Hàng loạt vi phạm
Vừa qua, Báo Đại biểu Nhân dân nhận được đơn phản ánh của nhiều hộ dân thôn Nhân Phú, xã Hùng Dũng, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình về những sai phạm trong hoạt động của Hợp tác xã dịch vụ điện năng Nhân Phú (HTX Nhân Phú).
Theo tài liệu, HTX Nhân Phú được thành lập theo Quyết định số 827/QĐ-UB ngày 9.11.2004 của UBND huyện Hưng Hà khi thực hiện Đề án chuyển đổi mô hình tổ chức quản lý điện nông thôn của UBND tỉnh Thái Bình.
Thời điểm thành lập HTX Nhân Phú có 9 thành viên. Tới năm 2022, HTX này có 24 thành viên là cá nhân tham gia góp vốn với tổng số tiền hơn 160 triệu đồng. Trong đó 5 cán bộ quản lý HTX góp vốn theo vị trí trách nhiệm số tiền gần 152 triệu đồng; 19 thành viên còn lại mỗi người góp 500.000 đồng.
HTX Nhân Phú không có đất xây trụ sở mà lấy nhà riêng của ông Phạm Văn Tương – Chủ tịch HĐQT, tại thôn Nhân Phú, xã Hùng Dũng để đăng ký hoạt động.
Mới đây, UBND huyện Hưng Hà đã ban hành Kết luận thanh tra về việc chấp hành các quy định của pháp luật trong hoạt động của HTX Nhân Phú. Kết luận thanh tra xác định HTX Nhân Phú có hàng loạt sai phạm.
Cụ thể, HTX Nhân Phú không lập sổ đăng ký thành viên HTX theo quy định; Không thực hiện việc cấp giấy chứng nhận góp vốn cho thành viên theo quy định; Không lập sổ theo dõi vốn góp của từng thành viên để theo dõi tình hình biến động của xã viên một cách liên tục qua từng năm; Chưa thực hiện việc trích lập các quỹ đầu tư phát triển, quỹ dự phòng tài chính, quỹ phúc lợi, khen thưởng và phân chia lợi nhuận theo tỷ lệ góp vốn của từng thành viên hàng năm theo quy định; Lưu trữ không đầy đủ các hồ sơ, tài liệu liên quan đến hoạt động, kinh doanh; Quá trình hoạt động có sự thay đổi về số lượng thành viên nhưng không lập hồ sơ báo cáo thay đổi nội dung đăng ký HTX với cơ quan có thẩm quyền.
HTX Nhân Phú ký hợp đồng mua buôn điện với Công ty Điện lực Thái Bình để bán lẻ điện cho khách hàng sử dụng điện trên toàn bộ địa bàn thôn Nhân Phú. Đồng thời, quản lý hệ thống lưới điện với khối lượng 12,509km đường dây trung áp, hạ áp; 5 trạm biến áp tổng công suất 1.940KVA.
Tại thời điểm kiểm tra, hệ thống đo đếm điện của HTX Nhân Phú có tổng số 852 công tơ nhưng chỉ có 24 công tơ điện tử, còn lại đều là công tơ cơ khí. Kết quả kiểm tra có 574 công tơ còn trong tình trạng kiểm định (chiếm 67,37%); 73 công tơ quá hạn kiểm định (chiếm 8,57%); 205 công tơ bị mất tem, tem mờ không đọc được hạn kiểm định (chiếm 24,06%).
Kết luận thanh tra xác định, HTX Nhân Phú bán điện cho 20 hộ dân và 1 cơ sở sản xuất ngoài phạm vi được cấp phép; Chưa kịp thời thực hiện việc ký lại hợp đồng mua bán điện phục vụ mục đích sinh hoạt với khách hàng theo mẫu quy định;; Không có hồ sơ, phương án về công tác phòng cháy, chữa cháy theo quy định.
Số tiền thu chi của HTX Nhân Phú lên tới hành chục tỷ đồng. Tuy nhiên, hàng năm HTX này chỉ nộp báo cáo tài chính tới cơ quan thuế, không nộp báo cáo tài chính về phòng Tài chính – Kế hoạch huyện để theo dõi, quản lý tình hình hoạt động, kiểm tra việc chấp hành chế độ tài chính, kế toán theo quy định.
