Hơn 8.200 ca tử vong do ung thư đại tràng
ThS.BS Trần Minh Hiếu – Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết, ung thư đại tràng là ung thư có nguồn gốc từ đại tràng. Thống kê của Globocan năm 2020, Việt Nam ghi nhận gần 16.000 ca mắc ung thư ở đại tràng mới, hơn 8.200 ca tử vong do bệnh này.
Bệnh thường gặp ở người trên 50 tuổi, tuy nhiên những năm trở lại đây, tỷ lệ mắc bệnh tăng nhanh ở giới trẻ. Hiện nay, đây là bệnh lý ung thư phổ biến đứng hạng thứ 5 tại Việt Nam, chỉ sau ung thư gan, ung thư phổi, ung thư vú và ung thư dạ dày.
Chính vì vậy, bất cứ ai cũng có khả năng mắc ung thư tại đại tràng. Tuy nhiên, những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường bao gồm: Người không hoặc ít tham gia các hoạt động thể dục thể thao; Người bệnh có độ tuổi lớn hơn 50; Người bệnh có tiền sử bị viêm loét đại tràng, bệnh Crohn;
Người bệnh có chế độ ăn uống thiếu khoa học như thường xuyên ăn đồ dầu mỡ, các thực phẩm chứa nhiều chất béo no; Người bệnh bị thừa cân, béo phì, không kiểm soát được cân nặng. Trong đó, nam giới có nguy cơ mắc bệnh cao hơn;
Người hút thuốc lá hoặc uống bia rượu thường xuyên cũng có nguy cơ mắc ung thư đại tràng và một số loại ung thư khác cao hơn bình thường. Đặc biệt, người có người thân trong gia đình với tiền sử bị ung thư đại tràng, trực tràng hoặc các hội chứng như đa polyp tính chất gia đình (FAP) hoặc hội chứng Lynch cũng có nguy cơ bị bệnh ung thư đại tràng.
Yếu tố nguy cơ gây nên bệnh ung thư đại tràng
Theo ThS.BS Trần Minh Hiếu – Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, các dấu hiệu của ung thư đại tràng tùy thuộc vào giai đoạn phát hiện. Ở giai đoạn sớm hầu như không có triệu chứng, do vậy người bệnh cần chú ý các dấu hiệu sau:
- Rối loạn lưu thông ruột: đây là dấu hiệu sớm, báo động ung thư nhưng hay bị bỏ qua. Sớm nhất có thể chỉ là những thay đổi thói quen đại tiện, thay đổi giờ giấc đi ngoài, số lần đi ngoài từ vài lần đến hàng chục lần trong ngày. Bệnh nhân có khi bị táo bón, bị đi ngoài phân lỏng, hoặc xen kẽ cả táo bón và đi ngoài phân lỏng.
- Đi ngoài nhầy máu: là triệu chứng hay gặp nhất của ung thư đại trực tràng. Đây là triệu chứng quan trọng, báo hiệu ung thư trực tràng. Bệnh nhân có thể đi ngoài ra máu đỏ tươi, hoặc lờ mờ máu cá, từng đợt hoặc kéo dài. Dấu hiệu đi ngoài ra máu có thể nhầm sang bệnh lỵ hoặc viêm đại trực tràng, trĩ.
- Đau vùng hạ vị, buồn đi ngoài, cảm giác đi ngoài không hết phân…là những dấu hiệu hay gặp.
- Hội chứng ỉa lỏng hay gặp ung thư đại tràng phải trong khi hội chứng táo bón tắc ruột gặp ở đại tràng trái.
- Thay đổi khuôn phân: phân có thể bị dẹt, vẹt góc, hoặc có những rãnh, những vết trên khuôn phân được tạo ra do khối u ở trực tràng.
- Những biến chứng của u như bán tắc, tắc ruột, thủng u gây viêm phúc mạc.
Những cách điều trị ung thư đại tràng
ThS.BS Trần Minh Hiếu – Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức chia sẻ, điều trị ung thư đại tràng hiện nay là điều trị đa mô thức: kết hợp nhiều phương pháp như: phẫu thuật, hóa chất, điều trị đích, xạ trị …Tùy thuộc vào thể trạng của bệnh nhân, giai đọạn phát hiện bệnh, bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.
Trong đó phẫu thuật vẫn là phương pháp chủ yếu, ngoài việc cắt bỏ đoạn đại tràng có ung thư, các bác sĩ sẽ tiến hành nạo vét hạch để đảm bảo lấy bỏ toàn bộ tổ chức ung thư. Có thể thực hiện phẫu thuật theo hai cách: phẫu thuật nội soi hoặc mổ mở.
Ngày nay, với những ưu điểm vượt trội như ít đau sau mổ, sẹo mổ nhỏ, hồi phục nhanh sau mổ, rút ngắn thời gian nằm viện mà vẫn đạt được hiệu quả tương đương, phẫu thuật nội soi cắt đại tràng đang dần thay thế cho kỹ thuật mổ mở truyền thống.
Hiện nay, với những tổn thương đại tràng như polyp, ung thư đại tràng ở giai đoạn sớm, can thiệp qua nội soi đại tràng nhằm cắt polyp, cắt dưới niêm mạc -ESD là một trong những phương pháp được lựa chọn, bệnh nhân sẽ tránh được một ca phẫu thuật lớn và kết quả đem lại rất khả quan, gần như khỏi bệnh hoàn toàn.
ThS.BS Trần Minh Hiếu – Khoa Phẫu thuật Tiêu hóa, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã gợi ý các cách phòng ngừa ung thư đại tràng bao gồm:
– Nội soi đại tràng định kỳ 3-5 năm/lần đối với người không có yếu tố nguy cơ, 6 tháng – 1 năm/ lần đối với người có yếu tố nguy cơ ( >50 tuổi, tiền sử mắc các bệnh viêm nhiễm đại tràng mạn tính, có yếu tố di truyền trong gia đình).
– Cần đi khám ngay khi có các triệu chứng của bệnh.
– Người có yếu tố di truyền trong gia đình nên đi khám sớm từ năm 20 tuổi.
– Duy trì thói quen ăn uống lành mạnh.
– Thường xuyên tập thể dục.
