Tai nạn lao động tăng cao
Theo báo cáo của 62/63 tỉnh, thành phố, năm 2022 trên toàn quốc đã xảy ra 7.718 vụ TNLĐ, tăng 1.214 vụ, tương ứng với 18,66% so với năm 2021), làm 7.923 người bị nạn (tăng 1.265 người, tương ứng với 18,99% so với năm 2021). Số này bao gồm cả ở khu vực có quan hệ lao động và khu vực người lao động làm việc không theo hợp đồng lao động. Điều đáng nói, là tỷ lệ thất nghiệp, giảm giờ làm của lao động trong năm 2022 là rất cao nhưng số vụ và nạn nhân TNLĐ lại tăng cao. Nhiều chuyên gia cho rằng đây là hiện trạng rất đáng báo động.
Trong đó, số vụ TNLĐ chết người 720 vụ, giảm 29 vụ, tương ứng 3,87% so với năm 2021; số người chết vì tai nạn lao động 754 người, giảm 32 người; số người bị thương nặng 1.647 người, tăng 162 người.
Những lĩnh vực sản xuất kinh doanh xảy ra nhiều TNLĐ chết người là khai thác mỏ, khai thác khoáng sản; xây dựng; sản xuất vật liệu xây dựng; dệt may, da giày; dịch vụ.
Bên cạnh những tổn thất về người, theo số liệu báo cáo sơ bộ của các địa phương, thiệt hại về vật chất do TNLĐ xảy ra năm 2022 gồm: chi phí tiền thuốc, mai táng, tiền bồi thường cho gia đình người chết và những người bị thương... là trên 14.117 tỷ đồng (tăng khoảng 10.163 tỷ đồng so với năm 2021). Thiệt hại về tài sản trên 268 tỷ đồng (tăng khoảng 250 tỷ đồng so với năm 2021); tổng số ngày nghỉ do tai nạn lao động là trên 143.468 ngày (tăng khoảng 27.091 ngày so với năm 2021).
Lý giải nguyên nhân tình hình TNLĐ năm 2022 tăng so với năm 2021, Cục trưởng Cục An toàn lao động (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) Hà Tất Thắng cho biết, năm 2021 tình hình dịch bệnh Covid -19 diễn ra phức tạp, hoạt động sản xuất - kinh doanh giảm và đình trệ trong một thời gian, số người tham gia lao động giảm, do đó số vụ TNLĐ ít đi. Đến năm 2022, quá trình sản xuất - kinh doanh phục hồi, cũng đồng thời ghi nhận số vụ TNLĐ tăng.
Ông Thắng nhận định thêm, sau đại dịch Covid-19, một số trang, thiết bị máy móc sau một thời gian ngừng trệ khi quay lại sản xuất cần bảo dưỡng. Nếu không vận hành bảo trì kịp dễ xảy ra TNLĐ đáng tiếc. Còn với nhiều NLĐ, sau một thời gian quay lại làm việc, sức khỏe của họ cũng bị ảnh hưởng bởi Covid -19. Thêm vào đó, việc đào tạo, huấn luyện an toàn lao động bị mai một trong thời gian đại dịch, nên khi mở lại sản xuất không đáp ứng kịp thời, khi người lao động quay trở lại làm việc thì dễ xảy ra TNLĐ.
Chủ động kiểm tra an toàn, vệ sinh lao động
Có thể thấy rõ, các nguyên nhân chủ yếu để xảy ra TNLĐ chết người là do người sử dụng lao động không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn; không huấn luyện an toàn lao động hoặc huấn luyện chưa đầy đủ cho người lao động; thiết bị không đảm bảo an toàn; không trang bị phương tiện bảo vệ cá nhân hoặc phương tiện không bảo đảm cho người lao động.
Để khắc phục tình trạng này, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đề nghị các bộ, ngành chỉ đạo các doanh nghiệp thuộc ngành và lĩnh vực quản lý chủ động kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động.
Đồng thời, phối hợp với các Bộ thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực có nhiều nguy cơ xảy ra TNLĐ, sự cố nghiêm trọng như: Xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng, dệt may, da giày, khai thác mỏ, khoáng sản, đặc biệt là các công trình xây dựng trọng điểm, tiếp giáp với khu dân cư, đông người qua lại, thiết bị nâng, thang máy…
Về phía các doanh nghiệp cũng cần tăng cường triển khai công tác an toàn, vệ sinh lao động, chú trọng đến các hoạt động tự kiểm tra, chủ động kiểm soát phòng ngừa các yếu tố nguy hiểm, có hại tại doanh nghiệp, phòng ngừa TNLĐ do ngã cao, điện giật, vật rơi, đổ sập. Đồng thời, tổ chức huấn luyện ATLĐ, vệ sinh lao động cho người lao động.
Ông Hà Tất Thắng cũng cho rằng ngoài thanh tra, giám sát thì công tác truyền thông cũng rất quan trọng, những tổ chức như Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cần tuyên truyền vận động người sử dụng lao động quan tâm, chú ý việc xây dựng nội quy, quy trình, biện pháp làm việc bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, cải thiện điều kiện lao động tại nơi làm việc; tổ chức tuyên truyền, phổ biến Luật An toàn, vệ sinh lao động cho các hội viên.
Thêm vào đó, cần tăng cường triển khai công tác phòng ngừa TNLĐ với sự hỗ trợ từ Quỹ bảo hiểm xã hội về tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
Trước đó, tại cuộc họp về kế hoạch tổ chức Lễ phát động Tháng hành động về an toàn vệ sinh lao động và Tháng công nhân năm 2023, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội Lê Văn Thanh, Phó trưởng Ban Chỉ đạo nhấn mạnh: Việc tăng cường các biện pháp giảm thiểu rủi ro về an toàn vệ sinh lao động cần phải tiếp tục thực hiện quyết liệt hơn để cải thiện các điều kiện làm việc tốt hơn cho người lao động. Đồng thời, tiếp tục tăng cường hoàn thiện các chính sách, chế độ về TNLĐ và bệnh nghề nghiệp cho người lao động.
Với chủ đề: “Tăng cường xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn và cải thiện điều kiện lao động, giảm căng thẳng tại nơi làm việc”, Tháng hành động về an toàn vệ sinh lao động năm 2023 được tổ chức từ ngày 1 - 31.5.2023 trên toàn quốc.