Dừng lại để thở

1. Non một tháng trước, cô ca sỹ có chất giọng trầm hiếm có Hoàng Quyên gọi cho tôi nhờ luyện thanh giúp để phát triển quãng giọng. Tất nhiên là tôi đồng ý. 

Quyên đến học, cực kỳ thông minh và cũng cực kỳ bướng. Gặp cô cũng là tay ngang tàng và bướng "có số má" nên cuối cùng Quyên cũng ngồi yên trật tự và bảo "con muốn học bất cứ lúc nào cô rảnh". Cô vui lắm, trước cô nhận nhiều từ thầy cô là giảng viên Diệu Thúy, giờ cô trả lại cho Quyên. Chẳng là vòng quay tuyệt vời đó sao?

Hôm rồi đọc bài phỏng vấn mới nhất của Quyên, có hai chia sẻ chính. Một - Quyên viết nhạc cho bản thân để trải đủ đầy những rung động của riêng Quyên mà người khác có thể không lột được hết tận cùng của tình yêu tự do, của đàn bà hát và của cô gái từ "zero lên hero". Hai - Quyên bảo - "tôi đã ly hôn hơn năm nay rồi", "tôi giờ sống khát vọng ở tuổi hai mươi tám", cái tuổi chín lần đầu của đàn bà, người đàn bà hát...

Đọc kỹ bài phỏng vấn của Quyên, ngắm ảnh cô học trò mới rất đẹp và sâu, tự dưng lan man nghĩ về tuổi hai mươi tám của mình. Hồi đó tôi cũng giống Quyên, đầy khao khát và giông bão. Nhớ đến cuộc trò chuyện xuyên đêm với chồng, ở một đêm vắng của tuổi hai mươi tám. Tôi tự biết tính mình hay quên và lúc xúc động càng hay quên nên đã nghĩ trước và soạn dàn ý, các từ khóa cho một cuộc nói chuyện sống còn. Đại ý tôi nói: "Liệu anh có thương em như thương con gái anh hay độ lượng như tình anh dành cho em gái anh không? Hãy đặt mình là bố em hay anh trai em mà bao dung mà độ lượng thương yêu em vì em xứng đáng được điều đó. Còn nếu anh không làm được thế xin hãy thả cho em đi , em mới 28 còn đẹp và còn nhiều cơ hội để người khác làm điều ấy cho em? Anh làm điều ấy được không? Được không?"... Nói tóm lại câu trả lời là anh tập và sẽ thử...

Tôi mới đọc cuốn sách "Search inside your self" (Tìm kiếm bên trong bản thân bạn), có nói rằng, để duy trì bất cứ mối quan hệ nào thì hành vi tốt luôn phải nhiều gấp ba lần hành vi không tốt. Thế nào là hành vi tốt hay ngược lại có lẽ còn phải nói dài nhưng cơ bản là ái ngữ và hiểu để thương. Thế mà cũng cuốn sách ấy có kết luận của các nhà tâm lý là trong hôn nhân thì tỷ lệ này là 5/1. Nghĩa là hành vi tốt cần lớn hơn năm lần. Nhiều thật! Bảo sao khó thế! Khó lắm! 

Một cô gái hiện đang làm mẹ đơn thân tâm sự với tôi: "Kể mà em biết đến pháp môn Làng Mai của thầy Thích Nhất Hạnh sớm hơn thì hôn nhân của em chắc không đến nỗi tan vỡ". Đời sống lứa đôi là trường tu khó nhất và người tu được ở đây thì chắc chỉ số EQ rất tốt. Làng Mai có hiểu và thương, có pháp môn làm mới, có lắng nghe sâu và có pháp môn im lặng hùng tráng. Là những thứ giản dị nhưng cần thực tập để quan sát cái Bản ngã của mình liên tục không ngừng nghỉ. 

Hôm rồi, tôi hát trong lễ khai mạc triển lãm thư pháp và sách của sư ông, bước đi trong khán phòng, tôi cảm nhận những người quen và không quen đều đang nhẹ nhàng mỉm cười đi xung quanh, mà chợt thấy lòng mình dịu nhẹ.

Hôn nhân của tôi không dễ dàng hơn mọi người nhưng tôi biết cách dừng lại để nghe, để thở, để hiểu và để thương. Chẳng ai nói trước được điều gì nhưng mong là mình sẽ tu tập tốt ở chính ngôi nhà mình...