Sổ sách kế toán của HTX Nhân Phú không đầy đủ. Theo quy định, tối thiểu HTX phải mở 15 loại sổ sách kế toán. Tuy nhiên, hàng năm HTX Nhân Phú chỉ mở Sổ chi tiết tài khoản để theo dõi hoạt động kinh doanh và hạch toán kế toán. Việc này vi phạm quy định của Luật kế toán và các Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính.
Việc hạch toán kế toán của HTX Nhân Phú chưa tuân thủ quy định. Một số thông tin số liệu kế toán chưa trùng khớp. Báo cáo tài chính 6 tháng và hàng năm của HTX chưa được cơ quan chức năng thẩm định do HTX không thực hiện nộp báo cáo. Chứng từ kế toán lưu trữ không đầy đủ, sắp xếp luộm thuộm, hoạch toán chưa đúng tiến độ, thiếu chứng từ gốc. Thanh toán tiền lương cho người lao động vượt quá số ngày có trong tháng.
Năm 2021, HTX Nhân Phú đầu tư xây dựng trạm biến áp số 6 nhưng chưa hoàn thành, chưa đưa vào sử dụng nhưng đã hạch toán hàng chục triệu đồng không đúng quy định.
Theo Kết luận thanh tra, HTX Nhân Phú thuê cá nhân làm kế toán trưởng không đủ điều kiện, tiêu chuẩn để thực hiện hạch toán thu chi tài chính và hoạt động kinh doanh. Ngoài ra, HTX Nhân Phú còn kê khai thuế không đúng quy định; khai sai dẫn tới thiếu số tiền thuế phải nộp nên nên bị xử phạt và truy thu thuế.
Trong giai đoạn 2016-2021, HTX Nhân Phú đã sử dụng đất lưu thông thuỷ lợi do UBND xã Hùng Dũng quản lý để chôn cột điện lắp 3 trạm biến áp treo nhưng không lập hồ sơ đề nghị cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất là chưa đúng quy định của Luật Đất đai.
Đặc biệt, qua thanh tra xác định ông Vũ Xuân Quynh tham gia HĐQT HTX Nhân Phú nhiệm kỳ 2017-2022 khi đang giữ chức Chủ tịch Hội Nông dân xã Hùng Dũng, Chủ tịch MTTQVN xã Hùng Dũng là vi phạm Luật cán bộ, công chức và Luật Phòng, chống tham nhũng. Ngoài ra, ông Quynh cũng không kê khai số vốn đã góp vào HTX Nhân Phú, vi phạm quy định về nghĩa vụ trung thực trong kê khai tài sản thu nhập, giải trình nguồn gốc tài sản thu nhập tăng thêm quy quy định của Luật Phòng, chống tham nhũng…
UBND huyện Hưng Hà xác định trách nhiệm trong việc để xảy ra những hạn chế, sai phạm trên thuộc về tập thể HĐQT và các cá nhân có liên quan mà đứng đầu là ông Phạm Văn Tương – Chủ tịch HĐQT, đảng viên sinh hoạt tại Chi bộ thôn Nhân Phú.
UBND huyện Hưng Hà đề nghị Đảng uỷ, UBND xã Hùng Dũng, các cơ quan chức năng huyện Hưng Hà và một số Sở ngành của tỉnh Thái Bình tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động của HTX Nhân Phú. Xử lý theo thẩm quyền đối với các sai phạm của HTX Nhân Phú và các cá nhân vi phạm.
“Một mình một chợ”
Cùng với các sai phạm trên, HTX Nhân Phú hiện cũng là HTX duy nhất tại tỉnh Thái Bình mua buôn điện để bán lẻ cho khách hàng sử dụng. Trong khi đó, từ năm 2015, UBND tỉnh Thái Bình đã có nhiều văn bản chỉ đạo về việc thực hiện bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý.
