Du lịch văn hóa: Đến Hà Nội, xem hát chèo

Nhiều nước trên thế giới đã giới thiệu văn hóa truyền thống tới khách du lịch và khá thành công. Ở Việt Nam, Bình Định, Đà Nẵng cũng đã đưa biểu diễn nghệ thuật tuồng phục vụ du khách. Trong khi đó, ở Hà Nội, theo Phó giám đốc Sở VH, TT và DL Hà Nội Trương Minh Tiến, những năm vừa qua nghệ thuật truyền thống đã thu hút được một số lượng lớn khách du lịch, nhưng chỉ có một số loại hình nghệ thuật được giới thiệu tới du khách. “Việc quan trọng của ngành du lịch Hà Nội là đưa nghệ thuật truyền thống đến gần hơn với khách du lịch, để nâng cao nhận thức và bảo tồn vốn cổ dân gian...”

Tái hiện hình ảnh lễ hội truyền thống được diễn ra hàng năm ở các làng quê vùng đồng bằng Bắc Bộ, chương trình Trẩy hội mùa xuân gồm nhiều tiết mục độc đáo mang đậm bản sắc dân tộc: múa hát Mời nước mời trầu, hát xẩm Hà Nội 36 phố phường, ca trù Hồng hồng - tuyết tuyết, trích đoạn chèo Thị Màu lên chùa, võ dân tộc Đấu vật, xiếc dân tộc Dệt thảm, trích đoạn chèo Thử hài, độc tấu đàn bầu Lên ngàn, múa hát chầu văn Cô bé thượng ngàn. Các tiết mục này được biên đạo lại trong khoảng 1 tiếng. Các đoạn kịch trích từ các tích chuyện diễn tả lối sống, tình cảm tinh thần của người Việt.

Chương trình cũng nhằm giới thiệu tới du khách nét văn hóa truyền thống của nghệ thuật sân khấu chèo. Là loại hình nghệ thuật độc đáo của vùng đồng bằng Bắc Bộ, chèo có nhiều ưu thế để trở thành sản phẩm du lịch riêng biệt. Giám đốc Công ty Hanoitourist Lưu Đức Kế cho biết: “Khách tới Hà Nội chỉ ăn tối, xem rối nước rồi đi ngủ. Do đó, để khách quay lại lần 2 và ở lại nhiều ngày, phải có những tiết mục khác ngoài rối nước. Vì vậy, việc tổ chức cho du khách xem hát chèo là điều cần thiết”.

Giới thiệu nghệ thuật truyền thống tới du khách, khâu chuyển tải nội dung có ý nghĩa quan trọng, không cần đi quá sâu vào chuyên môn. Sau khi xem biểu diễn thử nghiệm, Chủ tịch Hội Nghệ sỹ Hà Nội Thanh Trầm góp ý: kinh nghiệm nước ngoài khi đưa nghệ thuật truyền thống phục vụ du khách là biên đạo lại cho dễ hiểu, phần diễn tả bằng lời rất ít mà tập trung vào trang phục, màu sắc, múa... Thực tế, phần biểu diễn, ca trù có tiết tấu chậm, khách nước ngoài rất khó xem nếu không phải là người đam mê. Một số ý kiến cũng cho rằng, việc biểu diễn nghệ thuật nên lồng vào thời gian ăn và kết hợp giao lưu với du khách như: đố vui có phần thưởng là quà lưu niệm, logo du lịch... Đối tượng phục vụ không chỉ là khách nước ngoài, mà nên mở rộng là du khách trong nước, nhất là du khách từ phía Nam ra.

Giám đốc Công ty Dietheem Travel Hoàng Nhân Chính, đơn vị từ đầu năm đến nay đã đưa hơn 900 khách đến Nhà hát Chèo Hà Nội xem biểu diễn, tìm hiểu nghệ thuật dân tộc Việt Nam, góp ý: Chèo là nghệ thuật truyền thống nên việc trình diễn phải thật, không được ghép nhạc. Việc phối hợp giữa các hãng lữ hành và Nhà hát Chèo Hà Nội nên theo 2 hình thức: bán vé và công diễn theo yêu cầu. Để thông tin tới du khách, Nhà hát Chèo cần chuyển sớm nội dung chương trình tới các công ty lữ hành. Ngành du lịch cũng cần xây dựng nơi đây thành điểm biểu diễn phục vụ khách du lịch thường xuyên, bài bản hơn.

Sau khi lấy ý kiến đóng góp của các doanh nghiệp lữ hành, Nhà hát Chèo Hà Nội sẽ hoàn thiện chương trình và tổ chức hội thảo, chính thức công diễn phục vụ khách du lịch từ tháng 7 tới.