Sẽ thật tuyệt khi người ta tìm thấy thành công trong sự nghiệp và yên tĩnh trong tâm hồn, và tuổi 28 quả là một cột mốc ý nghĩa của một người phụ nữ, trước khi họ dợm bước qua lằn ranh của tuổi 30...

2. Đỗ Thùy Dương - nhà văn, tác giả cuốn "Phụ nữ Bà Triệu thế kỷ 21", vừa ra một cuốn sách mới. Trước khi ra sách, cô nhờ tôi nói về 10 bí quyết làm sao để có thành công như tôi. Cô bảo: "Sách em viết cho các bạn trẻ bắt đầu vào đời nên em cần các lời khuyên như thế".

Bí quyết thành công ư? Nhớ ngày mới vào nghề, đi hát quán xá, hát ở vũ trường, mỗi tối đi hát được người ta trả đến mấy chục đô la, mà hát cả tuần. Một khoản thu nhập phải nói là đáng kể một ca sỹ trẻ nghèo, đạp xe đạp đi hát. Nhưng hát được nửa năm, tôi xin nghỉ. Nhiều bạn nghề giễu tôi "nghèo còn sỹ, đói còn kén chọn", tôi chẳng biết thanh minh thế nào. Cơ bản tôi thấy mình không thuộc về ánh đèn buổi tối ở các vũ trường, thấy không có tương lai, chẳng muốn vùi đời trong các bài hát cũ kỹ mà vài năm sau chắc chẳng còn ai nhớ đến mình nữa. Thế nên thôi kệ! Dù đúng là ở nhà thêm mấy tháng thì... đói thật! Sau đó, tôi vác balo một mình đi tàu vào Nam tìm cơ hội. Lang thang hết phòng thu này sang phòng thu khác, đến đâu cũng thấy mình bé nhỏ và khép nép...

Để khuyên ai, tôi nghĩ là rất khó. Cái chính, tôi nghĩ chỉ là vấn đề lựa chọn thôi. Bản tính tôi làm gì cũng nhìn xa và nghĩ dài nên tôi quyết không chọn những gì ngắn hạn. Tất nhiên cũng không ngoại trừ yếu tố may mắn. Cái may mắn là biến số không đoán được khiến kết quả rất khác nhau.

Hôm rồi, tôi vừa xem một bộ phim tài liệu về thiên tài Golf Tiger Wood. Bộ phim gợi rất nhiều suy nghĩ và đặt rất nhiều câu hỏi mà tôi nghĩ nếu tác giả Đỗ Thùy Dương xem kỹ phim ấy, có lẽ có thêm câu trả lời cho cuốn sách của mình.

Thầy Thích Nhất Hạnh đặt câu hỏi: "Ta đã làm chi với đời ta?". Câu hỏi này có lẽ chỉ dành cho những người đã đủ trải nghiệm, đã đi một đoạn đường đủ dài để chiêm nghiệm. Còn mẹ chồng tôi thì hay nói câu này: "Chẳng ai trả học phí được thay ai, con ạ!". Đúng vậy, cứ sống, cứ trả bài rồi sẽ đủ lớn và trưởng thành để quay về với nụ cười con trẻ.

Trong bộ phim tài liệu về Tiger Wood, có đoạn: Tại một cuộc họp báo năm 2017 trước một giải đấu lớn, khi được hỏi: "Liệu anh có cần một danh hiệu lớn nữa không?", tay golf số 1 thế giới đã mỉm cười sau một ánh nhìn phân vân và bảo: "Tôi không cần phải thêm một danh hiệu lớn". Ngưng một chút, anh tiếp: "nhưng tôi thích nó". "Điều có ý nghĩa hơn cả là tôi tìm lại được niềm vui hồi trẻ thơ là Play gofl for Fun, fun is that matter" (Chơi golf để giải trí, vui là chính) - Người từng lên đến đỉnh cao của danh vọng, thành công và rồi xuống tận cùng vực đáy vực của nghiện ngập, mất mát, chấn thương nghiêm trọng... - nói thêm.

Có phải tất thảy chúng ta cũng đang kiếm tìm một điều như thế?