ECB và Fed, ai sẽ tiên phong trong hạ lãi suất?

Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) được dự báo sẽ công bố đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên sau 8 năm vào ngày 6.6, đánh dấu sự khởi đầu của quá trình bình thường hóa chính sách tiền tệ. Trong khi đó, triển vọng giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) vẫn còn khá mờ mịt do những dấu hiệu lạm phát dai dẳng ở nền kinh tế lớn nhất thế giới này.

Cơ sở cho bước quyết định của ECB

Ngân hàng Trung ương châu Âu đã cam kết sẽ đưa ra các quyết định chính sách tiền tệ trên cơ sở các số liệu kinh tế. Tuy nhiên, ECB nhiều khả năng sẽ bỏ qua sự tăng tốc gần đây của lạm phát tại Khu vực đồng tiền chung châu Âu (Eurozone), mà vẫn khởi động việc cắt giảm lãi suất.

Chủ tịch ECB Christine Lagarde và Chủ tịch Fed Jerome Powell. Ảnh: Financial Times
Chủ tịch ECB Christine Lagarde và Chủ tịch Fed Jerome Powell. Ảnh: Financial Times

Cụ thể, theo số liệu thống kê của Eurostats, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 5 đã tăng 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn nhiều so với kỳ vọng của ECB. Chủ tịch ECB Christine Lagarde cho biết, ECB có thể sẽ chấp nhận một quỹ đạo lãi suất riêng biệt với Fed, cho dù điều này có khiến đồng euro suy yếu hơn và có thể gây lạm phát.

Theo tờ Financial Times, các nhà hoạch định chính sách của ECB khó làm khác được, bởi nhiều người trong số họ thời gian qua đã phát tín hiệu rõ ràng rằng ECB đang trên đà trở thành ngân hàng trung ương lớn đầu tiên hạ lãi suất. Một động thái hạ lãi suất của ECB sẽ khởi đầu cho cuộc dịch chuyển của thế giới khỏi chu kỳ thắt chặt chính sách tiền tệ bắt đầu 3 năm trước, để chống lại sự leo thang giá cả mạnh nhất trong một thế hệ.

Theo đó, thành viên hội đồng quản trị ECB kiêm Thống đốc Ngân hàng Trung ương Phần Lan, ông Olli Rehn cho biết, nhờ tiến trình giảm lạm phát, tốc độ lạm phát đang tiến dần về mục tiêu 2% một cách bền vững. Bởi vậy, tháng 6 là thời điểm chín muồi để ECB nới lỏng lập trường chính sách tiền tệ và bắt đầu hạ lãi suất. Trong khi đó, nhà kinh tế trưởng Philip Lane của ECB nhận định rằng: “Ngoại trừ khả năng có những bất ngờ lớn, vào thời điểm này các quan chức ECB đều thấy có đủ cơ sở để giảm bớt mức độ thắt chặt của chính sách tiền tệ”.

Với những quan điểm trên, thị trường đang đặt cược lớn vào kịch bản ECB sẽ hạ lãi suất 0,25 điểm phần trăm trong lần họp tới, đưa lãi suất giảm xuống từ mức kỷ lục 4% hiện nay. Theo Bloomberg, ECB đã chứng kiến triển vọng chính sách tiền tệ khác nhau bắt đầu tác động đến thị trường toàn cầu ra sao. Đồng euro đã giảm xuống mức yếu nhất so với đồng bảng Anh trong gần 2 năm sau khi xuất hiện quan điểm rằng Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) sẽ tụt hậu so với ECB trong câu chuyện cắt giảm lãi suất.

Thống đốc Ngân hàng Trung ương Italy Fabio Panetta mới đây đã thừa nhận rằng, việc cắt giảm chi phí đi vay gây ra rủi ro tiền tệ đối với giá cả, song chính sách thắt chặt tiền tệ mạnh tay của Mỹ cũng có thể ảnh hưởng đến nhu cầu toàn cầu và do đó hạn chế lạm phát ở eurozone. Quyết định lãi suất sắp tới của ECB sẽ đi kèm các dự báo hàng quý được xem xét kỹ lưỡng để tìm hướng đi cho chính sách tiền tệ trong tương lai. Các thị trường tiền tệ cũng dự báo rằng, ECB sẽ có hai đợt cắt giảm lãi suất trong năm nay.

Thêm vào đó, Ngân hàng Trung ương Đan Mạch có thể sẽ bắt kịp động thái lãi suất của ECB bằng việc cắt giảm 0,25 điểm phần trăm chỉ vài giờ sau quyết định của ECB.

