Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và sự phát triển văn hóa trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục

Trong bối cảnh đất nước không ngừng phát triển, dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đã được Bộ Chính trị và Ban Chấp hành Trung ương Đảng thống nhất chủ trương đầu tư toàn tuyến với vận tốc thiết kế lên đến 350 km/h. Đây không chỉ là một công trình hạ tầng giao thông mà còn là biểu tượng của khát vọng vươn mình mạnh mẽ của dân tộc Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Sự ra đời của tuyến đường sắt tốc độ cao cũng được kỳ vọng sẽ tạo ra những cơ hội mới cho sự phát triển văn hóa, thúc đẩy giao lưu và kết nối giữa các vùng miền, góp phần xây dựng một nền văn hóa phong phú và đa dạng, phản ánh sức mạnh của một dân tộc đang vươn mình hội nhập và phát triển.

Ảnh minh họa. Nguồn: ITN
Ảnh minh họa. Nguồn: ITN

Khi những con tàu chạy trên tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam lướt qua những cánh đồng xanh mướt và những dãy núi hùng vĩ, chúng không chỉ kết nối các miền đất mà còn gắn liền với tâm hồn và văn hóa của từng vùng. Mỗi ga dừng lại là một cơ hội để người dân từ các miền khác nhau gặp gỡ, trao đổi, và hiểu biết lẫn nhau. Sự giao thoa này sẽ mang lại một luồng sinh khí mới cho những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, giúp chúng ta nhận ra rằng, dù ở đâu, chúng ta đều có những sợi dây liên kết mạnh mẽ từ di sản văn hóa chung.

Khi dễ dàng di chuyển từ Bắc vào Nam và ngược lại, những nét đẹp văn hóa đặc sắc của từng vùng miền sẽ được lan tỏa một cách rộng rãi hơn. Hãy tưởng tượng một người trẻ từ Hà Nội có thể dễ dàng tham gia một lễ hội truyền thống ở miền Trung, hay một người dân Nam Bộ có cơ hội hòa mình vào những điệu múa dân gian của miền Bắc. Những trải nghiệm này không chỉ là những chuyến đi đơn thuần; chúng là những hành trình khám phá, cảm nhận và thấu hiểu giá trị văn hóa của nhau.

Đường sắt tốc độ cao cũng sẽ thúc đẩy du lịch văn hóa, tạo điều kiện cho các sự kiện văn hóa, nghệ thuật diễn ra thường xuyên hơn, từ đó giúp bảo tồn những nét văn hóa đặc sắc như hội hè, lễ hội, và các làng nghề truyền thống. Các nghệ nhân, nghệ sĩ từ khắp nơi có thể dễ dàng di chuyển, giao lưu, chia sẻ và học hỏi, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa dạng của Việt Nam. Khi các giá trị văn hóa được chia sẻ và tôn vinh, chúng sẽ không chỉ được bảo tồn mà còn phát triển mạnh mẽ hơn trong bối cảnh hội nhập hiện đại.

Bên cạnh đó, với sự phát triển của đường sắt tốc độ cao, người dân sẽ có thêm cơ hội để tham gia vào những hoạt động văn hóa, nghệ thuật không chỉ ở địa phương mà còn trên toàn quốc. Điều này sẽ hình thành một cộng đồng văn hóa mạnh mẽ, nơi mà mọi người đều có thể tự hào về di sản văn hóa của mình, đồng thời đóng góp vào sự đa dạng và phong phú của nền văn hóa Việt Nam. Đó chính là sức mạnh của sự kết nối, là động lực để chúng ta cùng nhau gìn giữ và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc trong hành trình vươn mình ra thế giới.

