Bất cập trong quản lý nhà, đất công tại TP Hà Nội: Góc khuất nào phía sau nhà chuyên dùng 281 Đội Cấn?

Doanh nghiệp đưa ra lý lẽ phản đối kết luận của các cơ quan chức năng

Tại buổi làm việc với Báo Đại biểu Nhân dân, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch và Xúc tiến Đầu tư Nguyễn Danh Thắng cho biết: Từ năm 1958, Công ty Cổ phần Du lịch và Xúc tiến đầu tư, tiền thân là Đoàn xe 12 - Cục Chuyên gia (Phủ Thủ Tướng) đã được Uỷ ban hành chính TP Hà Nội giao quản lý và sử dụng cơ sở nhà, đất tại số 281 Đội Cấn (quận Ba Đình). Năm 1999, Công ty được Sở Địa chính Hà Nội ký Hợp đồng thuê đất số 107-24599/BC-NĐ-HĐTĐ với tổng diện tích thuê là 10.109m2, sử dụng vào mục đích kinh doanh dịch vụ. Cho đến thời điểm hiện nay, Công ty vẫn đang nộp tiền thuê đất hàng năm cho Chi cục thuế quận Ba Đình theo Hợp đồng thuê đất với Sở Tài nguyên và Môi trường nêu trên, với tổng diện tích thuê 10.109m2 và mục đích sử dụng là kinh doanh thương mại dịch vụ.

Theo thực trạng quản lý khu đất từ năm 1958 đến trước thời điểm cổ phần hóa, trong khuôn viên đất được thuê, Công ty đã đầu tư xây dựng khoảng hơn 20 công trình nhà cửa, vật kiến trúc phục vụ cho hoạt động khai thác kinh doanh. Ngoài ra, nằm trên khu đất có 2 căn nhà chuyên dùng thuộc sở hữu Nhà nước do Công ty Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội (QL - PTN) quản lý và cho công ty thuê để sử dụng theo Hợp đồng thuê nhà số 232/HĐNC từ năm 1985, với diện tích 536,68m2 để kinh doanh và làm việc. Năm 1991, Xí nghiệp QL - PTN Ba Đình ký lại Hợp đồng thuê nhà số 259/HĐTN cho Công ty thuê diện tích 586,6m2, sử dụng vào mục đích kinh doanh và làm việc. Đến ngày 15.12.2003, Công ty Kinh doanh Nhà số 1 ký lại hợp đồng thuê nhà số 79/HĐTN cho Công ty thuê diện tích 872,96m2, sử dụng vào mục đích làm việc cho đến nay.

"Hiện Công ty đang sử dụng phần diện tích nhà chuyên dùng này theo đúng mục đích của Hợp đồng thuê nhà số 79/HĐTN đã ký với Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội", ông Nguyễn Danh Thắng khẳng định.

Năm 2006, để phát triển hoạt động kinh doanh và đảm bảo hiệu quả sử dụng đất được giao, Công ty đã xin chủ trương lập dự án đầu tư xây dựng công trình khách sạn, văn phòng và căn hộ tại 281 Đội Cấn. Đến tháng 11.2007, UBND thành phố có Thông báo số 379/TB-UBND về kết luận của Phó Chủ tịch UBND thành phố Phí Thái Bình chấp thuận chủ trương cho Công ty lập dự án đầu tư xây dựng công trình “Tổ hợp khách sạn 5 sao - Văn phòng - Căn hộ cao cấp chiều cao khoảng 27 tầng, mật độ xây dựng tối đa 50%...” tại địa điểm đất số 281 Đội Cấn.

