Ninh Bình là vùng đất địa linh, nhân kiệt, giàu truyền thống lịch sử, văn hóa, yêu nước và cách mạng, nơi lưu giữ nhiều di sản văn hóa vật thể, phi vật thể mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc… Trong đó, Quần thể danh thắng Tràng An là nơi lưu giữ, bảo tồn các di tích khảo cổ học Tiền sơ sử và di tích lịch sử văn hóa với nhiều dấu tích về lịch sử nhân loại, dân tộc trong nền cảnh địa chất, địa mạo riêng có với hệ sinh thái rừng ngập nước, rừng trên núi đá vôi, có vẻ đẹp hết sức riêng biệt và độc đáo.
Sau 10 năm Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO ghi danh Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, Tràng An đã khẳng định là một trong những điểm đến du lịch nổi tiếng của Việt Nam và khu vực, là nơi kết hợp một cách hài hòa giữa vẻ đẹp tự nhiên và những giá trị lịch sử, văn hóa, thể hiện những câu chuyện của lịch sử cổ xưa và là một cuốn biên niên sử nguyên vẹn ghi lại sự biến đổi môi trường và những ứng phó của con người trong quá khứ xa xôi, lưu giữ một truyền thống cư trú của con người, truyền thống sử dụng vùng đất, vùng biển của người tiền sử với nhiều nền văn hóa tiếp nối liên tục, kéo dài tới 30.000 năm.
Phát biểu khai mạc tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình Trần Song Tùng khẳng định: Với lợi thế tài nguyên tự nhiên và nhân văn sâu sắc của vùng đất Cố đô Hoa Lư cùng các giá trị nổi bật toàn cầu về địa chất, địa mạo, cảnh quan tự nhiên và văn hóa, việc phát triển các sản phẩm du lịch di sản tại Quần thể danh thắng Tràng An không chỉ thuần túy phục vụ nhu cầu tham quan, trải nghiệm của khách du lịch và phát triển kinh tế du lịch, mà quan trọng hơn là thể hiện trách nhiệm trong gìn giữ, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa và lịch sử; diễn giải các giá trị di sản một cách chân xác, sống động và khoa học để bảo đảm rằng những giá trị quý báu này sẽ được lưu truyền cho các thế hệ hôm nay và mai sau.
Việc làm này "đặc biệt góp phần thiết thực lan tỏa các giá trị của di sản, đáp ứng mục tiêu, định hướng phát triển Ninh Bình trở thành trung tâm du lịch quốc gia, quốc tế dựa trên nền tảng di sản, trong đó công nghiệp văn hóa và kinh tế di sản là trọng tâm để xây dựng nền kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn phục vụ sự phát triển của cộng đồng cư dân địa phương và của đất nước", Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình Trần Song Tùng nhấn mạnh.
Trình bày báo cáo trung tâm "Đặc trưng di sản văn hóa lịch sử Ninh Bình - Từ tiềm năng thành các sản phẩm du lịch", TS. Nguyễn Việt, Giám đốc Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á đã tập trung phân tích các nghiên cứu khoa học về tiềm năng của di sản Tràng An; nêu bật đặc trưng, tiềm năng địa thế, tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa lịch sử; những thuận lợi, khó khăn và bước tiến trong khai thác tài nguyên di sản thành tài sản tại Ninh Bình nói chung và danh thắng Tràng An nói riêng.
Báo cáo của TS. Nguyễn Việt đặt di sản Tràng An trong bối cảnh tương tác chung của toàn bộ di sản tự nhiên, văn hóa, lịch sử Ninh Bình mà Tràng An là cốt lõi. Từ đó đưa ra những gợi ý cụ thể để Ninh Bình biến tiềm năng di sản thành tài sản du lịch; có những bước tiến nhanh, mạnh, bền vững hướng đến xây dựng Đô thị di sản thiên niên kỷ trên vùng đất cố đô Hoa Lư.
Tại tọa đàm, các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học cũng đã tham luận và thảo luận nhằm tìm kiếm các giải pháp để xây dựng những sản phẩm du lịch đặc trưng riêng có trên cơ sở nền tảng các di tích, di vật khảo cổ học, cùng với các di sản văn hóa phi vật thể trong Quần thể danh thắng Tràng An.
