặp gỡ với người lao động cả nước, lãnh đạo ngành Giáo dục đã nêu quan điểm đối với giáo viên mầm non cần có chế độ nghỉ hưu thuộc nhóm lao động nặng nhọc. Nữ vẫn giữ ở tuổi 55, điều đó có lẽ phù hợp với thực tế và đây cũng là kiến nghị của các thầy, cô.

"Tuy nhiên giữ theo mức thời gian như vậy nhưng vẫn cần đảm bảo thu nhập, chế độ mà không có sự thiệt thòi, đây là điều mà lãnh đạo Bộ đang kiên trì kiến nghị" - Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.