Chủ trương lãi suất của Fed

Thị trường tài chính Mỹ đang ra nhiều ý kiến khác nhau về thời điểm Fed có thể bắt đầu hạ lãi suất. Nhiều số liệu kinh tế Mỹ công bố trong tuần vừa rồi cho thấy, nền kinh tế vẫn giữ nhịp tăng trưởng tốt và áp lực lạm phát còn dai dẳng. Do đó, Ngân hàng Goldman Sachs đã lùi dự báo về thời điểm Fed bắt đầu hạ lãi suất từ tháng 7 sang tháng 9.

Tuy nhiên, dự báo này của Goldman Sachs vẫn còn sớm so với mặt bằng chung của thị trường. Theo dữ liệu từ công cụ FedWatch Tool của sàn CME, các nhà giao dịch không còn đặt cược nhiều vào khả năng Fed bắt đầu hạ lãi suất vào tháng 9, và thay vào đó dịch chuyển sang tháng 11.

Biên bản cuộc họp của Fed hôm 30.4 - 1.5 mới được công bố cũng cho thấy, các nhà hoạch định chính sách trong Fed còn chưa chắc chắn về thời điểm có thể hạ lãi suất. Các phát biểu gần đây của giới chức Fed, cũng như cả biên bản cuộc họp gần đây nhất đều cho thấy hiện tại Fed chưa tính đến hạ lãi suất. Hơn nữa, báo cáo của Bank of America nhận định, chu kỳ giảm lãi suất lần này của ECB và Fed sẽ có nhiều sự khác biệt.

Bên cạnh đó, báo cáo bảng lương phi nông nghiệp mà Bộ Lao động Mỹ dự kiến công bố vào ngày 7.6 tới có thể ảnh hưởng không nhỏ tới triển vọng lãi suất. Theo một cuộc khảo sát của hãng tin Bloomberg, giới chuyên gia dự báo khu vực phi nông nghiệp của Mỹ có thêm 180.000 công việc mới trong tháng 5, tăng nhẹ so với con số 175.000 việc làm mới của tháng 4, tháng mà thị trường việc làm Mỹ có sự giảm tốc đáng kể so với trước.

Mức tăng trưởng này sẽ cho thấy thị trường việc làm cuối cùng đã có dấu hiệu suy yếu sau nhiều tháng trụ vững trong môi trường lãi suất cao. Mặc dù, theo dự báo Fed sẽ không hạ lãi suất trong lần họp này, nhưng có thể sẽ đưa ra những tín hiệu về đường đi của lãi suất trong thời gian tới. Fed sẽ chỉ giảm lãi suất một hoặc hai lần trong năm nay, song, sự suy yếu của thị trường việc làm sẽ khiến khả năng đợt giảm lãi suất đầu tiên diễn ra sớm hơn.

Trao đổi với hãng tin CNBC, Chủ tịch Fed chi nhánh Minneapolis Neel Kashkari cho rằng, Fed nên đợi cho tới khi có bước tiến lớn về giảm lạm phát rồi mới bắt đầu hạ lãi suất, thậm chí không loại trừ khả năng Fed có thể sẽ tăng thêm lãi suất nếu lạm phát không giảm.  

Những rủi ro tiềm ẩn

Một số chuyên gia bày tỏ sự lo ngại về những kịch bản tiêu cực có thể xảy ra nếu ECB nới lỏng chính sách tiền tệ trước Fed. Khi ECB có sự khác biệt quá lớn so với Fed về lãi suất sẽ có rủi ro đối với cả tăng trưởng và lạm phát. Trước đây, ECB đã cắt giảm lãi suất trước Fed vào tháng 4.1999 và tháng 11.2011, nhưng bối cảnh hiện tại đã rất khác với hai lần trước vì những lý do sau.

Thứ nhất, khả năng đồng euro mất giá sau khi ECB cắt giảm lãi suất có nguy cơ làm tăng lạm phát nhập khẩu. EU sẽ gặp bất lợi lớn do giá năng lượng tăng vì khoảng 2/3 nhu cầu năng lượng của khu vực này được đáp ứng bằng nhập khẩu ròng. Trong khi Mỹ là quốc gia sản xuất nhiều năng lượng hơn mức tiêu thụ. Giá năng lượng tiếp tục tăng sẽ ảnh hưởng đến đầu tư kinh doanh trong ngắn hạn, cân bằng cho tác động tích cực dự kiến ​​đối với đầu tư tư nhân của việc cắt giảm lãi suất.

