Giảm cân thần tốc với "ăn một bữa mỗi ngày" – Sự thật đằng sau cơn sốt nhịn ăn gián đoạn 23:1

6 giờ chiều. Tôi vừa hoàn thành bữa ăn đầu tiên – và cũng là bữa duy nhất – trong ngày. Dạ dày thì thỏa mãn, nhưng tâm trí tôi lại đầy thắc mắc: Liệu mình có đang làm điều đúng đắn cho cơ thể?

Đã gần một tuần kể từ khi tôi quyết định thử chế độ “ăn một bữa mỗi ngày” mà người ta vẫn gọi là OMAD - viết tắt của One Meal A Day. Nghe có vẻ cực đoan phải không? Ban đầu, tôi nghĩ đây chỉ là một cách giảm cân cấp tốc. Nhưng khi cơn đói âm ỉ vào buổi trưa dần nhường chỗ cho sự tỉnh táo bất ngờ, tôi bắt đầu tự hỏi: Chuyện gì đang thực sự xảy ra bên trong cơ thể mình khi chỉ ăn như vậy?

Tôi đã tìm đến các chuyên gia dinh dưỡng và y khoa để tìm câu trả lời – và những gì họ chia sẻ đã khiến tôi phải suy nghĩ về việc có tiếp tục thử sức với chế độ ăn này hay không.

OMAD có giúp giảm cân?

OMAD – “ăn một bữa mỗi ngày” là cách nạp toàn bộ lượng calo trong một bữa ăn duy nhất mỗi ngày, thường trong khung thời gian 1 giờ vào chiều tối, còn lại là nhịn ăn 23 giờ (nhịn ăn gián đoạn 23:1). Đây là phương pháp được những người muốn giảm cân nhanh, đơn giản hóa bữa ăn, hoặc theo đuổi cách nhịn ăn gián đoạn ưa chuộng.

Mặc dù OMAD chắc chắn không phải là giải pháp thần kỳ, nhưng nghiên cứu ban đầu cho thấy nó có thể giúp một số người đạt được mục tiêu giảm cân. Việc ăn một lần khiến tổng lượng calo hấp thụ thường ít hơn.

Theo WebMD – trang web chuyên sâu về chủ đề sức khỏe, y tế - phương pháp này đã cho thấy hiệu quả trong việc giúp mọi người giảm khoảng 3-5kg trong vòng 10 tuần.

Những lợi ích được ghi nhận

Giảm mỡ và trao đổi chất

OMAD có những lợi ích tiềm năng, trong đó có việc giảm mỡ. WebMD đưa tin, trong một số nghiên cứu, những người tham gia chỉ ăn một bữa một ngày ghi nhận việc giảm mỡ toàn thân, ngay cả khi không thấy sự thay đổi đáng kể về cân nặng. Bởi khi cơ thể thiếu năng lượng liên tục, nó buộc phải đốt mỡ làm nhiên liệu.

Ngoài ra còn có bằng chứng cho thấy việc nhịn ăn gián đoạn - tương tự như OMAD nhưng không nghiêm ngặt bằng - có thể cải thiện quá trình trao đổi chất.

Tăng khả năng tập trung và tỉnh táo

Một lợi ích thú vị khác của OMAD? Sự minh mẫn về tinh thần.

Theo các chuyên gia, nhịn ăn vào ban ngày có thể làm tăng orexin-A - một loại peptide thần kinh điều chỉnh sự kích thích, tỉnh táo, thèm ăn và tiêu hao năng lượng - giúp bạn cảm thấy tỉnh táo và tập trung hơn.

Tuy nhiên, lợi ích này không chỉ dành riêng cho OMAD mà còn phụ thuộc vào thời điểm bạn chọn ăn. Trên thực tế, nghiên cứu cho thấy rằng ăn sớm hơn vào ban ngày và nhịn ăn qua đêm có thể hiệu quả hơn trong việc giảm cân - so với việc chỉ ăn một bữa vào buổi chiều tối, mặc dù bản thân OMAD không quy định thời gian ăn cụ thể.