Chúng ta cùng hình dung một buổi sáng trong lành, ánh nắng vàng nhẹ nhàng chiếu xuống những cửa sổ của đoàn tàu cao tốc, lướt đi trên những cung đường thẳng tắp, dẫn lối du khách đến với những miền đất hứa. Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam không chỉ đơn thuần là phương tiện di chuyển, mà là cầu nối giữa các nền văn hóa, là nhịp cầu đưa du khách đến gần hơn với những giá trị văn hóa độc đáo của từng vùng miền. Khi các địa phương được kết nối nhanh chóng và thuận tiện, một cuộc hành trình khám phá văn hóa sẽ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Điều này không chỉ gia tăng lượng khách du lịch mà còn mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho các địa phương. Từ đó sẽ tác động sâu sắc đến kinh tế của các vùng miền, giúp phát triển các ngành dịch vụ liên quan đến du lịch như nhà hàng, khách sạn, và các hoạt động giải trí. Khi du lịch phát triển, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội lớn hơn để đầu tư vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, từ đó tạo ra một chuỗi giá trị bền vững. Nhiều địa phương sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho các hoạt động văn hóa, từ đó góp phần tạo ra việc làm và nâng cao đời sống cho người dân.

Nhưng tác động không chỉ dừng lại ở mặt kinh tế. Sự phát triển của du lịch văn hóa sẽ mang theo một sức sống mới cho những di sản văn hóa của các địa phương. Khi người dân và du khách cùng hòa mình vào các lễ hội, truyền thống, và hoạt động văn hóa, họ không chỉ tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ mà còn góp phần gìn giữ và phát triển những nét đẹp văn hóa đã gắn bó với lịch sử của đất nước. Qua đó, các giá trị văn hóa sẽ được tái sinh và phát triển, từ đó tạo dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của văn hóa Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Với đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, mỗi chuyến đi không chỉ là sự kết nối về không gian mà còn là cầu nối về văn hóa, là hành trình trở về với những giá trị văn hóa cội nguồn. Đó chính là những viên gạch xây dựng cho một nền văn hóa Việt Nam mạnh mẽ, đa dạng và giàu bản sắc, nơi mà mỗi con người đều tự hào về di sản văn hóa của dân tộc mình.

Trong kỷ nguyên hiện đại, khi nghệ thuật không chỉ dừng lại ở những sân khấu truyền thống mà còn lan tỏa vào từng ngóc ngách của cuộc sống, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam được xây dựng còn góp thêm một nhịp cầu kết nối các trung tâm văn hóa sáng tạo của đất nước và mở ra những cơ hội cho các ngành nghệ thuật truyền thống. Các nhà làm phim, nhà báo và chuyên gia truyền thông có thể dễ dàng di chuyển để thu thập tư liệu, phỏng vấn, tham gia các sự kiện lớn, tiếp cận những câu chuyện văn hóa phong phú từ các vùng miền, từ đó tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đa chiều, góp phần quảng bá hình ảnh Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

Sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa - sáng tạo sẽ không chỉ dừng lại ở việc sản xuất các sản phẩm nghệ thuật. Nó còn có thể góp phần xây dựng một nền văn hóa mạnh mẽ và bền vững, khi những nghệ sĩ và nhà sáng tạo không chỉ là người thể hiện mà còn là những người gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc. Khi nghệ thuật biểu diễn, nghệ thuật truyền thông được phát triển mạnh mẽ, chúng sẽ trở thành cầu nối, giúp người dân hiểu và trân trọng hơn về bản sắc văn hóa của dân tộc mình.

Khi những con tàu tốc độ cao lướt qua những cánh đồng xanh, những dãy núi hùng vĩ, chúng không chỉ là biểu tượng của công nghệ tiên tiến mà còn mang theo khát vọng, ước mơ và niềm tự hào của một dân tộc đang vươn mình mạnh mẽ. Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ không chỉ kết nối các vùng miền về mặt địa lý mà còn kết nối trái tim, tâm hồn của những con người Việt Nam, mở ra những cánh cửa mới cho sự giao lưu văn hóa và sự phát triển bền vững.

