Bản Sắt, xã Trường Sơn, huyện Quảng Ninh (Quảng Bình) nằm giữa thung lũng đại ngàn Trường Sơn. Để vào được bản, phải băng qua con đường gập ghềnh, trơn trượt và dốc nghiêng nguy hiểm. Nếu trời đổ mưa, con đường thêm sình lầy khó đi. Bản Sắt hiện là nơi sinh sống của 36 hộ gia đình và 153 nhân khẩu.
Nơi đây, người dân vẫn chưa có điện lưới quốc gia. Khoảng 8 năm trước, nhà nước đầu tư cho bản Sắt hệ thống năng lượng mặt trời, từ đó cung cấp nguồn điện vừa đủ cho đời sống sinh hoạt thường ngày. Nhờ đó, người dân đồng bào lần đầu tiên có ánh sáng, giúp cuộc sống đổi thay nhiều.
Tuy nhiên, năm 2020, thiên tai ập đến khiến bản Sắt chìm trong biển nước. Dãy núi ngay sau lưng bản làng của người dân cũng hiện ra vết nứt lớn. Để đảm bảo an toàn cho dân cư, chính quyền địa phương đã vận đồng nguồn kinh phí và tuyên truyền, hỗ trợ bà con di dời toàn bộ bản đến nơi ở mới an toàn hơn.
Đến nay, đời sống tại nơi ở mới đã bắt đầu được một thời gian, có an toàn hơn, yên tâm hơn trước mùa thiên tai sắp đến. Tuy nhiên, vẫn còn đó một nỗi lo lắng, thiếu thốn về điện.
Theo đó, sau mưa lũ, dàn điện năng lượng mặt trời cũng ngập trong nước mà hư hỏng và mất chức năng cấp điện. Bí thư Đảng uỷ xã Trường Sơn Nguyễn Văn Nhì cho biết, đến năm 2021, địa phương đã hoàn thành các hạng mục nhà cửa, đường giao thông, trường học để người dân ổn định, phát triển kinh tế xã hội, lao động sản xuất. Tuy nhiên, về hệ thống điện vẫn chưa thể khắc phục hay tìm được nguồn thay thế cho người dân.
Ông Nguyễn Linh (80 tuổi, bản Sắt) chia sẻ, bà con dân bản thật sự vui mừng khi được hỗ trợ đưa về nơi ở mới. Tuy nhiên, nguồn điện hầu như không có khiến các gia đình như phải mò mẫm trong bóng tối.
“Trong bản chỉ có le lói vài ba gia đình có ánh đèn. Họ mua được tấm năng lượng mặt trời để dùng, đến tối thì hầu như chỉ dám bật đèn điện chiếu sáng. Có TV đó nhưng cũng chỉ để bụi phủ chứ không có đủ điện để bật xem.” - ông Linh nói.
Một số nhà khác phải dùng bình ắc quy, mỗi lần sạc phải chạy khoảng 10km đến trung tâm xã để cắm sạc. Điện thoại không có điện thường xuyên, cũng không có sóng điện thoại không dùng được. Học sinh nơi đây cũng tận dụng ánh sáng mặt trời ban ngày để học.
“Nhiều người hỏi rằng, sao không dùng điện thoại nhưng không có điện sạc, không có sóng thì dùng làm gì. Trên đây cuộc sống cũng chỉ hoạt động về ban ngày. Đến cả trẻ em, học sinh ban đêm cũng không đủ điện mà nhìn ra con chữ.”, ông Nguyễn Linh chia sẻ.
Mùa hè điện đã yếu, Quảng Bình sắp vào mùa mưa cũng khiến người dân bản Sắt không khỏi mong ngóng về điện. Anh Nguyễn Văn Muôn, Trưởng bản Sắt cho biết, dù người dân vui mừng về nơi ở mới nhưng nỗi mưu cầu về ánh sáng vẫn còn đau đáu. Mong muốn của hơn 150 người dân ở bản Sắt là lưới điện được kéo đến cùng con đường bê tông hoá dẫn vào bản. Điều này giúp người dân cải thiện đời sống, tiếp cận được thông tin một cách nhanh chóng.
Bí thư Đảng ủy xã Trường Sơn Nguyễn Văn Nhì cho hay, bản Sắt là 1 trong 6 bản đặc biệt khó khăn của xã, và hiện vẫn chưa có điện. Năm 2016, bản được đầu tư hệ thống điện năng lượng mặt trời, tuy nhiên đến năm 2019 đã hư hỏng nặng, từ năm 2020 thì hoàn toàn không còn sử dụng được nữa.
“Từ năm 2021 đến nay, chúng tôi đã có nhiều tờ trình đề nghị cấp trên có đầu tư dự án về điện lưới quốc gia về 6 bản trên địa bàn xã. Tuy nhiên đến hiện tại, vẫn chưa được bố trí nguồn kinh phí cũng như chưa được khảo sát để lập dự án đầu tư công trình điện lưới quốc gia đối với 6 bản của xã.”, Bí thư Đảng ủy xã Trường Sơn trình bày.
Nay, trước mùa mưa lũ, thiên tai sắp đến, người dân khu tái định cư mới của bản Sắt dù phấn khởi an tâm, nhưng vẫn âm thầm mắc kẹt trong bóng tối của nỗi lo cũ: Thiếu điện.