Những rủi ro tiềm ẩn

Ghi nhận một số lợi ích, tuy nhiên không có gì ngạc nhiên khi OMAD cũng tiềm ẩn một số nguy cơ gây hại cho sức khỏe.

Tăng huyết áp

Chỉ ăn một lần một ngày có thể làm tăng huyết áp và cholesterol, từ đó làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Trong một nghiên cứu, những người lớn khỏe mạnh thử áp dụng phương pháp OMAD đều ghi nhận các chỉ số huyết áp và cholesterol đều tăng – vì vậy phương pháp này không phù hợp với những người đang gặp vấn đề sức khỏe tim mạch.

Đường huyết

Thời gian ăn cũng quan trọng. Một số khuyến nghị của phương pháp OMAD yêu cầu mọi người ăn một bữa duy nhất trong khoảng thời gian từ 4 giờ chiều đến 8 giờ tối - và điều này có thể làm tăng lượng đường trong máu của bạn.

Theo các chuyên gia, những người tham gia nghiên cứu thức dậy với lượng đường trong máu tăng cao vào buổi sáng và cơ thể họ phải vật lộn để xử lý lượng đường này.

Trong khi đó, trong thời gian dài nhịn không ăn, cơ thể không được nạp calo, dẫn đến giảm lượng đường huyết và insulin. Lượng đường trong máu có thể giảm xuống mức nguy hiểm, dẫn đến hàng loạt biểu hiện như khó tập trung, mệt mỏi, suy nhược.

Mất cân bằng dinh dưỡng

Việc chỉ ăn một bữa mỗi ngày sẽ khó đáp ứng đầy đủ nhu cầu vitamin, khoáng chất cơ thể cần, dẫn đến nguy cơ thiếu hụt protein, chất xơ, sắt, canxi…

Nguy cơ rối loạn ăn uống

Chỉ ăn một lần mỗi ngày có thể làm tăng mức độ hormone gây đói ghrelin, khiến bạn cảm thấy đói hơn so với khi áp dụng chế độ cắt giảm calo thông thường. OMAD có thể dễ dàng trở thành một hình thức kiểm soát ăn uống cực đoan nếu không có hướng dẫn đúng.

Kết quả không đảm bảo

OMAD là một hình thức giảm cân mạnh mẽ, nhưng các nhà nghiên cứu chưa tìm thấy bằng chứng cho thấy việc ăn một bữa một ngày sẽ giúp kiểm soát cân nặng tốt hơn về lâu dài so với các phương pháp cân bằng hơn. Các nghiên cứu cũng cho thấy, OMAD có tỷ lệ bỏ cuộc lên tới 65% - cho thấy nhiều người nhận ra phương pháp này quá khắc nghiệt để có thể duy trì được.

Về bản thân tôi, sau một tuần thử OMAD, tôi nhận ra cơ thể mình có những thay đổi rõ rệt: cân nặng giảm nhẹ, cảm giác đói ban đầu dần biến mất, nhưng năng lượng trong ngày lại không được như tôi mong muốn.

Các chuyên gia mà tôi trò chuyện đều đồng ý rằng, chế độ ăn một bữa mỗi ngày có thể mang lại lợi ích nhất định, nhưng nó không phải là lựa chọn phù hợp cho tất cả mọi người. Những ai có vấn đề về dạ dày, huyết áp thấp, hoặc cần duy trì hiệu suất thể chất, tinh thần cao trong ngày – cần cân nhắc kỹ.

Sau cùng, tôi học được rằng: không có chế độ ăn nào là “thần kỳ” hay hoàn hảo tuyệt đối. Quan trọng nhất là lắng nghe cơ thể mình, tìm ra phương pháp phù hợp với lối sống, nhu cầu và sức khỏe cá nhân – chứ không chỉ chạy theo trào lưu.

Nếu bạn đang cân nhắc thử chế độ ăn một bữa mỗi ngày - OMAD, lời khuyên chân thành là: hãy bắt đầu từ từ, quan sát phản ứng của cơ thể, và tốt nhất nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Sức khỏe không phải là cuộc đua ngắn – mà là hành trình dài cần sự hiểu biết và kiên nhẫn.