Qua 27 năm hình thành và phát triển, ngành bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả, thành tựu quan trọng như tỷ lệ bao phủ BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) không ngừng tăng; số lượt người thụ hưởng chính sách ngày càng lớn; công tác bảo đảm quyền lợi an sinh xã hội cho người dân luôn kịp thời, nhất là trong bối cảnh chịu tác động của đại dịch Covid-19… Để đạt được những kết quả đó, bên cạnh sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Quốc hội, Chính phủ; sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành; sự nỗ lực của ngành BHXH Việt Nam, còn là sự vào cuộc tích cực của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương.
Chính quyền địa phương đóng vai trò then chốt
Đảng và Nhà nước luôn quan tâm chỉ đạo xây dựng và đẩy mạnh thực hiện chính sách BHXH, BHYT, trong đó vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với công tác thực hiện chính sách BHXH, BHYT được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt coi trọng và đã thể hiện rõ nét trong nhiều văn kiện. Cụ thể như Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 22.11.2012 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020; Nghị quyết số 28-NQ/TW ngày 23.5.2018 của Ban Chấp hành Trung ương Khóa XII về cải cách chính sách BHXH…
Xác định sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp là một trong những yếu tố then chốt, quyết định đến hiệu quả tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT cho người lao động và Nhân dân, thời gian qua, BHXH Việt Nam luôn đặc biệt coi trọng và tranh thủ sự quan tâm, ủng hộ của cấp ủy, chính quyền các địa phương. Thực hiện chỉ đạo của BHXH Việt Nam, BHXH các địa phương đã chủ động, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT; đặc biệt là các giải pháp phát triển BHXH, BHYT phù hợp với đặc điểm kinh tế - xã hội của từng địa phương.
Trong đó, chú trọng ban hành các nghị quyết, chương trình hành động thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) trên địa bàn; tham mưu, đề xuất đưa chỉ tiêu, kế hoạch thực hiện lộ trình BHXH, BHYT, BHTN vào nghị quyết, chương trình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT các cấp; có cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ thêm từ ngân sách địa phương cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình ngoài mức quy định của Nhà nước; chỉ đạo, phát huy vai trò, trách nhiệm của các sở, ban, ngành trong công tác tổ chức, thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT tại địa phương bảo đảm hoàn thành các mục tiêu đề ra.
Hội nghị Tập huấn kiến thức về BHXH, BHYT cho nhà báo phóng viên, biên tập viên chuyên trách thuộc các cơ quan thông tấn, báo chí năm 2022
Ảnh: QV
Đồng bộ từ chỉ đạo đến thực hiện
Theo BHXH Việt Nam, hiện 63/63 tỉnh, thành phố đã kiện toàn, thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn. Cụ thể có 47/63 tỉnh, thành phố đã thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo đến 100% cấp xã, cấp huyện trên địa bàn; 668/705 huyện và 9.021/10.599 xã đã kiện toàn Ban chỉ đạo. Hiện, có 55 tỉnh, thành phố đã đưa chỉ tiêu về tỷ lệ bao phủ BHXH theo Nghị quyết số 69 của Chính phủ, chỉ tiêu bao phủ BHYT theo Nghị quyết về phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Để hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được Đảng và Nhà nước giao, cùng với sự tham mưu tích cực của cơ quan BHXH, những năm qua, công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại các địa phương luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền và sự phối hợp, đồng thuận của các sở, ban, ngành liên quan tại địa phương. Đặc biệt, nhiều tỉnh đã thực hiện hỗ trợ thêm từ ngân sách địa phương cho người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT tự đóng ngoài mức quy định của Nhà nước. Cụ thể, trong năm 2022, có 13/63 tỉnh hỗ trợ thêm mức đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện; 57/63 tỉnh hỗ trợ thêm từ 10 - 30% mức đóng BHYT cho người tham gia thuộc hộ cận nghèo...
Có thể khẳng định, với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chính sách BHXH, BHYT đã đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả tích cực. Số người tham gia BHXH bắt buộc tăng từ 2,3 triệu người năm 1995 lên trên 16,5 triệu người vào năm 2021. Số người tham gia BHXH tự nguyện tăng từ 6.000 người năm 2008 lên 1,45 triệu người vào năm 2021. Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) tăng từ gần 6 triệu người năm 2009 lên 13,4 triệu người vào năm 2021. Số người tham gia BHYT tăng từ 7,1 triệu người năm 1995 lên 88,8 triệu người vào năm 2021, đạt tỷ lệ bao phủ 91,01% dân số.
Sự vào cuộc tích cực, chủ động của các cấp ủy, chính quyền địa phương cho thấy, nhận thức của các cấp ủy đảng, chính quyền về lợi ích, giá trị nhân văn và tầm quan trọng của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước được nâng lên rõ rệt, tạo sự thống nhất trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp, sự đồng thuận trong triển khai chính sách BHXH, BHYT ở các cấp, các ngành từ Trung ương xuống địa phương. Thực tế cho thấy, ở đâu cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm, chỉ đạo quyết liệt thì công tác tổ chức, thực hiện chính sách BHXH, BHYT đạt được những kết quả tích cực. Sự vào cuộc đó đã thực sự phát huy hiệu quả, nhất là trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tích cực tham gia BHXH, BHYT nhằm tăng diện bao phủ BHXH, BHYT, bảo đảm an sinh xã hội, tạo động lực để phát triển bền vững đất nước.