Thứ hai, việc ECB cắt giảm lãi suất trước Fed sẽ gián tiếp củng cố quan điểm rằng kinh tế eurozone đang tăng trưởng yếu. Số liệu thống kê cho thấy, tăng trưởng kinh tế tại khu vực này trong quý đầu tiên là 0,3%, trong khi Mỹ là 0,4%. Khu vực tư nhân sẽ trở nên bi quan hơn về tương lai nếu triển vọng kinh tế tăng trưởng yếu, điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến đầu tư của hộ gia đình và doanh nghiệp.

Cuối cùng, ECB có thể mắc phải một trong hai vấn đề tiềm ẩn là chính sách hạn chế quá mức hoặc nới lỏng quá sớm. Chính sách hạn chế quá mức có thể gây suy thoái và giảm phát, đe dọa sự ổn định của thị trường tài chính hoặc giá bất động sản. Ngược lại, việc nới lỏng quá sớm có thể khơi dậy lạm phát, buộc ECB phải đảo ngược mức cắt giảm ban đầu và tăng lãi suất lên mức cao hơn hiện nay. Kịch bản này thực sự có thể đe dọa sự ổn định của khu vực đồng euro, vì các quốc gia thành viên mắc nợ cao sẽ phải đối mặt với tình trạng nợ không bền vững. 

Quốc tế

Chatbot và an ninh quốc gia - tại sao DeepSeek lại gây lo ngại?
Thế giới 24h

Chatbot và an ninh quốc gia - tại sao DeepSeek lại gây lo ngại?

Chatbot AI DeepSeek của Trung Quốc đã làm đảo lộn ngành công nghiệp toàn cầu và xóa sổ hàng tỷ đô la khỏi các cổ phiếu công nghệ của Hoa Kỳ khi công bố chương trình phiên bản R1, được cho là được xây dựng trên các chất bán dẫn Nvidia giá rẻ và kém tinh vi hơn. Nhưng các chính phủ từ Rome đến Seoul có biện pháp cứng rắn với ứng dụng của Trung Quốc thân thiện với người dùng này, với lý do họ cần ngăn chặn nguy cơ rò rỉ thông tin nhạy cảm thông qua các dịch vụ AI tạo ra.

Bắc Kinh ban hành quy định mới về giao dịch trực tuyến
Thế giới 24h

Bắc Kinh ban hành quy định mới về giao dịch trực tuyến

Nhằm thúc đẩy và hướng dẫn các nền tảng giao dịch trực tuyến thực hiện trách nhiệm quản lý, bảo vệ quyền và lợi ích của các nhà điều hành doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cũng như người tiêu dùng trên các nền tảng, Cục Quản lý thị trường thành phố Bắc Kinh đã ban hành một loạt hướng dẫn quy định về hoạt động kinh doanh, tính minh bạch và hạn chế đối với một số hàng hóa nhất định.

Hàn Quốc: Đảng cầm quyền bác bỏ đồn đoán Tổng thống Yoon có thể tự nguyện từ chức
Thế giới 24h

Hàn Quốc: Đảng cầm quyền bác bỏ đồn đoán Tổng thống Yoon có thể tự nguyện từ chức

Ngày 17.2, Lãnh đạo lâm thời của Đảng Quyền lực Nhân dân cầm quyền đã bác bỏ những đồn đoán gần đây cho rằng Tổng thống Yoon Suk Yeol có thể tự nguyện từ chức trước khi có phán quyết về phiên tòa luận tội ông, đồng thời gọi động thái đó là không thực tế và không phù hợp.

Thúc đẩy mua sắm công bền vững ở châu Á - Thái Bình Dương
Quốc tế

Thúc đẩy mua sắm công bền vững ở châu Á - Thái Bình Dương

Mua sắm công bền vững (SPP) là một chiến lược thiết yếu để thúc đẩy các mục tiêu kinh tế xã hội và môi trường, giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh; tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, vẫn còn nhiều thách thức trong việc hài hòa các quy định và bảo đảm việc áp dụng rộng rãi.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giải quyết tận gốc việc dạy thêm
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giải quyết tận gốc việc dạy thêm

