Trong những ngày qua người dân Hà Nội đang lo lắng trước thông tin một số điểm thuộc khu vực Hà Nội bị ô nhiễm thủy ngân. Xin ông đánh giá nào trước thông tin này?
GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng: Thủy ngân là chất độc hại cần phải thận trọng và không phải là hoạt động nào cũng có thể phát sinh ra thủy ngân mà phải có nguồn phát sinh cụ thể. Những phát hiện về thủy ngân có trong không khí là câu báo động cho những nhà quản lý cần theo dõi và tiếp tục đo quan trắc tại nhiều điểm ở Hà Nội trong thời gian dài để có những kết luận chính xác về việc có thủy ngân trong môi trường hay không.
Việc ô nhiễm khí bụi, ô nhiễm khí xăng dầu ở Hà Nội đang vượt tiêu chuẩn cho phép nhiều lần. Khi con người hít phải không khí bị ô nhiễm sẽ tích tụ trong người và trong vòng từ 5 đến 6 năm sau mới phát bệnh, do vậy không thể coi thường ô nhiễm không khí.
Ảnh minh họa | Nguồn: ITN |
PV: Thưa ông, hiện tại Hà Nội đang được cho là không khí ô nhiễm và có thủy ngân. Vậy chúng ta có nên hạn chế đi ra đường hay không ?
GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng: Không khí ở các thành phố ô nhiễm nhất là vào giờ cao điểm. Có hai mốc thời gian bị ô nhiễm nhất là buổi sáng là từ 8-9h và buổi chiều là từ 17-18h. Độc hại của không khí nó phụ thuộc vào nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí trong đó mấy chất độc hại cơ bản bụi mịn có đường kính dưới 10 micromet, có khí CO, khí benzen (hơi xăng dầu)... Vào những giờ cao điểm thì nồng độ những chất này cao hơn bình thường khá nhiều.
Những thời điểm có không khí ít ô nhiễm nhất là buổi trưa và buổi ban đêm. Cụ thể là buổi trưa thường có lượng xe cộ ít hơn hai khung giờ kia vì lý do tập quán người Việt Nam là hay ngủ trưa. Nhất là buổi ban đêm từ sau 23h đến 5h sáng hôm sau càng ít phương tiện hơn nữa.
Việc ra đường vẫn là hoạt động của con người, tuy nhiên nên hạn chế ra đường nếu không cần thiết.
PV: Người dân Việt Nam có thói quen đi tập thể dục buổi sáng. Nhiều ý kiến cho rằng không nên đi tập thể dục sáng sớm vào thời điểm này? Ông có lời khuyên nào tới người dân trong việc này không?
GS.TSKH Phạm Ngọc Đăng: Như tôi đã nói là thời điểm ít ô nhiễm nhất sẽ từ 23h đêm đến 5h sáng hôm sau. Và hiện tượng ô nhiễm tăng lên cao vì khói thải không thể bốc lên cao như lời đồn chỉ là hiện tượng đảo nhiệt, phân tầng nhiệt. Điều này xảy ra khi nhiệt độ ở bên dưới mặt đất thấp hơn nhiệt độ trên cao thì không khí không bay đi được.
Tuy nhiên, điều này rất ít khi xảy ra và chỉ xảy ra vào những ngày đặc biệt, phụ thuộc vào thời tiết. Chẳng hạn như có một luồng gió lạnh thổi qua thành phố Hà Nội thì nhiệt độ không bay lên cao được nên sẽ đọng lại ở tầng dưới thế thì nó sẽ ô nhiễm nặng hơn. Đấy là những ngày nghịch nhiệt chứ và không phải ngày nào cũng có hiện tượng này. Nhất là xảy ra vào buổi sáng nên mọi người cứ yên tâm tập thể dục. Người dân chỉ cần chọn nơi tập thể dục có nhiều cây xanh, ít xe cộ đi lại để tránh khói bụi.
Xin cảm ơn ông đã trở lời phỏng vấn!