Thực hiện Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg (ngày 19.1.2007) của Thủ tướng Chính phủ về xử lý, sắp xếp cơ sở nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước, tháng 1.2008, Ban chỉ đạo 09 TP Hà Nội có ý kiến đề xuất về quản lý sử dụng đất của Công ty tại 281 Đội Cấn như sau: “Đề nghị UBND thành phố bán chỉ định theo thẩm quyền 2 căn nhà mà Công ty đang thuê của Công ty QL - PTN Hà Nội và giao đất (phần diện tích nhà chiếm đất) dưới hình thức cho thu tiền sử dụng đất. Đối với diện tích nằm trong chỉ giới đường đỏ (1.893m2), Công ty tạm tiếp tục quản lý, sử dụng cho đến khi thành phố có quyết định thu hồi. Đối với phần diện tích còn lại, Công ty lập phương án tái định cư trình thành phố phê duyệt theo chính sách hiện hành. Phần còn lại thống nhất cho Công ty được giao đất có thu tiền sử dụng đất để liên doanh xây dựng Tổ hợp khách sạn, văn phòng, căn hộ cao cấp theo chủ trương đã được UBND thành phố phê duyệt tại Thông báo số 379/TB-UBND ngày 13/11/2007”.

Theo ông Nguyễn Danh Thắng, đến tháng 8.2008, UBND thành phố có văn bản "Chấp thuận về nguyên tắc phương án sắp xếp cơ sở nhà, đất của Công ty Du lịch và Xúc tiến Đầu tư tại số 281 Đội Cấn, quận Ba Đình... trên cơ sở kết quả phê duyệt của Bộ Tài chính". Tháng 11.2008, Bộ Tài chính có văn bản số 13923/BTC-QLCS trong đó có nêu “Thống nhất với UBND thành phố bán chỉ định theo thẩm quyền tài sản trên đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với 2 căn nhà thuộc khuôn viên cơ sở nhà, đất tại 281 Đội Cấn...".

"Tuy nhiên, từ đó đến nay công ty vẫn chưa thực hiện được dự án, do Công ty QL - PTN Hà Nội đã đưa toàn bộ diện tích đất tại 281 Đội Cấn mà Công ty đang sử dụng theo hợp đồng thuê với Sở Tài nguyên Môi trường tại HĐ số 107-24599/BC-NĐ-HĐTĐ (ngày 19.3.1999) trở thành diện tích khuôn viên đất của 2 nhà chuyên dùng thuộc sở hữu Nhà nước và đưa vào danh mục biệt thự được thành phố quản lý, doanh nghiệp thuê, không bán", ông Nguyễn Danh Thắng cho biết.

Cần làm rõ đúng sai trong việc cổ phần hoá

Theo ông Nguyễn Danh Thắng, mặc dù toàn bộ diện tích của khu đất 281 Đội Cấn được Công ty QL - PTN Hà Nội đưa vào trở thành diện tích khuôn viên đất của nhà chuyên dùng thế nhưng đến năm 2015, khi thực hiện công tác cổ phần hóa, tại cơ sở nhà đất 281 Đội Cấn, Công ty tiếp tục được các cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án sử dụng nhà, đất như UBND thành phố Hà Nội tại văn bản số 129/UBND-KT (ngày 8.1.2015, Bộ Tài chính tại văn bản số 3385/BTC-QLCS (ngày 16.3.2015), Liên ngành các Sở thành phố Hà Nội (Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Cục thuế Hà Nội, Công ty QL - PTN Hà Nội, Xí nghiệp QL - PTN Ba Đình) tại Biên bản họp ngày 11.11.2014.

Theo biên bản, thống nhất cho Công ty liên hệ với Sở Xây dựng, Công ty TNHH MTV QL - PTN Hà Nội thực hiện việc mua tài sản trên đất và chuyển quyền sử dụng đất đối với 2 căn nhà thuộc sở hữu Nhà nước.