Đánh giá sau hơn 3 năm thực hiện chính sách “giảm kép” cho thấy, chính sách này ban đầu đã tạo ra những chuyển biến tích cực. Song do nhu cầu học thêm của các gia đình quá lớn, đã xuất hiện tình trạng dạy chui với các cơ sở, tổ chức dạy thêm trá hình. Các chuyên gia cho rằng, chừng nào còn các kỳ thi khốc liệt chừng đó các gia đình sẽ còn nhu cầu luyện thi và có cầu sẽ có cung, dù ở hình thức nào.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giảm gánh nặng cho phụ huynh và học sinh
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Giảm gánh nặng cho phụ huynh và học sinh

Nổi tiếng với môi trường học tập cạnh tranh khốc liệt, Trung Quốc cũng là quốc gia chứng kiến cuộc đua dạy thêm, học thêm và tình trạng bùng nổ các trung tâm gia sư tư nhân trở thành một vấn nạn. Vào năm 2021, Chính phủ đã ban hành chính sách mới “shuang jian” (song giảm) hay còn gọi là “giảm kép” với hai mục tiêu: giảm áp lực học tập cho học sinh bằng cách giảm khối lượng bài tập và giảm áp lực tài chính cho phụ huynh bằng cách siết chặt hoạt động dạy thêm.

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Học sinh bị áp lực cả "thừa" lẫn "thiếu"
Thế giới 24h

Chính sách "giảm kép" của Trung Quốc về dạy thêm: Học sinh bị áp lực cả "thừa" lẫn "thiếu"

Chương trình đánh giá học sinh quốc tế (PISA) chỉ ra Trung Quốc tiếp tục là quốc gia dẫn đầu về xếp hạng học sinh. Không chỉ ở Thượng Hải và Bắc Kinh, học sinh ở các vùng nông thôn, vùng khó khăn cũng vượt trội so với các bạn cùng lứa ở một số quốc gia. Tuy nhiên, vị thế này cũng gây nhiều áp lực trong môi trường học tập, khi trẻ em phải dành quá nhiều thời gian cho việc học tập trong khi rất ít thời gian nghỉ ngơi hoặc vận động.

ASEAN trước hơi nóng cuộc chiến thương mại
Quốc tế

ASEAN trước hơi nóng cuộc chiến thương mại

Đông Nam Á được dự đoán sẽ bị ngập tràn bởi dòng hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc, phải chuyển hướng từ thị trường Hoa Kỳ sau khi bị áp thuế nhập khẩu. Để chống chọi trước cơn sóng thần này, các quốc gia Đông Nam Á sẽ cần đoàn kết trong một phản ứng chung thay vì phản ứng riêng lẻ, sử dụng các công cụ và thể chế thương mại có sẵn; đồng thời tham gia đối thoại với Trung Quốc để đưa ra các biện pháp bảo vệ hợp pháp, lâu dài nhằm tránh leo thang các biện pháp bảo hộ.

Lãnh đạo Mỹ - Ấn Độ nhất trí giải quyết bất đồng thuế quan, thương mại
Thế giới 24h

Lãnh đạo Mỹ - Ấn Độ nhất trí giải quyết bất đồng thuế quan, thương mại

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nhất trí sẽ sớm bắt đầu các cuộc đàm phán nhằm đạt được một thỏa thuận thương mại và giải quyết bế tắc về thuế quan. Hai nhà lãnh đạo cũng nhất trí củng cố quan hệ quốc phòng và an ninh trong cuộc gặp song phương đầu tiên tại Nhà Trắng ngày 13.2.

Định hình quan hệ song phương giai đoạn mới
Việt Nam và các nước

Định hình quan hệ song phương giai đoạn mới

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã bắt đầu chuyến thăm kéo dài hai ngày tới Washington, Mỹ để tiến hành các cuộc hội đàm quan trọng với Tổng thống Donald Trump. Thương mại, thuế quan cũng như nhiều nội dung quan trọng về quan hệ song phương trong giai đoạn mới sẽ là trọng tâm trong cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo.

Châu Âu yêu cầu phải có một ghế trên bàn đàm phán về Ukraine
Thế giới 24h

Châu Âu yêu cầu phải có một ghế trên bàn đàm phán về Ukraine

Các cường quốc hàng đầu châu Âu, bao gồm Anh, Pháp và Đức, đã tuyên bố họ phải tham gia vào bất kỳ cuộc đàm phán nào trong tương lai về số phận của Ukraine, nhấn mạnh rằng chỉ có một thỏa thuận công bằng với các biện pháp đảm bảo an ninh mới có thể đảm bảo hòa bình lâu dài. Tuyên bố trên được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Nga và Mỹ sẽ nhanh chóng đàm phán kết thúc chiến tranh Ukraine.