Định kiến giới - rào cản tước đi cơ hội của phụ nữ

Đây là nhận định được bà Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội (ISDS), Chủ tịch Mạng lưới GBVnet đưa ra tại Tọa đàm trực tuyến “Khuôn mẫu giới – chuẩn mực hay áp lực” do Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) phối hợp với Mạng lưới ngăn ngừa và ứng phó với bạo lực giới (GBVnet) thực hiện với sự hỗ trợ của Tổ chức Plan International Việt Nam tổ chức ngày 13.3. Sự kiện này nằm trong khuôn khổ dự án "Thành phố an toàn, thân thiện với em gái”.

Một số khuôn mẫu giới không còn phù hợp

Khuôn mẫu giới được hiểu là sự khái quát hóa giản đơn về đặc điểm, tính cách, vai trò, của các cá nhân hoặc nhóm người dựa trên giới tính của họ. Thông thường, khi đề cập đến nam giới, mọi người thường cho rằng nam giới phải mạnh mẽ, phải là trụ cột gia đình, còn phụ nữ phải dịu dàng, thuỳ mị, nết na. Khuôn mẫu cũng có thể về vai trò trách nhiệm "Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm", "đàn ông là trụ cột", phụ nữ có thiên chức làm mẹ, làm vợ, Phụ nữ "giỏi việc nước đảm việc nhà". Đây là những khái niệm, những yêu cầu, khuôn mẫu mà có lẽ bất cứ ai trong chúng ta cũng được nghe, được dạy, thậm chí đã ăn sâu vào ý thức của rất nhiều thế hệ.

Các diễn giả tại Tọa đàm
Các diễn giả tại Tọa đàm

Tuy nhiên, trong xã hội hiện đại ngày nay, một số tiêu chuẩn, khuôn mẫu giới này không còn phù hợp, đôi khi còn là những áp lực với nhiều người.

Đánh giá về tác động của khuôn mẫu giới lên phụ nữ, bà Khuất Thu Hồng cho rằng, có rất nhiều khuôn mẫu đặt ra khiến con người – đặc biệt là phụ nữ phải đối mặt với áp lực, điều này thời kì nào cũng có. Thậm chí những khuôn mẫu như “việc nhà là của phụ nữ”, “phụ nữ thì không cần học quá cao”,… đang là rào cản lớn, tước đi cơ hội của phụ nữ trong khi xét về năng lực, phụ nữ có lẽ không hề thua kém đàn ông.

Bà Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội (ISDS) (ngoài cùng bên trái) trao đổi tại Tọa đàm
 Bà Khuất Thu Hồng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội (ISDS) (ngoài cùng bên trái) trao đổi tại Tọa đàm

“Trong dòng chảy vận động của xã hội, một số khuôn mẫu, tiêu chuẩn không còn phù hợp nữa, hoặc những khái niệm cũ cần được giải thích theo cách khác. Ví dụ, khái niệm phụ nữ “đảm đang" trong thời đại cũ gắn chặt với định kiến phụ nữ làm việc nhà, quanh quẩn trong bếp, trong thời đại mới cần được lý giải cho những người phụ nữ năng động, tự tin. Nếu coi khuôn mẫu là một chiếc hộp thì chúng ta hãy mạnh dạn bước ra khỏi chiếc hộp của bản thân và hướng tới cuộc sống tốt đẹp hơn”, bà Hồng nói.

Trước vấn đề vẫn còn rất nhiều quảng cáo, sản phẩm truyền thông mang nhiều định kiến giới (ví dụ như quảng cáo thực phẩm, việc nhà thì luôn là hình ảnh phụ nữ vào bếp), MC Sơn Lâm chia sẻ: định kiến về giới vẫn còn hiện hữu rất rõ bởi nó đã đi sâu vào tiềm thức mỗi người, kể cả là giới truyền thông. Để thay đổi định kiến của truyền thông trong quảng cáo, đòi hỏi phải có sự thay đổi từ nhận thức từng cá nhân, của cả nhãn hàng và đối tượng khách hàng. Bên cạnh đó, việc có những chính sách ưu đãi, ưu tiên từ các đài, kênh phát sóng quảng cáo cho các video, quảng cáo, ấn phẩm có yếu tố thúc đẩy bình đẳng giới cũng là một giải pháp.

“Nên từ bỏ suy nghĩ việc nhà là của vợ”

Ở cương vị một người chồng, người cha, MC Sơn Lâm cho rằng, chúng ta nên từ bỏ suy nghĩ việc nhà là của vợ và khi đàn ông làm việc nhà là đang giúp vợ. Như vậy không đúng. Bởi, “việc nhà là việc chung và cần sự san sẻ, hỗ trợ nhau chứ không phải là giúp đỡ.”

Bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (ở giữa) trao đổi tại Tọa đàm
Bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (ở giữa) trao đổi tại Tọa đàm

Trong khi đó, bà Nguyễn Phương Linh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững cho rằng, khuôn mẫu giới là chuẩn mực hay áp lực, ranh giới đó rất mong manh. Bày tỏ ủng hộ những chuẩn mực tích cực trong xã hội để mỗi người đều có những đích đến, những động lực tốt đẹp để hướng tới, song bà Linh cũng cho rằng, những chuẩn mực ấy không phải là những cái hộp giới hạn khả năng và sự đa dạng, sự tự do lựa chọn và quyết định dù là của giới nào".

Theo Báo cáo đánh giá tạm thời Dự án Thành phố an toàn với em gái năm 2020 của Tổ chức Plan International Việt Nam, 70% em gái và 67% em trai nghĩ rằng trang phục của con gái khiêu khích nam giới và con trai. Một số ít người tham gia thảo luận nhóm cảm thấy rằng các em gái phải chịu trách nhiệm khi bị quấy rối bằng lời nói hoặc thân thể ở nơi công cộng.

Trước những con số này, bạn Nguyễn Tùng Dương chia sẻ: “Việc đổ lỗi cho các bạn gái là một hành động rất sai. Đẹp khoe – xấu chê, không có gì sai khi các bạn nữ chăm chút cho vẻ bề ngoài của mình. Khi bị đổ lỗi, những nạn nhân bị xâm hại sẽ cảm thấy sợ hãi, không dám nói ra và đây sẽ là bàn đạp để những kẻ xâm hại tiếp tục lộng hành. Vì vậy, tư duy đổ lỗi cho phụ nữ, các bạn gái khi bị quấy rối, xâm hại cần phải bị bài trừ.”

Là một thành viên tích cực của CLB Thủ lĩnh của sự thay đổi, bạn Ngô Linh Chi chia sẻ: bản thân rất ngưỡng mộ các nhà lãnh đạo là nữ, và khi tham gia câu lạc bộ, được đóng góp cho các hoạt động thúc đẩy bình đẳng giới, em cũng thấy vui và tự hào. Vấn đề xoá bỏ định kiến, khuôn mẫu giới có lẽ vẫn sẽ là một con đường dài, và Linh tin rằng chính chúng em sẽ có thể chung tay vào quá trình này nếu được trao quyền.

“Các bà, các mẹ, các chị, các bạn nữ hãy luôn biết yêu thương và tự bảo vệ bản thân. Mỗi người đều có thể là những thủ lĩnh của sự thay đổi”, Linh nói.

Với góc nhìn đa chiều nhiều thế hệ, các diễn giả cũng nhất trí rằng, việc trong gia đình là việc chung, và các kỹ năng làm việc gia đình đều rất cần thiết cho bất kỳ giới nào, do đó, một môn học kỹ năng là cần thiết cho tất cả các giới, không chỉ là nữ hay nam. Môn học kỹ năng xã hội, kỹ năng gia đình nên được khuyến khích trong nhà trường để các em được hiểu hơn về giới, về định kiến giới từ sớm.

Xã hội

Cây hồ tiêu mang lại thu nhập cao cho bà con tỉnh Quảng Trị
Đời sống

Quảng Trị: Đa dạng hóa sinh kế, tạo động lực giảm nghèo bền vững

Với nhiều giải pháp đồng bộ cũng như sự chung tay, góp sức của toàn xã hội, việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững tại tỉnh Quảng Trị đã đạt nhiều kết quả tích cực. Đặc biệt, công tác đào tạo nghề, phát triển sinh kế cho hộ nghèo là người dân tộc thiểu số luôn được các địa phương quan tâm, chú trọng; nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo không chỉ giảm sau từng năm mà tính bền vững cũng được nâng cao đáng kể.

Đổi mới phương thức, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ
Đời sống

Đổi mới phương thức, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ

Để hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao, cùng với việc đổi mới phương thức, cách thức hoạt động, thống nhất quan điểm chỉ đạo xuyên suốt là “lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ”, BHXH tỉnh Đồng Nai cũng chú trọng công tác truyền thông liên tục, kịp thời, đi trước một bước, nhằm tạo sự đồng thuận, nhận thức đúng về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của chính sách bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).

Giải Taekwondo Cảnh sát châu Á mở rộng 2024 sẽ diễn ra tại Việt Nam
Xã hội

Giải Taekwondo Cảnh sát châu Á mở rộng 2024 sẽ diễn ra tại Việt Nam

Ngày 29.11, tại Hà Nội, Cục Công tác đảng và Công tác chính trị (X03, Bộ Công an) tổ chức họp báo thông tin về giải Taekwondo Cảnh sát châu Á mở rộng năm 2024. Đến nay, ban tổ chức đã ghi nhận hơn 2.000 người gồm quan chức, huấn luyện viên, vận động viên từ 29 quốc gia, vùng lãnh thổ đăng ký tham gia.