Đồng thời, phần diện tích 9.195,9m2 được giao đất có thu tiền sử dụng đất để xây dựng Tổ hợp khách sạn, văn phòng căn hộ cao cấp, nhưng do dự án chưa thực hiện, Công ty tiếp tục được sử dụng theo hình thức thuê đất, trả tiền hàng năm. Đối với phần diện tích 1.510m2 đất của khu tập thể Đoàn Xe 12 đã được UBND quận Ba Đình cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì đơn vị làm hồ sơ chuyển giao cho TP Hà Nội quản lý theo quy định. Riêng phần diện tích khoảng 1.805m2 nằm trong chỉ giới mở đường Công ty được cho thuê trả tiền hàng năm, không để lấn chiếm, không được xây dựng nhà ở, khi Nhà nước thu hồi phải bàn giao theo quy định.

Trước những căn cứ trên, ông Nguyễn Danh Thắng cho biết: Tại thời điểm cổ phần hóa đã xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần, trong đó đã kiểm kê đánh giá lại toàn bộ tài sản, công trình nhà cửa, vật kiến trúc, đưa vào định giá tài sản cố định các khối nhà, sân bê tông trên tổng diện tích của khu đất bao gồm khoảng trên 20 công trình do Công ty tự đầu tư xây dựng từ năm 1958 đến thời điểm cổ phần hóa.

"Như vậy, sau khi hoàn thành phương án cổ phần hóa, các công trình nhà cửa, vật kiến trúc trên đất đã được định giá bán cho các nhà đầu tư là tài sản hợp pháp của công ty cổ phần", ông Nguyễn Danh Thắng nhấn mạnh.

Về thực trạng quản lý và sử dụng đất tại 281 Đội Cấn sau cổ phần, ông Nguyễn Danh Thắng cho biết: Năm 2018, thành phố Hà Nội đưa cơ sở nhà, đất 281 Đội Cấn vào danh sách nhà đất chuyên dùng phải tiến hành thanh tra quản lý, sử dụng nhà, đất của Thanh tra TP Hà Nội. Ngày 26.11.2008, Thanh tra TP Hà Nội đã có kết luận thanh tra số 5749/KL-TTTP-P3 về việc kết luận thanh tra quản lý, sử dụng nhà, đất tại cơ sở 281 Đội Cấn, quận Ba Đình. Ngày 21.12.2018, UBND thành phố Hà Nội có văn bản số 6272/UBND-ĐT chỉ đạo xử lý sau thanh tra việc quản lý, sử dụng nhà đất tại địa điểm 281 Đội Cấn. Sau đó, UBND thành phố có văn bản đôn đốc thực hiện chỉ đạo xử lý sau kết luận thanh tra.

Sau ý kiến chỉ đạo của UBND thành phố, Công ty đã gửi văn bản cho UBND thành phố, Sở Tài nguyên - Môi trường kiến nghị giải quyết vướng mắc và xử lý các nội dung liên quan đến kết luận thanh tra để đảm bảo quyền lợi cho công ty. Cụ thể, ngày 19.5.2021, Công ty có văn bản số 11/DLXT gửi UBND thành phố Hà Nội kiến nghị việc sử dụng đất 281 Đội cấn với các nội dung như: Kiểm tra, đo đạc, phân định ranh giới để chia tách phần diện tích đất của 2 căn nhà thuộc sở hữu Nhà nước với phần diện tích đất còn lại trong khuôn viên 281 Đội Cấn; tách phần diện tích đất đã được UBND quận Ba Đình cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở cho 41 hộ dân từ năm 2010 ra khỏi diện tích đất sử dụng của Công ty theo kết luận thanh tra số 5749/KL-TTTP-P3 và kết luận thanh tra số 5916/KL-TTTP-PGS.

"Ngày 26.5.2021, UBND thành phố có văn bản số 1405/UBND-ĐT chuyển văn bản kiến nghị của Công ty về Sở Tài nguyên - Môi trường xử lý. Tuy nhiên, đến nay kiến nghị của công ty chưa được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xem xét, giải quyết", ông Nguyễn Danh Thắng thông tin thêm.

