Đổi mới công nghệ khai thác than hầm lò - Xu hướng tất yếu của ngành than

Kiểm tra thiết bị dàn khấu than lò chợ tại khai trường than Nam Mẫu

Đáp ứng yêu cầu tăng sản lượng khai thác…

Theo quy hoạch phát triển ngành than đến năm 2020, sản lượng than thương phẩm sẽ tăng nhanh, đạt khoảng 65 triệu tấn (năm 2020) và 75 triệu tấn (năm 2030), trong đó, sản lượng hầm lò chiếm tỷ lệ lớn. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) có chủ trương phát triển ngành than bền vững theo hướng đổi mới công nghệ, triển khai áp dụng cơ giới hóa các khâu khấu than, chống giữ lò chợ, vận tải và đào lò tại những khu vực điều kiện địa chất cho phép, trong đó cơ giới hóa khai thác và đào chống lò đóng vai trò quan trọng.

Đơn cử năm 2000, việc khai thác than hầm lò của Hà Lầm chủ yếu sản xuất thủ công với phương pháp khấu than bằng nổ mìn, chống giữ lò chợ bằng gỗ, công tác vận chuyển than từ lò chợ ra cửa lò cơ giới hóa mức độ thấp, sản lượng khai thác hàng năm của công ty chỉ đạt trên 300.000 tấn/năm; thì nay 100% lò chợ của Hà Lầm đều áp dụng công nghệ mới chống giữ lò bằng giá thủy lực di động, cột thủy lực đơn, giá khung GK, giá thủy lực di động liên kết xích trong gương than, vận chuyển than từ lò ra bằng hệ thống băng tải, các thiết bị bốc xúc đều được cơ giới hóa như máy đào lò hiện tại AM-50Z, khoan tự hành Tam Rốc, máy xúc đá, máy cào vơ… Công nghệ này vừa tăng năng suất lao động, bảo đảm an toàn cho thợ mỏ và thân thiện với môi trường… đặc biệt đã đưa năng suất một lò chợ lên 20 - 30 nghìn tấn/tháng và 200.000 - 300.000 tấn/năm (gần bằng cả sản lượng của mỏ khai thác trong các năm 1990 của thế kỷ XX). Hiện nay Công ty than Hà Lầm đang khai thác ở độ sâu - 150 và mở vỉa bằng 3 lò giếng đứng tới mức - 300 sâu so với mặt nước biển với tổng mức đầu tư 2,2 nghìn tỷ, dự án hoàn thành sẽ đủ tài nguyên cho Hà Lầm xuất trong thời gian 40 - 50 năm với sản lượng 2,5 triệu tấn/năm. 

Bên cạnh việc đổi mới công nghệ, ngành than đã đầu tư đồng bộ các thiết bị an toàn như máy khoan thăm dò phòng sự cố, phụt khí, bục nước; thiết bị an toàn phòng nổ hầm lò, hệ thống giám sát tự động khí mê tan đã cơ bản kiểm soát khí 24/24h/ngày ở các nơi làm việc, hệ thống tự động giám sát người ra vào mỏ, hệ thống chỉ huy sản xuất tập trung qua màn hình internet, hệ thống thông gió, các trạm đo khí, hệ thống cấp nước cứu hỏa, phòng chống cháy nổ, hệ thống cung cấp khí nén trong lò, chiếu sáng, thoát nước, thông tin liên lạc, thiết bị thăm dò đi trước gương than, thiết bị cảnh báo khí metan, thiết bị thông gió, trang thiết bị cứu hộ, cứu nạn, trạm cấp cứu mỏ… nhằm nâng cao mức độ an toàn trong sản xuất, cải thiện điều kiện làm việc cho thợ mỏ, giảm ô nhiễm môi trường, giảm tổn thất than và các chi phí sản xuất bảo đảm ngành than sản xuất kinh doanh bền vững và hiệu quả.