Trong kỷ nguyên hội nhập, sự hiện diện của tuyến đường sắt này sẽ tạo ra những cơ hội cho việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Những sự kiện văn hóa lớn sẽ diễn ra thường xuyên hơn, từ đó hình thành nên một cộng đồng văn hóa sôi động, nơi mà mọi người đều có thể tự hào về di sản văn hóa của dân tộc mình. Đây sẽ là nơi mà sự sáng tạo được khuyến khích, nơi mà các thế hệ trẻ có cơ hội tiếp cận, học hỏi, và kế thừa những giá trị quý báu của ông cha.

Hãy để những chuyến tàu tốc độ cao Bắc - Nam chở theo không chỉ hành khách mà còn là những ước mơ, những hy vọng, và những giá trị văn hóa của dân tộc Việt Nam.

Trong hành trình vươn mình ra thế giới, hãy cùng nhau gìn giữ và phát huy những nét đẹp văn hóa, để mỗi người dân đều trở thành một phần của bản giao hưởng văn hóa chung, hòa quyện cùng nhau trong hành trình xây dựng một tương lai tươi sáng và thịnh vượng.

Diễn đàn Quốc hội

ĐBQH Lê Văn Cường (Thanh Hóa) phát biểu
Quốc hội và Cử tri

Chính sách ưu đãi phải khả thi, hiệu quả

Chính sách của Nhà nước về dược và phát triển công nghiệp dược là một trong những nội dung được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm khi thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược tại phiên họp toàn thể sáng 22.10. Qua đó, các đại biểu đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu thấu đáo, bảo đảm các chính sách ưu đãi phải thực sự khả thi, hiệu quả.

Tạo xung lực mới, thúc đẩy hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào
Quốc hội và Cử tri

Tạo xung lực mới, thúc đẩy hợp tác toàn diện Việt Nam - Lào

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội nước ta vừa kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức CHDCND Lào và tham dự Đại hội đồng AIPA-45 từ ngày 17-19.10 theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Lào, Chủ tịch AIPA Saysomphone Phomvihane. Trao đổi với báo chí tháp tùng Đoàn, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại VŨ HẢI HÀ khẳng định, chuyến thăm đã thành công rất tốt đẹp. Thông qua những kết quả cụ thể đạt được, chuyến thăm chắc chắn sẽ tạo xung lực mới, thúc đẩy hợp tác toàn diện, thực chất trên các lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, thương mại, đầu tư, tương xứng với quan hệ chính trị tốt đẹp Việt Nam - Lào.

Phó Tổng Thư ký Quốc hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Trường Giang
Quốc hội và Cử tri

Khơi thông điểm nghẽn, kiến tạo phát triển

Sáng mai, 21.10, Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV sẽ khai mạc, trong đó, Quốc hội dành phần lớn thời gian cho công tác lập pháp với số lượng các dự luật nhiều nhất từ đầu nhiệm kỳ đến nay. Nhấn mạnh tinh thần đổi mới trong tư duy xây dựng pháp luật, các đại biểu Quốc hội cũng kỳ vọng, các quyết sách được Quốc hội đưa ra tại Kỳ họp sẽ giúp khơi thông điểm nghẽn về thể chế, pháp luật, kiến tạo cho phát triển, tạo tiền đề cho việc “về đích” thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu của cả nhiệm kỳ.

ĐBQH Trần Thị Vân (Bắc Ninh)
Diễn đàn Quốc hội

Quyết sách đúng đắn, tạo đòn bẩy phát triển kinh tế - xã hội

Với khối lượng công việc rất lớn, rất quan trọng sẽ được trình Quốc hội xem xét, quyết định tại Kỳ họp thứ Tám, các đại biểu Quốc hội khẳng định sẽ thảo luận, xem xét thực sự khách quan, toàn diện, trọng tâm, qua đó đưa ra những quyết sách đúng đắn, có ý nghĩa như đòn bẩy, động lực thúc đẩy hoàn thành các mục tiêu kinh tế - xã hội quan trọng của đất nước.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm phát biểu bế mạc Hội nghị Trung ương 10 Khóa XIII
Diễn đàn Quốc hội

