Giảm thuế thu nhập cho doanh nghiệp có doanh thu không quá 200 tỷ đồng

Nghị quyết áp dụng đối với người nộp thuế thu nhập doanh nghiệp là tổ chức hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có thu nhập chịu thuế theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sau đây gọi là doanh nghiệp), bao gồm: Doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam; Tổ chức được thành lập theo Luật Hợp tác xã; Đơn vị sự nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam; Tổ chức khác được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có thu nhập.

Nghị quyết quyết nghị giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2020 đối với trường hợp doanh nghiệp có tổng doanh thu năm 2020 không quá 200 tỷ đồng. Doanh nghiệp căn cứ quy định tại khoản 1 Điều này để tự xác định số thuế được giảm khi tạm nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quý và quyết toán thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2020.

Nghị quyết này có hiệu lực thi hành sau 45 ngày kể từ ngày ký và áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2020. Chính phủ hướng dẫn thi hành Nghị quyết này.

Trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải đã giải trình một số nội dung.

Theo đó, về giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (Điều 2), nhiều ý kiến đề nghị cần có sự phân biệt đối với lĩnh vực và doanh nghiệp bị ảnh hưởng tiêu cực so với những lĩnh vực, doanh nghiệp vẫn có tăng trưởng, theo đó loại trừ đối với những doanh nghiệp, lĩnh vực có tỷ suất lợi nhuận cao sẽ không thuộc đối tượng được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp theo Nghị quyết này. Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, về mục tiêu chính sách là đảm bảo việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp áp dụng đúng đối tượng doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19, ngoài ra còn góp phần thực hiện mục tiêu về hỗ trợ, phát triển doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa theo Nghị quyết số 10-NQ/TW ngày 3.6.2017 Hội nghị Trung ương 5 Khóa XII về phát triển kinh tế tư nhân và để cụ thể một bước Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Việc tách biệt ngành nghề, lĩnh vực sản xuất kinh doanh để làm cơ sở xác định đối tượng được giảm thuế có nhiều khó khăn khi các doanh nghiệp có xu hướng kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực như hiện nay. Mặt khác, việc giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa là nhằm hỗ trợ chung cho các doanh nghiệp có thêm nguồn lực phục hồi, tăng tích lũy để đầu tư sản xuất, kinh doanh. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho phép không loại trừ các doanh nghiệp vẫn có tăng trưởng ra khỏi đối tượng điều chỉnh của dự thảo Nghị quyết.

Nhiều ý kiến đề nghị mở rộng giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho tất cả các doanh nghiệp Việt Nam hoặc mở rộng đối tượng giảm thuế đối với các doanh nghiệp có quy mô vừa theo quy định của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa; đề nghị bỏ tiêu chí lao động đóng bảo hiểm để đảm bảo công bằng đối với doanh nghiệp có doanh thu thấp nhưng sử dụng nhiều lao động hoặc chỉ áp dụng cho các đối tượng có doanh thu năm 2020 thấp hơn năm 2019. Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, nội dung của Nghị quyết này hướng tới các doanh nghiệp khó khăn là doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa, có khả năng tiếp cận vốn hạn chế, doanh thu thấp, thị trường hẹp, ít lao động nhưng lại chiếm tỷ lệ lớn trong thị trường lao động và nền tảng quản lý, công nghệ chưa phát triển, khả năng phục hồi sau dịch khó khăn hơn. Mặt khác, nếu áp dụng cả 4 tiêu chí về lao động, doanh thu, vốn và có sự phân biệt theo ngành nghề, lĩnh vực hoạt động như quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ làm cơ sở xác định đối tượng được giảm thuế sẽ khó để triển khai hỗ trợ kịp thời cho các doanh nghiệp ngay trong năm 2020. Trong khi đó, nếu lấy tiêu chí doanh thu sẽ phản ánh thực chất kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đúng bản chất kinh tế, thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc kê khai thuế và công tác quản lý của cơ quan thuế. Trường hợp chỉ áp dụng đối với những đối tượng có doanh thu 2020 giảm so với doanh thu năm 2019 thì các doanh nghiệp mới thành lập năm 2020 sẽ không có doanh thu của năm 2019 để đối chiếu và dễ phát sinh tiêu cực khi tổ chức thực hiện. Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Cơ quan thẩm tra và Cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến của nhiều ĐBQH, bỏ tiêu chí về số lao động đóng bảo hiểm để bảo đảm tính công bằng cho các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động và bổ sung đối tượng được giảm 30% thuế TNDN đối với doanh nghiệp có quy mô vừa trong dự thảo Nghị quyết. Theo đó, tiêu chí xác định doanh nghiệp có quy mô vừa được giảm thuế là doanh nghiệp có tổng doanh thu năm 2020 không quá 200 tỷ đồng, tương đương với tiêu chí về doanh thu để xác định doanh nghiệp vừa trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản và lĩnh vực công nghiệp, xây dựng theo quy định của pháp luật về hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa do tình hình khó khăn nên nhiều doanh nghiệp thuộc lĩnh vực thương mại, dịch vụ khó đạt doanh thu 200 tỷ đồng. Việc thực hiện mở rộng đối tượng được giảm thuế nêu trên thì số giảm thu ngân sách nhà nước năm 2020 tăng từ 15.840 tỷ đồng lên khoảng 23.000 tỷ đồng so với phương án Chính phủ trình. Nội dung này được thể hiện tại Điều 2 của dự thảo Nghị quyết.