Doanh nghiệp không xin tiền, chỉ xin cơ chế

Tình hình doanh nghiệp vẫn “rất gian nan”

Dẫn kết quả khảo sát về thực trạng của cộng đồng doanh nghiệp do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện hồi cuối tháng 4, đầu tháng 5 cho thấy, có tới 55% doanh nghiệp sẽ tiếp tục duy trì quy mô sản xuất hiện tại trong quý III; 22% có kế hoạch mở rộng sản xuất kinh doanh, chỉ 21% sẽ thu hẹp quy mô, tạm dừng hoạt động, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh: “Xu hướng này là đáng khích lệ và tốt hơn rất nhiều so với thực trạng doanh nghiệp mà VCCI công bố trước đó 1 tháng”. Mặc dù vậy, tình hình doanh nghiệp “vẫn còn rất gian nan” và “những biện pháp trợ giúp kịp thời từ Chính phủ là vô cùng quan trọng”.

Thực tế, thời gian qua, với tinh thần luôn đồng hành, sát cánh cùng doanh nghiệp, người đứng đầu Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đã thường xuyên gặp gỡ, trao đổi nắm bắt kịp thời tình hình khó khăn của doanh nghiệp, chỉ đạo quyết liệt thực hiện nhiều chính sách, giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh. “Các chính sách đã phần nào chia sẻ được những tổn thất mà doanh nghiệp phải gánh chịu, thể hiện qua con số 88% doanh nghiệp được khảo sát đã nhận định các nhóm giải pháp Chính phủ ban hành theo Chỉ thị 11/CT-TTg (về các nhiệm vụ, giải pháp cấp bách tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, bảo đảm an sinh xã hội ứng phó với dịch Covid-19) là phù hợp và kịp thời”, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng thông tin.

Tuy nhiên, ông Dũng xác nhận, cộng đồng doanh nghiệp vẫn còn rất nhiều mong mỏi, kỳ vọng vào những quyết sách và hành động mạnh mẽ hơn nữa từ phía các cơ quan nhà nước, để đồng hành với doanh nghiệp chớp lấy cơ hội trong điều kiện dịch bệnh đã được kiểm soát tốt ở nước ta.

Theo đại diện cộng đồng doanh nghiệp, với việc khống chế được dịch Covid-19 sớm hơn so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới, thiết lập được trạng thái bình thường mới trong sản xuất kinh doanh, Việt Nam đang đứng trước thời cơ vàng để bứt phá, vươn lên. Muốn vậy, việc quan tâm hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp - vị trí chủ chốt trong nền kinh tế là rất quan trọng.

Theo Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc, điều quan trọng nhất là các cơ quan và tổ chức có liên quan thúc đẩy thực thi thật nhanh, hiệu quả, minh bạch và công tâm các gói hỗ trợ đã được ban hành. Bởi “một miếng khi đói bằng một gói khi no”, nhanh một ngày thì doanh nghiệp sống, chậm một ngày doanh nghiệp có thể sẽ không còn, lúc đó các biện pháp hà hơi, tiếp sức sẽ không có tác dụng.

Về các giải pháp căn cơ và dài hạn hơn trong thời gian tới, đại diện doanh nghiệp cho rằng đẩy mạnh cải cách thể chế là nền tảng quan trọng nhất. “Khi tôi hỏi nhiều doanh nhân lớn, ngay cả trong lúc đang khó khăn nhất của đại dịch, xem họ cần gì thì họ thẳng thắn chia sẻ: Biết Nhà nước khó khăn, doanh nghiệp không xin tiền, chỉ xin cơ chế”, Chủ tịch VCCI nói. Đồng thời nhấn mạnh, chính sự minh bạch hóa, đơn giản hóa để rút ngắn tối đa thời gian và chi phí thực hiện các thủ tục hành chính mới là giải pháp cứu cánh bền vững cho doanh nghiệp.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) Việt Nam Nguyễn Văn Thân bổ sung, hiện cả nước có 28 quỹ bảo lãnh tín dụng với 1.450 tỷ đồng, số tiền quá nhỏ so với nhu cầu của doanh nghiệp. Do vậy, để kịp thời hỗ trợ doanh nghiệp, Chính phủ cần nhanh chóng tăng cường nguồn lực (tài chính, con người) cho các quỹ này, đồng thời giảm bớt thủ tục bảo lãnh cho vay. Bên cạnh đó, cần hạ tiêu chí đấu thầu, chia nhỏ các gói thầu trong đầu tư công để tạo cơ hội cho các DNNVV tham gia; cân nhắc giảm, giãn thuế cho DNNVV như giảm thuế VAT, miễn thuế TNDN cho doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ cũng như thuế môn bài đối với các hộ kinh doanh đến hết năm nay; mở rộng kinh tế ban đêm.