Đặc biệt, Công văn số 146/UBND-CTXDGT ngày 20.7.2017 của UBND tỉnh Thái Bình nêu rõ: “Công tác bàn giao lưới điện hạ áp nông thông cho ngành điện quản lý là chủ trương lớn của Chính phủ và của tỉnh nhằm khắc phục những hạn chế trong việc cung cấp điện, nâng cao tính ổn định và an toàn khi ngành điện trực tiếp quản lý, bán điện đến hộ dân, đảm bảo quyền lợi chính đáng của người dân nông thôn khi sử dụng điện.
Việc bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý phải hoàn thành trước ngày 31.10.2017. Nếu đến ngày 1.11.2017, địa phương nào chưa hoàn thành việc bàn giao theo kế hoạch, UBND tỉnh sẽ xem xét xử lý trách nhiệm của người đứng đầu”.
Từ chỉ đạo của UBND tỉnh Thái Bình, hơn 300 HTX dịch vụ điện năng trên địa bàn tỉnh Thái Bình đã thực hiện bàn giao toàn bộ lưới điện hạ áp nông thôn cho Công ty Điện lực Thái Bình tiếp nhận và quản lý bán điện tới các hộ dân. Chỉ còn lại duy nhất HTX Nhân Phú đến nay vẫn chưa thực hiện việc bàn giao.
Ngày 3.7.2018, UBND tỉnh Thái Bình tiếp tục có Công văn số 2319/UBND-CTXDGT giao UBND huyện Hưng Hà chỉ đạo UBND xã Hùng Dũng yêu cầu HTX Nhân Phú thực hiện các thủ tục, trình UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch giao, nhận lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý và thực hiện việc giao, nhận trong tháng 7.2018.
UBND huyện Hưng Hà cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, kế hoạch thực hiện việc bàn giao lưới điện liên quan tới HTX Nhân Phú; Phòng Kinh tế và Hạ tầng huyện Hưng Hà đã ban hành văn bản hướng dẫn quy trình bàn giao lưới điện của HTX Nhân Phú; Đảng uỷ, HĐND xã Hùng Dũng đã bàn hành Nghị quyết thống nhất bàn giao lưới điện đối với HTX Nhân Phú; UBND xã Hùng Dũng có nhiều Tờ trình đề nghị bàn giao lưới điện của HTX Nhân Phú cho ngành điện quản lý…Tuy nhiên đến nay, HTX Nhân Phú vẫn “một mình một chợ”.
Việc HTX Nhân Phú có hàng loạt sai phạm và chưa chịu bàn giao lưới điện về cho ngành điện quản lý khiến người dân địa phương vô cùng bức xúc. Thời gian qua, nhiều người dân đã gửi đơn tố cáo và đề nghị các cấp có thẩm quyền xem xét chấm dứt hoạt động của HTX Nhân Phú và đề nghị bàn giao lưới điện của HTX này về cho ngành điện.
Ngày 2.8.2023, Luật sư Phạm Hoan – Trưởng Đoàn luật sư tỉnh Thái Bình đã ký văn bản kiến nghị UBND tỉnh Thái Bình chỉ đạo Sở Công thương và các cơ quan chức năng thu hồi giấy phép hoạt động điện lực của HTX Nhân Phú và yêu cầu HTX này phải bàn giao lưới điện cho Công ty Điện lực Thái Bình quản lý theo chủ trương chung của Chính phủ, để người dân yên tâm sản xuất, tránh khiếu kiện kéo dài ảnh hưởng tới tình hình chính trị tại địa phương.
Ngày 13.9.2023, Báo Đại biểu Nhân dân đã có Công văn số 520/CV-ĐBND gửi Giám đốc Sở Công thương tỉnh Thái Bình và Chủ tịch UBND huyện Hưng Hà đề nghị chỉ đạo các đơn vị chức năng kiểm tra, xác minh nội dung phản ánh của người dân theo đúng quy định pháp luật. Đồng thời phản hồi kết quả xác minh, xử lý tới Báo Đại biểu Nhân dân để thông tin và trả lời bạn đọc theo quy định của Luật Báo chí. Tuy nhiên, đã gần 1 tháng trôi qua, Báo Đại biểu Nhân dân vẫn chưa nhận được phản hồi.
*Báo Đại biểu Nhân dân tiếp tục giám sát và thông tin việc thực thi pháp luật của các đơn vị nêu trên đến độc giả và cử tri cả nước.