Thời gian qua, việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) đối với người lao động tại các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Ninh Bình được thực hiện kịp thời, đúng pháp luật. Mặc dù vậy, kết quả giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh về nội dung này chỉ rõ không ít khó khăn, hạn chế cần tập trung khắc phục, tháo gỡ kịp thời để bảo hiểm xã hội thực sự phát huy vai trò trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội…
Đoàn giám sát của HĐND tỉnh làm việc với một số doanh nghiệp trên địa bàn
99% người lao động tham gia bảo hiểm
Theo báo cáo kết quả giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh về thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm trên địa bàn, đến ngày 31.12.2022, tỉnh Ninh Bình có 143.011/143.862 người lao động trong doanh nghiệp tham gia BHXH, BHYT, BHTN (đạt tỷ lệ 99%, tăng 6.043 người so với năm 2020). Công tác quản lý nhà nước về lĩnh vực ngày càng chặt chẽ. Người lao động cơ bản được hưởng đầy đủ, kịp thời các chính sách về bảo hiểm theo quy định. Cùng với đó, việc chi trả, giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN kịp thời, đúng đối tượng, bảo đảm quyền lợi của người lao động.
Từ năm 2020 - 2022, ngành BHXH Ninh Bình đã phối hợp giải quyết chế độ BHTN cho 71.596 lượt người với số tiền 212,6 tỷ đồng; tiếp nhận, giải quyết 16.208 hồ sơ BHXH một lần với số tiền chi trả hơn 471 tỷ đồng; giải quyết chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức, tai nạn lao động cho 219.909 lượt người với số tiền 858,547 tỷ đồng; kịp thời thực hiện chính sách hỗ trợ người lao động, doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19. Thống kê cho thấy, tổng chi chế độ BHXH, BHTN, BHYT năm 2022 là 4.803,488 tỷ đồn, tăng 544,419 tỷ đồng (13%) so với năm 2020.
Công tác cải cách thủ tục hành chính và thực hiện giao dịch điện tử được triển khai thực hiện đồng bộ, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về BHXH; giảm thời gian giao dịch của đơn vị sử dụng lao động và giải quyết thủ tục hành chính. Hiện nay, 100% cơ sở khám chữa bệnh (KCB) thực hiện việc cập nhật dữ liệu số hàng ngày lên Cổng Giám định BHYT; 100% cơ sở áp dụng công nghệ thông tin trong KCB, thanh quyết toán BHYT…
Xử lý nghiêm các trường hợp trốn, chậm đóng bảo hiểm
Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện các quy định của pháp luật về bảo hiểm đối với người lao động trong doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cũng còn gặp không ít khó khăn, vướng mắc. Báo cáo giám sát nêu rõ, UBND cấp huyện, xã chưa xây dựng chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH trong phát triển kinh tế - xã hội hàng năm trình HĐND cùng cấp theo quy định tại Khoản 2, Điều 12 Luật Bảo hiểm xã hội. Tình trạng rút BHXH một lần có xu hướng tăng và trẻ hóa làm ảnh hưởng đến mục tiêu thực hiện chính sách an sinh xã hội toàn dân. Bên cạnh đó, vẫn còn tình trạng thanh toán sai quy định; lạm dụng, trục lợi chính sách của Nhà nước về BHXH. Trên địa bàn còn xảy ra đình công do chủ sử dụng lao động không thực hiện đúng các chế độ, chính sách đối với người lao động…
Bảo hiểm xã hội tỉnh Ninh Bình đẩy mạnh tuyên truyền về chính sách BHXH tự nguyện đến các hộ dân trên địa bàn huyện Yên Khánh. Ảnh: Trường Giang
Để khắc phục những tồn tại trên, Đoàn giám sát của HĐND tỉnh đề nghị: BHXH tỉnh chủ động phối hợp với các ngành thực hiện các chỉ tiêu về phát triển, quản lý đối tượng tham gia BHXH, BHYT; thực hiện các giải pháp thu hồi, xử lý nợ đọng BHXH... Cùng với đó, tiếp tục chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan tham mưu cho BHXH Việt Nam có giải pháp xử lý, thanh quyết toán khoản kinh phí vượt chỉ tiêu Trung ương giao đối với tỉnh Ninh Bình từ năm 2018 đến nay.
Đoàn giám sát cũng kiến nghị, UBND tỉnh chỉ đạo các ngành chuyên môn rà soát, đánh giá hiệu quả các chính sách HĐND tỉnh đã ban hành về hỗ trợ BHYT; cập nhật những chính sách Trung ương mới ban hành. Trên cơ sở đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung, triển khai thực hiện chính sách kịp thời, phù hợp. Đối với UBND các huyện, thành phố, cần tăng cường công tác quản lý nhà nước; chú trọng kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý nghiêm và thu hồi nợ những doanh nghiệp cố tình chây ì, chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN...
