Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân: Dữ liệu không chỉ là thông tin, mà là “dầu mỏ mới” của thế kỷ 21

Tọa đàm đánh dấu bước khởi đầu cho chương trình cử nhân mới bằng tiếng Anh - Statistics and Business Intelligence (SBI) do Khoa Thống kê, Đại học Kinh tế Quốc dân chủ trì triển khai, hướng tới mục tiêu đào tạo thế hệ nhân lực phân tích dữ liệu toàn diện, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ thực tiễn chuyển đổi số.

Trong bối cảnh dữ liệu trở thành tài sản chiến lược và là nền tảng của mọi quyết định quản trị hiện đại, chương trình được thiết kế như một lời giải bài bản cho nhu cầu nhân lực chất lượng cao.

Đào tạo thế hệ nhân lực thích ứng với thời đại mới

Buổi tọa đàm không chỉ là cầu nối chuyên môn giữa giảng viên và doanh nghiệp, mà còn đánh dấu khởi đầu cho hành trình phát triển ngành đào tạo Statistics and Business Intelligence - một lựa chọn chiến lược dành cho những người trẻ mong muốn đón đầu xu hướng, làm chủ dữ liệu và tự tin bước vào nền kinh tế số.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, GS.TS Phạm Hồng Chương, Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân nhấn mạnh vai trò then chốt của dữ liệu trong kỷ nguyên số, đồng thời khẳng định định hướng tiên phong của nhà trường trong đào tạo thế hệ nhân lực thích ứng với thời đại mới.

“Dữ liệu không chỉ là thông tin - mà là “dầu mỏ mới” của thế kỷ 21. Đại học Kinh tế Quốc dân quyết tâm đi đầu trong việc đào tạo công dân toàn cầu có khả năng phân tích và ứng dụng dữ liệu phục vụ hoạt động kinh doanh, quản trị và đổi mới sáng tạo”, GS.TS Phạm Hồng Chương cho hay.

PGS.TS Trần Thị Bích, Trưởng khoa Thống kê, Đại học Kinh tế Quốc dân đã phân tích xu hướng việc làm trong lĩnh vực Business Intelligence, dựa trên dữ liệu khai thác từ hàng vạn cơ hội việc làm trên các nền tảng tuyển dụng trong nước và quốc tế (LinkedIn, Indeed.com, Working Nomads,…).

PGS.TS Trần Thị Bích nhấn mạnh, mặc dù hầu hết các bộ phận phân tích dữ liệu trong doanh nghiệp đều cần nhân sự đảm nhiệm vai trò Business Intelligence (BI), nhưng tại Việt Nam, nhu cầu này thường ẩn dưới các vị trí có tên gọi như Business Analyst (BA) hoặc Data Analyst (DA).

Trong khi đó, tại thị trường quốc tế, các yêu cầu tuyển dụng thường nêu rõ tên gọi vị trí là Business Intelligence Analyst (BI).

Nhu cầu cấp thiết về nhân lực BI

Theo PGS.TS Trần Thị Bích, tại Việt Nam, làn sóng chuyển đổi số đang đặt ra nhu cầu cấp thiết về nhân lực BI - những người có thể kết nối kiến thức quản trị với khả năng phân tích dữ liệu và công nghệ. Trước thách thức đó, chương trình SBI được xây dựng như một chiến lược đào tạo dài hạn, giúp sinh viên sở hữu năng lực "kép": tư duy kinh doanh và năng lực công nghệ.

Chương trình đào tạo SBI được phát triển với sự tham khảo từ mô hình đào tạo của các trường đại học uy tín tại Mỹ, nhằm mang đến cho sinh viên kiến thức nền tảng về kinh tế, quản trị và mô hình doanh nghiệp; kỹ năng xử lý và phân tích dữ liệu theo chuỗi: thu thập - xử lý - khai phá - trực quan hóa - dự báo.

Bên cạnh đó là kỹ năng mềm cần thiết như tư duy phản biện, kể chuyện bằng dữ liệu (data storytelling), giao tiếp trong môi trường đa ngành. Chương trình cũng hướng sinh viên sử dụng thành thạo các công cụ như SQL, Tableau, Power BI và ngôn ngữ lập trình Python, R.

Sinh viên tốt nghiệp sẽ được trang bị năng lực thu thập, phân tích và chuyển hóa dữ liệu thành giá trị thực tiễn trong các lĩnh vực như kinh doanh, tài chính, marketing, chuỗi cung ứng, nhân sự,… bằng cách kết hợp các mô hình phân tích thống kê với các công cụ trực quan hóa dữ liệu của kinh doanh thông minh như dashboard, control panel.

Các cử nhân có thể đảm nhận vai trò như chuyên viên phân tích dữ liệu (Data Analyst); chuyên viên Kinh doanh Thông minh (BI Analyst); nhà phân tích trong các bộ phận tài chính, marketing, nhân sự, vận hành; nghiên cứu viên, trợ giảng hoặc học tiếp các chương trình sau đại học trong và ngoài nước.

Tại Tọa đàm, các diễn giả cũng chia sẻ nhiều góc nhìn thực tiễn từ môi trường ngân hàng và doanh nghiệp, khẳng định vai trò ngày càng thiết yếu của các chuyên gia Business Intelligence (BI) - những người không chỉ “đọc được dữ liệu”, mà còn biết đặt dữ liệu vào đúng ngữ cảnh kinh doanh để tạo ra giá trị cho tổ chức.

Các ý kiến cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc rút ngắn khoảng cách giữa đào tạo hàn lâm và yêu cầu thực tiễn thông qua việc bổ sung các học phần chuyên sâu, tích hợp chứng chỉ quốc tế và tăng cường hợp tác giữa nhà trường và doanh nghiệp.

Việc Khoa Thống kê, Đại học Kinh tế Quốc dân triển khai đào tạo nhân lực BI được kỳ vọng sẽ “trả lại đúng tên” cho những vị trí tại doanh nghiệp hiện nay mang bản chất BI nhưng vẫn đang được gọi dưới các tên khác như Business Analyst (BA) hay Data Analyst (DA).