Bài 2: Giải quyết ở tầm nhìn và chủ thuyết trong quan hệ toàn diện phát triển kinh tế với chính trị, văn hóa

TS. Nhị Lê - Nguyên Phó Tổng biên tập Tạp chí Cộng sản

Cần thiết phải thấy rằng, mỗi quyết sách về kinh tế cần bắt đầu từ nền móng trước hết là một quyết sách về chính trị, văn hóa và nhân văn, để tránh rơi vào quyết định luận kinh tế đơn thuần, nhất là khắc chế quy luật tàn khốc “cá lớn nuốt cá bé”, “kinh tế vị kinh tế”, “tiền vị tiền”, cổ xúy vô hình cho thói “tiền trao cháo múc”, “trả tiền ngay, lạnh lùng không tình nghĩa”… của kinh tế thị trường mà không ít quốc gia mắc phải khi cùng xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường.

Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII họp từ ngày 18/9 đến ngày 20/9/2024 tại Thủ đô Hà Nội
Diễn đàn Quốc hội

Bài 1: Đổi mới để phát triển thể chế và thể chế vì đổi mới, dân chủ, pháp quyền

Lời Tòa soạn: Sau gần 40 năm, công cuộc Đổi mới toàn diện, đồng bộ đã đi đúng hướng. Tuy nhiên, không ít tiềm năng, lợi thế và xung lực đổi mới, ở góc độ nào đó, chưa được khai thác ngang tầm, sử dụng hiệu quả và khởi động đúng mức. Từ thực tiễn phát triển công cuộc Đổi mới sau 40 năm và dự báo tương lai càng cho thấy, tầm nhìn - thể chế - lực lượng là ba nhân tố cơ bản quyết định thành công. Để góp phần luận giải sâu hơn về nội dung này,
Báo Đại biểu Nhân dân trân trọng giới thiệu loạt bài của TS. Nhị Lê, nguyên Phó Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản xoay quanh chủ đề: “Phát triển tầm nhìn, thể chế và lực lượng đổi mới trong kỷ nguyên mới”.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh phát biểu về dự án Luật Dữ liệu
Diễn đàn Quốc hội

Cần chính sách đặc thù, vượt trội

Nhấn mạnh dữ liệu vừa là tài nguyên vừa là nguồn lực vừa là động lực mới cho sự phát triển, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát dự thảo Luật Dữ liệu, bảo đảm có những chính sách thật sự đặc thù, vượt trội.

Chống lãng phí luôn là một trong những chủ đề "nóng" được Quốc hội quan tâm
Diễn đàn Quốc hội

Xây dựng văn hóa chống lãng phí vì sự phát triển phồn vinh của đất nước

Xây dựng văn hóa chống lãng phí trong thời kỳ phát triển mạnh mẽ của đất nước không chỉ là một nhiệm vụ quan trọng mà còn là yêu cầu cấp thiết đối với sự phát triển bền vững và lâu dài của Việt Nam. Thông điệp về xây dựng văn hóa chống lãng phí mà Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã nêu ra chính là định hướng chiến lược quan trọng để đảm bảo sự phát triển lâu dài và phồn thịnh cho đất nước.

Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại phiên họp
Diễn đàn Quốc hội

Thấu tình đạt lý, thuyết phục trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân

Với những vụ việc kéo dài, cần giải quyết thấu tình đạt lý, tới nơi tới chốn, có tính thuyết phục, đặc biệt phải làm một cách bài bản hơn nữa trong giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Đây là yêu cầu được Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đưa ra tại Phiên họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội khi cho ý kiến về các báo cáo liên quan đến giải quyết kiến nghị của cử tri và khiếu nại, tố cáo của công dân.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương phát biểu kết luận nội dung thảo luận
Diễn đàn Quốc hội

Có nên quy định về giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không?

Cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân tại Phiên họp thứ 38, các thành viên UBTVQH đều nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường hoạt động giám sát theo đúng chức năng, nhiệm vụ của Quốc hội, HĐND các cấp. Đặc biệt cần thể hiện cho được những tư tưởng đổi mới trong hoạt động này. Trong đó, một trong những đề nghị mới, đó là có nên quy định về giải trình của UBTVQH để đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong giai đoạn mới hiện nay, bảo đảm tính phản ứng nhanh và vai trò của cơ quan thường trực của Quốc hội.

Trưởng Ban Dân nguyện Dương Thanh Bình phát biểu
Diễn đàn Quốc hội

Nội dung báo cáo cần mang tiếng nói của cử tri và Nhân dân

Tại Phiên họp thứ 38, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã cho ý kiến về Báo cáo kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV; kết quả tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý đơn thư của công dân và kết quả giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2024. Đồng thời, tham gia ý kiến về dự thảo Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và Nhân dân gửi đến Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội Khóa XV.

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV
Diễn đàn Quốc hội

Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động chất vấn

Chất vấn là một hình thức giám sát trực tiếp và thường xuyên nhằm làm sáng tỏ những vấn đề được chất vấn và xác định rõ trách nhiệm của chức danh bị chất vấn. Đây là một trong những hình thức giám sát có hiệu lực, hiệu quả cao và thiết thực nhất. Do đó, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động chất vấn là yêu cầu cần thiết, khách quan của Quốc hội.

Toàn cảnh phiên họp
Quốc hội và Cử tri

Bảo đảm tính khả thi, không tạo ra khó khăn, vướng mắc mới

Cho ý kiến với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 4 Luật về đầu tư, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật để bảo đảm tính khả thi, thực tế, cụ thể của các điều khoản, không để xảy ra tình trạng sửa đổi nhưng lại tạo thêm khó khăn, vướng mắc, bất cập mới, hoặc gây thất thoát, lãng phí tiền, tài sản của Nhà nước, gây bất lợi cho người dân và doanh nghiệp.

Đánh giá tác động kỹ lưỡng khi luật hóa chính sách đang thực hiện thí điểm
Quốc hội và Cử tri

Đánh giá tác động kỹ lưỡng khi luật hóa chính sách đang thực hiện thí điểm

Trong dự thảo Luật Đầu tư công (sửa đổi) lần này, Chính phủ đề nghị luật hóa một số chủ trương đang thực hiện thí điểm. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, đối với các chính sách đã và đang thực hiện thí điểm phải đánh giá tác động đầy đủ, minh chứng được khi áp dụng mang lại hiệu quả thì mới quy định vào luật.

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực
Quốc hội và Cử tri

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực

Cho ý kiến về Báo cáo của Chính phủ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển KT - XH năm 2024, dự kiến kế hoạch phát triển KT - XH năm 2025 tại phiên họp sáng 9.10, các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tăng cường kỷ luật, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực, với phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm, địa phương hưởng".

Quyết liệt chỉ đạo, giải quyết dứt điểm những vấn đề nổi cộm
Diễn đàn Quốc hội

Quyết liệt chỉ đạo, giải quyết dứt điểm những vấn đề nổi cộm

Cho ý kiến vào kết quả thực hiện công tác dân nguyện tháng 9.2024; kết quả tiếp công dân, xử lý đơn thư và giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân gửi đến Quốc hội năm 2024; kết quả giám sát việc giải quyết, trả lời kiến nghị cử tri gửi đến Kỳ họp thứ Bảy, Quốc hội Khóa XV, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị, Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo quyết liệt hơn, sớm khắc phục những vấn đề nổi cộm để báo cáo Quốc hội, đồng bào và cử tri cả nước.