Cùng TH lan tỏa sắc cam – hưởng ứng Tháng hành động vì bình đẳng giới
Đời sống

Cùng TH lan tỏa sắc cam – hưởng ứng Tháng hành động vì bình đẳng giới

“Tô cam cùng TH – hành động chấm dứt bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em” là chiến dịch do Tập đoàn TH và Quỹ Vì tầm vóc Việt phối hợp tổ chức nhằm hưởng ứng “Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới” và chiến dịch UNiTE (Đoàn kết) của Liên Hợp Quốc. Chiến dịch diễn ra từ 20.11 – 20.12, tập trung vào chuỗi hoạt động truyền thông, gây quỹ và hỗ trợ sinh kế thiết thực cho phụ nữ tại Hà Giang.

Khẳng định vị thế, nâng tầm thương hiệu Việt cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới
Xã hội

Khẳng định vị thế, nâng tầm thương hiệu Việt cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới

Theo Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương, qua 15 năm triển khai thực hiện Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, trước những đòi hỏi ngày càng cao của thị trường trong nước và xuất khẩu, cùng với sự ưu ái của người tiêu dùng Việt Nam, nhiều doanh nghiệp, nhiều nhà sản xuất, kinh doanh dịch vụ đã nghiên cứu, sáng tạo ra nhiều sản phẩm, dịch vụ mới, đạt thương hiệu Hàng Việt Nam chất lượng cao, hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích.

ABBANK, ADB và ERM khởi động dự án xây dựng "Hệ thống Quản lý Môi trường và Xã hội" trong nghiệp vụ tài trợ thương mại
Đời sống

ABBANK, ADB và ERM khởi động dự án xây dựng "Hệ thống Quản lý Môi trường và Xã hội" trong nghiệp vụ tài trợ thương mại

Vừa qua, Ngân hàng TMCP An Bình (ABBANK) chính thức khởi động dự án “Triển khai Hệ thống Quản lý Môi trường và Xã hội” (Environmental and Social Management System - ESMS), dành riêng cho nghiệp vụ Tài trợ Thương mại. Đây là một phần trong mục tiêu của ABBANK nhằm thúc đẩy tài chính xanh, phát triển bền vững, nâng cao vai trò trách nhiệm xã hội của ngân hàng và các khách hàng doanh nghiệp.

Ảnh minh họa
Xã hội

Bài 2: “Chúng tôi không muốn nghiên cứu nằm mãi trong phòng thí nghiệm”

Những năm qua, nhiều viện khoa học cùng các doanh nghiệp trong nước đã nghiên cứu và ứng dụng công nghệ chỉnh sửa gene để tạo ra tình trạng mong muốn cho cây trồng. Tuy vậy, đường đi của cây trồng chỉnh sửa gene từ phòng thí nghiệm đến ruộng đồng vẫn rất gập ghềnh vì hiện chưa có hướng dẫn pháp lý cụ thể. “Chúng tôi không muốn nghiên cứu nằm mãi trong phòng thí nghiệm”, TS. Đỗ Tiến Phát, Viện Công nghệ sinh học, bày tỏ.

Cần có chính sách để khuyến khích doanh nghiệp, người dân tham gia vào quá trình xử lý rác thải
Môi trường

Cần có chính sách để khuyến khích doanh nghiệp, người dân tham gia vào quá trình xử lý rác thải

Phát triển bền vững, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn đang là xu thế phát triển quan trọng trên thế giới và Việt Nam. Xu hướng này không chỉ mang lại cơ hội mà còn đặt ra những thách thức lớn cho nước ta. Do đó, Việt Nam cần có những giải pháp hữu hiệu, có chính sách để thúc đẩy xử lý rác thải theo mô hình kinh tế tuần hoàn, có chính sách để khuyến khích doanh nghiệp và người dân tham gia vào quá trình tái chế và xử lý rác thải.

Cần có thêm các chính sách hỗ trợ phù hợp để thu hút doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực tái chế rác thải
Xã hội

Cần có thêm các chính sách hỗ trợ phù hợp để thu hút doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực tái chế rác thải

Chia sẻ tại Tọa đàm “Kinh tế tuần hoàn trong xử lý rác thải ở Việt Nam”, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp)  cho rằng, Nhà nước cần có thêm các chính sách hỗ trợ phù hợp để thu hút các doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực tái chế rác thải. Nếu không có cơ chế, chính sách hiệu quả cho công tác thu gom, xử lý rác thải, thì giảm được số lượng rác thải sẽ rất khó.

Tăng trưởng xanh - xu thế toàn cầu, sự lựa chọn tất yếu cho phát triển
Xã hội

Tăng trưởng xanh - xu thế toàn cầu, sự lựa chọn tất yếu cho phát triển

Quá trình chuyển đổi xanh đã mở ra rất nhiều triển vọng phát triển, hợp tác cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước tại Việt Nam cũng như các cơ hội vươn ra thế giới của các doanh nghiệp Việt Nam. Xuất phát từ ý nghĩa đó, chiều 28.11, Cổng Thông tin điện tử Chính phủ đã tổ chức Tọa đàm “Tăng trưởng xanh - xu thế toàn cầu, sự lựa chọn tất yếu” với sự tham dự của lãnh đạo nhiều bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp...