I. Phòng bệnh
1. Vệ sinh môi trường
Xông khói phòng ở và môi trường xung quanh bằng cách đốt vỏ khô quả bưởi hoặc quả bồ kết khô.
Đun nước củ sả hoặc nước cây mùi già lau cửa, bàn ghế, sàn nhà, đồ chơi và đồ dùng của trẻ.
Đối với nơi công cộng tập trung đông người (trường học, bệnh viện, bến tàu xe…), tùy theo điều kiện của cơ sở để vệ sinh môi trường sạch sẽ, chống lây chéo:
+ Dùng dung dịch có tinh dầu xả để lau, rửa làm sạch môi trường.
+ Đốt các loại tinh dầu có tác dụng khử trùng như: chanh, cam, bưởi, hương nhu…
2. Vệ sinh thân thể: tắm, gội: lá mùi già, lá và vỏ quả bưởi, vỏ quả chanh đun nước tắm gội hoặc lau toàn thân; vệ sinh răng, miệng, mắt, mũi.
3. Tránh đến nơi có đông người: Trường học, bệnh viện, bến tàu xe,… nhất là vùng đang có dịch bệnh lưu hành.
4. Ăn uống:
Ăn đủ chất, bổ sung các loại rau, củ, hoa quả tươi.
Uống đủ nước: Uống nước bột sắn dây, nước ép rau diếp cá.
II. ĐIỀU TRỊ
1. Bài thuốc uống
- Giai đoạn khởi phát và toàn phát: Lá kinh giới (12 - 20g); lá sài đất, (8 - 12g); lá diếp cá (8 - 12g); lá bồ công anh (8 - 12g); lá tre (12 - 20g); lá dâu (8 - 12g); cỏ nhọ nồi (12 - 16g); hạt muống sao (4 - 8g); cam thảo nam (4 - 8g); hoặc mía 3 khấu. Sắc cùng 2 bát nước, trong 20 phút. Uống lúc thuốc còn ấm. Ngày uống 1 thang, chia đều 3 - 4 lần. Uống từ 3 - 5 ngày.
* Nếu ho: lá húng chanh (12 - 20g); lá hẹ (8 - 10g); quả quất (3 lát) hấp cách thủy với 5g đường phèn (thêm 50ml nước) hoặc 50ml nước mía. Lấy nước uống chia 3 - 4 lần trong ngày.
* Nếu sởi khó mọc: lấy cây mùi già hoặc hạt mùi giã nát với rượu xát khắp người.
- Giai đoạn sởi lặn: Lá dâu hoặc quả dâu chín (6 - 12g); cỏ nhọ nồi (6 - 12g); đỗ đen (10g); cam thảo nam hoặc cỏ ngọt (6 - 8g); lá sen (6 - 8g). Lấy 2 bát nước sắc còn nửa bát, uống ấm. Ngày uống 1 thang. Uống từ 5 - 7 ngày.
2. Nước tắm: lá mùi già, lá và vỏ quả bưởi, vỏ chanh đun nước tắm gội, lau toàn thân.
3. Chế độ ăn uống và vệ sinh cá nhân: cho trẻ uống đủ nước; nấu đậu xanh cả vỏ để lấy nước uống và uống bột sắn dây. Ăn nhẹ dễ tiêu, chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Vệ sinh sạch sẽ; ở phòng thoáng mát, tránh gió lùa.
4. Vệ sinh ngoại cảnh: xông khói phòng và môi trường xung quanh bằng cách đốt vỏ khô quả bưởi hoặc bồ kết. Đun nước củ sả lau cửa, bàn ghế, sàn nhà, đồ chơi và đồ dùng trẻ em.
Khuyến cáo: Hướng dẫn này có thể tham khảo và vận dụng ban đầu khi bệnh nhẹ hoặc xa cơ sở y tế. Nếu gần cơ sở y tế như bệnh viện nên đưa các cháu đến để được khám và điều trị đầy đủ.