Nhìn nhận dịch Covid-19 đang tạo ra làn sóng dịch chuyển đầu tư trên thế giới, các đại biểu cho rằng, để chủ động đón nhận dòng vốn đầu tư FDI mới, bên cạnh việc tiếp tục giữ ổn định vĩ mô, Chính phủ cần giao các bộ, ngành phối hợp các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp triển khai sớm một chiến dịch vận động xúc tiến đầu tư chiến lược ở tầm quốc gia để tiếp cận trực tiếp với đại bản doanh của các chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong bối cảnh các doanh nghiệp đang khó khăn về thị trường tiêu thụ, cần phát động những tháng cao điểm, ít nhất từ nay đến cuối năm, phong trào "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam", "Người Việt Nam tự hào dùng hàng Việt Nam" để tiếp sức cho doanh nghiệp Việt.

Ngoài ra, đại diện doanh nghiệp kiến nghị, Việt Nam nên tạo điều kiện thuận lợi trong việc cấp thị thực cho nhà quản lý, chuyên gia là người nước ngoài vào Việt Nam; nối lại các đường bay nội địa cũng như đường bay với các nước ít có nguy cơ dịch bệnh, thúc đẩy các hoạt động giao thương, qua đó thúc đẩy kinh tế phát triển...

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, trong bối cảnh Việt Nam đang thiết lập trạng thái bình thường mới để sản xuất kinh doanh, “chúng ta sẽ đồng ý đưa chuyên gia, nhà quản lý, người nước ngoài vào Việt Nam hợp tác cùng Việt Nam phát triển kinh tế đất nước”. Bởi “Covid-19 là một đại dịch song cũng là cơ hội nếu chúng ta biết tổ chức quản lý tốt, kinh doanh tốt và hợp tác tốt”.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, với vị trí chủ chốt trong phát triển kinh tế, các doanh nghiệp không được trông chờ, ỷ lại trong phát triển; phải tái cơ cấu để phát triển, nâng cao trình độ quản trị hướng tới phát triển bền vững; áp dụng mạnh mẽ khoa học công nghệ, nhất là công nghệ 4.0 để nâng cao năng suất. Bên cạnh đó, doanh nghiệp phải nêu cao tinh thần yêu Tổ quốc, vì làm việc gì mà không nghĩ đến Tổ quốc thì không thể thành doanh nghiệp lớn được; yêu Tổ quốc cũng có nghĩa là phải thượng tôn pháp luật, phải có tinh thần chia sẻ. Đồng thời, phải đoàn kết, hợp tác với nhau; không nản chí vì nản chí là tự mình bỏ cuộc; năng động, quyết đoán, vì thụ động, lưỡng lự là tự đánh mất cơ hội; sáng tạo để không bị tụt lại phía sau; cần có niềm tin nếu không là tự chối bỏ mình. Trong tình hình hiện nay, doanh nghiệp cần phải giữ được được 3 yếu tố: Người lao động, thị trường và bản lĩnh doanh nhân,  Thủ tướng lưu ý.

Về phía Chính phủ cùng các bộ, ngành, địa phương, phải lắng nghe, tiếp thu ý kiến của các đại biểu, doanh nghiệp, nhà đầu tư; có chương trình cụ thể để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Trong đó, nhanh chóng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp; đặc biệt quan tâm tới DNNVV vốn giải quyết rất nhiều lao động. Thủ tướng nêu rõ, “chúng tôi đã nhiều lần nêu virus trì trệ, vậy virus trì trệ ở đâu? Đừng nhìn người khác, cơ quan, tổ chức khác, bộ, ngành khác, địa phương khác, virus trì trệ nằm ngay trong chính bản thân chúng ta, tổ chức của chúng ta, địa phương của chúng ta và cả trong doanh nghiệp của chúng ta”. Do vậy, “việc quan tâm xử lý kiến nghị của doanh nghiệp phải nhanh hơn, không được đổ qua đổ lại làm chậm mất thời cơ kinh doanh của doanh nghiệp”, Thủ tướng nói.