Giải quyết dứt điểm nợ đọng thuế

Tốc độ chóng mặt

Trong nhóm vấn đề về kinh tế, nội dung thu hút quan tâm của đông đảo đại biểu là tình trạng nợ thuế, phí có chiều hướng gia tăng. Cụ thể, từ cuối năm 2008 đến nay, số nợ thuế có chiều hướng gia tăng, đặc biệt là nợ tiền chậm nộp và các khoản liên quan đến đất. Cụ thể, nợ thuế có khả năng thu năm 2009 là 4.894 tỷ, chiếm 6,7% tổng số thu nội địa của TP; năm 2011 là 7.078 tỷ, chiếm 6,4%; năm 2012 là 10.460 tỷ, chiếm 9%; năm 2013 là 13.684 tỷ, chiếm 11,3%; năm 2014 là 18.600 tỷ, chiếm 17,3%.

Trả lời câu hỏi của Phó trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP Phạm Thị Thanh Mai về nguyên nhân dẫn đến tình trạng nợ thuế, phí gia tăng, mà theo đại biểu, chủ yếu do các DN bỏ địa điểm kinh doanh. Cục trưởng Cục thuế TP khẳng định, TP đã chỉ đạo quyết liệt nội dung này, tất cả các sở, ngành vào cuộc tích cực nhưng nợ thuế vẫn gia tăng với mức độ lớn, trong đó tiền thuế của các đơn vị bỏ địa chỉ kinh doanh tăng lên rất nhanh. Cụ thể, việc bỏ địa chỉ kinh doanh của DN có 3 trạng thái: Thành lập để buôn bán hóa đơn, đối tượng này thành lập xong giải thể ngay nên rất khó phát hiện và xử lý. Thứ hai là nhóm doanh nghiệp có khó khăn thực sự, phải ngừng hoạt động. Thứ ba là những đối tượng có khả năng trả nợ nhưng cố tình không nộp thuế, Cục thuế đang phối hợp với lực lượng công an nhận diện, chuyển cơ quan công an và kiến nghị biện pháp xử lý.

Cũng theo đại diện Cục thuế, nợ chậm nộp của nhiều DN rất khó có khả năng thu hồi. Đây là khó khăn, thách thức của cả cơ quan chức năng và DN. Thu nợ khó, số nợ do tiền chậm nộp cũng tăng lên đáng kể. Ngoài triển khai quyết liệt các giải pháp đôn đốc thu, ngành chức năng sẽ tiếp tục công bố công khai danh sách các doanh nghiệp chậm nộp thuế. Vấn đề đặt ra hàng đầu là phải công bố đúng số liệu nợ đóng thuế để không ảnh hưởng đến uy tín của DN.

Nhiều vấn đề nóng bỏng được đại biểu nêu ra tại Kỳ họp	Ảnh: Phương Anh

Cần giải pháp quyết liệt và đồng bộ hơn

Mặc dù đại diện ngành chức năng đã đề xuất giải pháp khắc phục, song đại biểu yêu cầu cần có những giải pháp cụ thể và quyết liệt hơn để vấn đề đặt ra có chuyển biến tích cực hơn trên thực tế. Cụ thể, đại biểu Nguyễn Nguyên Quân nhấn mạnh, trong tổng số nợ tính đến ngày 31.12.2015, số có khả năng thu hồi gần 20.000 tỷ, đây là nguồn lực rất lớn của TP. Tuy nhiên, chưa rõ giải pháp thu hồi số nợ này trong năm 2016. Việc theo dõi số nợ thuế không chính xác, liên quan đến nhiều ngành, xử lý thế nào, có cam kết không để xảy ra sai phạm trong công bố số thuế trong thời gian tới hay không? Đại biểu Nguyễn Xuân Diên trăn trở: Khả năng thu được là bao nhiêu, số khó thu xử lý thế nào?

Đại biểu Đỗ Trung Hai bức xúc: Nhiều DN bất động sản đã bán dự án, thu tiền của người dân nhưng vẫn nợ tiền sử dụng đất. Có những dự án bất động sản người dân đã đến ở được 10 năm nhưng không làm được sổ đỏ, do DN chưa nộp tiền sử dụng đất. Chia sẻ vấn đề này, đại biểu Phạm Thị Thanh Mai nhắc lại kiến nghị của Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP về việc định kỳ 6 tháng, nên công khai các dự án nợ thuế sử dụng đất trên cổng giao tiếp của TP để bảo đảm quyền lợi của người dân.

Đại biểu HĐND TP chất vấn tại Kỳ họp	Ảnh: Nguyên Nhung

Trước hàng loạt câu hỏi của đại biểu, đại diện Cục Thuế khẳng định, ngành chức năng sẽ tập trung trước mắt với các đối tượng cố tình chây ỳ, bằng mọi biện pháp đôn đốc thu những khoản có khả năng thu. Tuy nhiên, đôn đốc thu nhưng vẫn tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN để nuôi dưỡng nguồn thu. Về việc một số DN đang rất khó khăn về nguồn vốn, đại diện Cục Thuế cho rằng, cần xem xét đề nghị của DN về việc tự cam kết thời hạn nộp với cơ quan thuế, nếu không thực hiện đúng sẽ chấp nhận bị cưỡng chế. Đối với những dự án đã thực hiện chủ trương chuyển từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội; hoặc đang gặp phải những vướng mắc khách quan do vấn đề chính sách, nên chấp thuận kiến nghị chưa tính tiền chậm nộp trong giai đoạn này. Đối với Dự án không có khả năng trả nợ, đề nghị chấp nhận phương án thanh toán một phần (trả lại cho ngân sách nhà nước một phần dự án), giải pháp này góp phần tháo gỡ khó khăn cho DN, tạo dòng tiền cho nền kinh tế.

Ghi nhận TP có nhiều cố gắng thu ngân sách, nợ đọng thuế, nhất là việc công khai các dự án chậm nộp tiền thuế, nhưng Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc cũng khẳng định: Số nợ thuế trên địa bàn TP có chiều hướng gia tăng, đặc biệt chậm nộp thuế liên quan đến tiền sử dụng đất. Số nợ đọng thuế vẫn chiếm 15% tổng thu ngân sách TP, trong khi đó, theo chỉ đạo của Tổng cục Thuế, con số này chỉ nên dừng lại ở con số 5%, cần có những giải pháp quyết liệt và đồng bộ hơn mới khắc phục được hiệu quả. Thống nhất với 5 giải pháp UBND đã đề ra, Chủ tịch HĐND TP nhấn mạnh các giải pháp nuôi dưỡng nguồn thu, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN; tập trung phân loại nợ đọng thuế để có giải pháp truy thu, phân công trách nhiệm cụ thể từng cấp, ngành, trước mắt tập trung vào số nợ có khả năng thu. Đặc biệt, cần tiếp tục công khai các DN nợ đọng thuế về tiền sử dụng đất kéo dài và bảo đảm độ chính xác con số công khai để bảo đảm quyền lợi cho người dân.