Khẳng định rõ nét vai trò ngành thanh tra
Năm 2023, Thanh tra Chính phủ và Thanh tra các bộ, ngành, địa phương đã tập trung thanh tra công tác quản lý nhà nước trên các ngành, lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực, có nhiều khiếu nại, tố cáo, dư luận xã hội quan tâm như: quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản; quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng; đầu tư xây dựng; cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước; đấu thầu, mua sắm tài sản công; tài chính, ngân hàng; tín dụng, cho vay bất động sản, trái phiếu, chứng khoán... Đồng thời, đẩy mạnh theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra để xử lý kịp thời, đúng pháp luật đối với tập thể, cá nhân có vi phạm; thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt; chấn chỉnh công tác quản lý nhà nước và hoàn thiện chính sách, pháp luật trên lĩnh vực được thanh tra.
Báo cáo Tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng,nhiệm vụ chủ yếu năm 2024 của ngành thanh tra cho thấy, mặc dù cả năm, tổng số cuộc thanh tra, kiểm tra giảm 12,8% so với cùng kỳ năm 2022, nhưng vẫn đạt được kết quả rất tích cực. Qua đó, phát hiện vi phạm về kinh tế 257.703 tỷ đồng, 616ha đất. Trong đó, kiến nghị thu hồi 188.607 tỷ đồng và 166ha đất; ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính số tiền 6.452 tỷ đồng; kiến nghị xem xét, xử lý hành chính 7.524 tập thể và 7.944 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xem xét, xử lý 497 vụ, 490 đối tượng.
Báo cáo tham luận của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tại Hội nghị tổng kết công tác năm, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của ngành thanh tra cho thấy, năm 2023, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã cắt giảm 7 thủ tục hành chính, đơn giản hóa 33 thủ tục hành chính nội bộ, đơn giản hóa 126 điều kiện sản xuất, kinh doanh; rà soát sửa đổi, bổ sung 21 thông tư, 6 nghị định chuyên ngành theo hướng đơn giản hóa điều kiện sản xuất, kinh doanh nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp.
Việc đôn đốc, xử lý sau thanh tra cũng được tập trung triển khai hiệu quả. Toàn ngành đã đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện 8.691 kết luận và quyết định xử lý về thanh tra; các cơ quan chức năng đã thu hồi 2.350 tỷ đồng, 32.523ha đất; xử lý hành chính 7.972 tổ chức, 9.735 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra 152 vụ, 201 đối tượng; khởi tố 18 vụ, 30 đối tượng; ban hành mới, sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ 332 văn bản về cơ chế, chính sách, pháp luật theo kiến nghị tại các kết luận thanh tra.
Tại Hội nghị tổng kết hoạt động công tác năm 2023, triển khai nhiệm vụ năm 2024 của ngành thanh tra tổ chức mới đây, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh: trong năm qua, Thanh tra Chính phủ và ngành thanh tra đã tích cực triển khai Luật Thanh tra năm 2022, nhất là các nhiệm vụ liên quan đến xây dựng, hoàn thiện thể chế; bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nghị quyết của Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thủ trưởng cơ quan quản lý nhà nước để xây dựng, triển khai công tác thanh tra, đạt nhiều kết quả tích cực; hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị được Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và thủ trưởng cơ quan hành chính cùng cấp giao. Qua hoạt động thanh tra đã góp phần quan trọng trong phòng ngừa và phát hiện, xử lý hành vi tham nhũng.
Tập trung thanh tra các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực
Xác định 2024 là năm “nước rút” có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong việc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2026, với dự báo tình hình tiếp tục còn nhiều khó khăn, thách thức. Theo đó, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong đề nghị ngành Thanh tra cần tập trung thanh tra các lĩnh vực nhạy cảm, dư luận xã hội quan tâm, dễ phát sinh tham nhũng, tiêu cực như: quản lý sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản; quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng; đầu tư xây dựng; cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp nhà nước; đấu thầu, mua sắm tài sản công; tài chính, ngân hàng; tín dụng, cho vay bất động sản, trái phiếu, chứng khoán …
Đặc biệt, tăng cường công khai, minh bạch trong hoạt động thanh tra; nâng cao chất lượng kết luận thanh tra, bảo đảm chặt chẽ, khách quan, đúng pháp luật, kịp thời và khả thi; xử lý nghiêm minh, đúng quy định pháp luật đối với tập thể, cá nhân có vi phạm; nâng cao kỷ luật, kỷ cương hành chính, đạo đức công vụ, trách nhiệm, bản lĩnh trong tổ chức và hoạt động thanh tra. Bên cạnh đó, đẩy mạnh công tác giám sát, thẩm định và xử lý sau thanh tra, nhất là tăng tỷ lệ thu hồi tiền và tài sản do vi phạm, tiêu cực, tham nhũng; tập trung giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, phức tạp, kéo dài, không để phát sinh điểm "nóng" về khiếu nại, tố cáo; nhất là tại các địa phương có khiếu kiện liên quan đến đất nông - lâm trường quốc doanh.
Mặt khác, tổ chức thực hiện hiệu quả Chiến lược quốc gia về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đến năm 2030 và Kế hoạch thực thi công ước của Liên Hợp Quốc về chống tham nhũng. Tăng cường triển khai hiệu quả công tác kiểm tra, xác minh tài sản, thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn; tăng cường phát hiện, xử lý tham nhũng, tiêu cực, khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tội phạm thì khẩn trương chuyển ngay sang cơ quan điều tra xử lý (không chờ ban hành kết luận thanh tra).