Chung tay phòng, chống ma tuý trong các cơ sở giáo dục

Ngày 19.1 tại Hà Nội, Bộ Công an cùng Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Lễ ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma tuý trong các cơ sở giáo dục, giai đoạn 2024-2030. Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an, Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc và Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngô Thị Minh đồng chủ trì Lễ ký kết.

Thanh niên, học sinh, sinh viên chiếm tỷ lệ lớn

Thời gian qua, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy ở nước ta diễn biến rất phức tạp, nghiêm trọng là tình trạng tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đang diễn ra tại nhiều địa phương, nhất là ở các thành phố lớn, nơi tập trung nhiều trường đại học, cao đẳng, các cơ sở giáo dục… trong đó, lứa tuổi thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên chiếm tỷ lệ lớn.

Hiện cả nước có gần 230.000 người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và người đang bị quản lý sau cai nghiện có hồ sơ quản lý, khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu trong độ tuổi từ 15 - 25, trong đó có nhiều em ở độ tuổi 13 - 15 tuổi. Trong tổng số 95% người sử dụng ma túy túy tổng hợp thì có tới 70 - 75% người trong độ tuổi 17 - 35 tuổi, chiếm tỷ lệ lớn là thanh niên, học sinh, sinh viên. Có thể thấy học sinh, sinh viên là những đối tượng trẻ tuổi, dễ bị dụ dỗ, lôi kéo, rủ rê, thích trải nghiệm những cái mới nên đã và đang trở thành mục tiêu mà tội phạm ma túy hướng tới.

Trong khi đó thủ đoạn của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, các đối tượng lợi dụng sự phát triển của khoa học công nghệ để sản xuất rất nhiều loại ma túy thế hệ mới có độc tính cao, với hình thức bắt mắt thu hút sự tò mò, khám phá của giới trẻ, đồng thời ngụy trang núp bóng dưới dạng: “nước vui”, trà sữa hoặc tẩm ướp trong thực phẩm đồ uống, thuốc lá điện tử... để đối phó với cơ quan chức năng. Người sử dụng ma túy tổng hợp kéo dài dẫn đến rối loạn tâm thần “ngáo đá”, mất khả năng kiểm soát hành vi gây nguy hiểm cho bản thân và những người xung quanh, gây ra tình trạng mất an ninh, trật tự ở nhiều địa bàn, với nhiều vụ án gây dư luận xấu trong nhân dân. Trong năm 2023, có gần 1.500  đối tượng sử dụng ma túy tổng hợp có biểu loạn thần “ngáo đá”, gây ra 30 vụ phạm pháp hình sự.

Thời gian qua, mặc dù các đơn vị chức năng đã nỗ lực ngăn chặn, nhưng tỷ lệ người sử dụng ma túy không giảm mà có chiều hướng gia tăng với nhiều diễn biến phức tạp. Nguyên nhân chính là do nhận thức của người dân, nhất là giới trẻ về tác hại của ma túy chưa được đầy đủ. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy còn mang tính hình thức, dàn tràn, áp dụng cho nhiều đối tượng khác nhau, chưa có tính riêng biệt, chuyên sâu dành cho đối tượng có nguy cơ cao như: thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên.

Lồng ghép vào nội dung một số môn học

Trước thực trạng trên, Bộ Công an và Bộ Giáo dục và Đào tạo thống nhất ký kết chương trình phối hợp tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma tuý trong các cơ sở giáo dục, giai đoạn 2024-2030. Mục tiêu của chương trình nhằm xây dựng các chương trình cụ thể, chuyên biệt để triển khai các giải pháp phòng ngừa, ngăn chặn ma túy trong học đường, đưa nội dung tuyên truyền phòng, chống ma túy vào các tiết học ở các cấp học; đồng thời có sự chỉ đạo, thực hiện thống nhất, đồng bộ, xuyên suốt từ Trung ương xuống địa phương.

Bên cạnh đó, nâng cao nhận thức của cán bộ, công chức, giáo viên, học sinh, sinh viên trong các cơ sở giáo dục về tác hại và hậu quả của ma túy, trang bị những kỹ năng cần thiết để phòng tránh tệ nạn ma túy; qua đó phát huy vai trò xung kích của đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên trong công tác phòng, chống ma túy. Kịp thời phát hiện và xử lý những hành vi vi phạm pháp luật về phòng, chống ma túy, giữ gìn an ninh trật tự, tạo môi trường an toàn, lành mạnh trong các cơ sở giáo dục.

Nội dung chương trình phối hợp tuyên truyền, giáo dục phòng, chống ma tuý trong các cơ sở giáo dục, giai đoạn 2024-2030 giữa Bộ Công an và Bộ Giáo dục và Đào tạo tập trung vào 8 nhiệm vụ. Cụ thể, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục kiến thức pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên; Xây dựng và hình thành kỹ năng phòng, chống, ý thức chấp hành pháp luật về phòng, chống ma túy cho học sinh, sinh viên.

Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động tìm hiểu pháp luật về phòng, chống ma túy, thi sáng tác các tác phẩm, tiểu phẩm, thi văn nghệ chủ đề phòng, chống ma túy trong học sinh, sinh viên. Triển khai, nhân rộng các mô hình phòng, chống ma túy có hiệu quả.

Đồng thời, đưa nội dung pháp luật về phòng, chống ma túy vào chương trình giáo dục chính khóa, ngoại khóa dưới hình thức tích hợp, lồng ghép vào nội dung một số môn học và hoạt động giáo dục ở tất cả các cấp học.

Xây dựng bộ tài liệu giáo dục kỹ năng phòng, chống ma túy phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý của học sinh, sinh viên của các cấp học.

Tổ chức các hoạt động cao điểm phòng, chống ma tuý trong học sinh, sinh viên hưởng ứng Tháng hành động phòng chống ma tuý (Tháng 6), Ngày quốc tế và Ngày toàn dân phòng chống ma tuý 26.6 hàng năm.

Tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ giáo viên, cán bộ Đoàn, Đội các nội dung về phòng, chống ma túy, kỹ năng tuyên phòng, chống ma túy.

Triển khai các phương án, kế hoạch phối hợp phòng, chống ma túy, bảo đảm an ninh, trật tự tại khu vực xung quanh trường học; kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy tại các cơ sở giáo dục.

Rà soát, phát hiện người nghiện là cán bộ giáo dục, học sinh, sinh viên để áp dụng các biện pháp cai nghiện; thực hiện công tác quản lý, giáo dục đối với người sử dụng trái phép chất ma túy theo quy định.