Riêng đối với sự việc tự ý sửa chữa, cải tạo tại quán bia trong khuôn viên khu đất 281 Đội Cấn như Báo Đại biểu Nhân dân, lãnh đạo Công ty cho rằng: Đơn vị đã chỉnh trang, sửa chữa công trình nhà tạm bằng khung thép với quy mô 3 tầng, diện tích xây dựng khoảng 1.500m2 là tài sản của công ty được sử dụng vào mục đích kinh doanh dịch vụ nhà hàng ăn uống. Công ty đã có văn bản gửi UBND phường Liễu Giai xin phép cho Công ty được chỉnh trang lại công trình với các phần việc cụ thể như: Chống thấm, chống dột tường và mái; sửa lại cầu thang; đánh rỉ và sơn lại toàn bộ hệ thống khung sắt thép; trang trí lại nội ngoại thất công trình và cảnh quan vật kiến trúc xung quanh.

"Việc chỉnh trang này không làm thay đổi kết cấu, quy mô ban đầu và không làm phát sinh thêm hạng mục công trình mới. Tuy nhiên để tạo cảnh quan trang trí phục vụ kinh doanh, công ty có làm thêm bức phù điêu bằng nhựa và sàn sân khấu bằng kết cấu thép. Sau khi được các cơ quan chức năng kiểm tra, Công ty đã tự tháo dỡ chi tiết làm thêm này", ông Nguyễn Danh Thắng khẳng định.

Thanh tra TP Hà Nội đã chỉ rõ hàng loạt sai phạm 

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đại biểu Nhân dân, theo kết luận số 5749/KL-TTTP-P3 của Thanh tra TP Hà Nội nêu rõ vào năm 2005, khi hết hạn hợp đồng Công ty DL - XTĐT không thực hiện việc ký lại Hợp đồng thuê nhà, đất 281 Đội Cấn theo qui định, vẫn chậm nộp tiền thuê nhà, đất. Ngoài ra, kết luận thanh tra chỉ rõ việc Công ty tự ý ký hợp đồng cho các tổ chức, cá nhân thuê lại nhà đất để kinh doanh, chậm nộp tiền thuê nhà, đất là vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước sử dụng vào mục đích kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn TP Hà Nội.

Đáng chú ý, tháng 10.2008, Sở Xây dựng, UBND TP Hà Nội đã trình HĐND thành phố việc đưa nhà 281 Đội Cấn vào danh mục 46 biệt thự thành phố quản lý, doanh nghiệp thuê và đề xuất bán theo giá thị trường. Tuy nhiên, ngày 10.12.2008, HĐND thành phố có Nghị quyết số 18/2008/NQ-HĐND thông qua "Để án Quản lý quỹ nhà biệt thự trên địa bàn TP Hà Nội" đã xác định nhà 281 Đội Cấn thuộc biệt thự thành phố quản lý, doanh nghiệp thuê, không bán, được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc lại văn bản số 1254/TTg-KTN (ngày 28.7.2009).

Năm 2014, khi thực hiện cổ phần hóa doanh nghiệp, UBND thành phố có văn bản số 129/UBND-KT (ngày 8.1.2015) yêu cầu Công ty TNHH MTV Du lịch và Xúc tiến đầu tư chấm dứt hợp đồng cho thuê ngoài ngành để sử dụng đúng chức năng nhiệm vụ, thực hiện nghĩa vụ tài chính trước khi cổ phần hóa.

Thực hiện kết luận thanh tra, Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội đã nhiều lần có văn bản đề nghị Sở Xây dựng trình UBND TP Hà Nội ban hành quyết định thu hồi nhà chuyên dùng tại 281 Đội Cấn (quận Ba Đình) do đơn vị không thực hiện kết luận Thanh tra thành phố, nợ đọng tiền thuê nhà, tự ý cải tạo, sửa chữa nhà chuyên dùng.

* Báo điện tử Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục giám sát và thông tin kết quả thực thi pháp luật của các cơ quan liên quan đến bạn đọc và cử tri cả nước.