Phản ánh đến Báo Đại biểu Nhân dân, bà Võ Phạm Hồng Hạnh (ngụ quận 11, thành phố Hồ Chí Minh) cho biết, bà là chủ sở hữu căn nhà số 243 Bình Trị Đông, phường Bình Trị Đông, quận Bình Tân (trước đây là số 21/6 ấp 1, xã Bình Trị Đông, huyện Bình Chánh). Căn nhà trên có nguồn gốc là của vợ chồng ông Nguyễn Văn Cẩm được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và bà Hạnh mua lại năm 2010.
Bất ngờ, năm 2015 bà Hạnh được biết Cục Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh ngăn chặn chuyển dịch căn nhà trên để thi hành bản án hình sự phúc thẩm số 2350 ngày 25.10.2004 của tòa phúc thẩm Toà án nhân dân (TAND) tại thành phố Hồ Chí Minh (TP HCM).
Giả chữ ký thế chấp nhà để lừa đảo
Theo hồ sơ vụ việc, người tên Thái Văn Tuấn đã lợi dụng việc ông Cẩm nhờ làm hồ sơ nhà để giả chữ ký của ông Cẩm lấy giấy tờ thế chấp vay Ngân hàng TMCP Nam Đô (ngân hàng) 1,5 tỷ đồng từ năm 1996. Ngoài ra, Tuấn còn làm giả nhiều hồ sơ khác để lừa đảo chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng của ngân hàng.
Năm 1998, Bộ Công an ra lệnh kê biên đối với căn nhà. Năm 2000, bản án phúc thẩm của tòa phúc thẩm TAND Tối cao tuyên phạt Tuấn về các tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản của công dân, Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của công dân và Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản xã hội chủ nghĩa.
Đến năm 2004, bản án phúc thẩm số 2350 của tòa phúc thẩm TAND Tối cao tuyên phạt Tuấn về tội Lừa đảo. Trong quá trình tố tụng, ông Cẩm và nhiều người khác bị Thái Văn Tuấn giả chữ ký tham gia với vai trò người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Các bản án cũng tuyên duy trì kê biên đối với căn nhà của ông Cẩm để giải quyết công nợ cho ngân hàng.
Tuy vậy, năm 2010, UBND quận Bình Tân vẫn cấp giấy chứng nhận chủ quyền nhà đất trên cho ông Cẩm. Sau đó, bà Hạnh mua căn nhà trên với đầy đủ thủ tục hợp pháp. Ngày 15.3.2010, bà Hạnh được UBND quận Bình Tân cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
Sử dụng căn nhà ổn định suốt 5 năm, ngày 13.8.2015, bà Hạnh bất ngờ nhận được công văn ngăn chặn dịch chuyển, thay đổi hiện trạng đối với tài sản kê biên thi hành án là chính căn nhà của mình.
Quá trình cấp “sổ đỏ” không phát hiện sai sót
Trên hành trình đi tìm quyền lợi chính đáng của mình, bà Hạnh đã gửi đơn kêu cứu, phản ánh đến nhiều cơ quan chức năng liên quan.
Ngày 31.8.2020, UBND quận Bình Tân có văn bản trả lời bà Hạnh về nội dung đề nghị cung cấp thông tin liên quan đến việc cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của gia đình bà. Theo đó, ngày 1.10.2010 UBND quận Bình Tân cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho ông Nguyễn Văn Cẩm, qua rà soát quy trình, thành phần hồ sơ cấp giấy chứng nhận trên, UBND quận Bình Tân chưa phát hiện có sai sót trong quá trình cấp giấy chứng nhận.
Quận Bình Tân xác định lệnh kê biên và bản án sơ thẩm, phúc thẩm thì nơi gửi không có UBND quận Bình Tân nên quận không phát hiện căn nhà trên có liên quan đến vụ án. Quận hướng dẫn bà Hạnh liên hệ với TAND, cơ quan thi hành án để được giải quyết vụ việc.
Theo bà Hạnh, dù bản án có nhận định hành vi của Tuấn giả chữ ký mang căn nhà của ông Cẩm đi thế chấp là phạm tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" đối với ông Cẩm, tuy nhiên bản án đã không ra quyết định về tội danh lừa đảo của Tuấn đối với chủ tài sản là ông Cẩm, mà chỉ xem xét nợ đối với bên cho vay là ngân hàng và phán quyết lấy tài sản của ông Cẩm để thi hành án cho Tuấn.
Trong vụ án này, ông Cẩm cũng là nạn nhân bị Tuấn lừa. Ông Cẩm không thế chấp nhà cho ngân hàng để bảo lãnh cho Tuấn nên ông Cẩm không có trách nhiệm đem tài sản này để trả nợ thay cho Tuấn.
"Việc tòa án duy trì kê biên gộp căn nhà của ông Cẩm vào khối tài sản do Tuấn lừa đảo thế chấp ngân hàng, biến tài sản bị hại thành tài sản kẻ lừa đảo để thi hành án cho ngân hàng là sai và nay gián tiếp gây thiệt hại cho quyền lợi của tôi…" - bà Hạnh trình bày.
Chờ tòa giải thích
Liên quan đến vụ việc này, Cục Thi hành án dân sự TP HCM đã gửi công văn đến Chánh án TAND TP HCM và Chánh án TAND Cấp cao tại TP HCM đề nghị giải thích bản án. Theo Cục Thi hành án, cả hai bản án phúc thẩm số 3272 và 2350 đều nhận định bị cáo Tuấn tự ý giả chữ ký của ông Cẩm để thế chấp căn nhà. Riêng bản án 2350 còn nhận định hành vi của Tuấn đối với việc thế chấp căn nhà của ông Cẩm là "lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Tuy nhiên, cả hai bản án đều tuyên duy trì lệnh kê biên của Bộ Công an đối với căn nhà của ông Cẩm để giải quyết công nợ cho ngân hàng, trong khi ông Cẩm không phải là người có nghĩa vụ trả nợ cho ngân hàng.
Vì vậy, để có cơ sở giải quyết việc thi hành án, đảm bảo quyền lợi cho bà Hạnh và các đương sự, Cục Thi hành án đề nghị các cấp tòa giải thích căn nhà trên "là tài sản hợp pháp của ông Nguyễn Văn Cẩm hay tài sản của ông Thái Văn Tuấn để đảm bảo thi hành án…".
Dù Cục Thi hành án dân sự TP HCM nhiều lần gửi công văn đề nghị giải thích bản án và phía bà Hạnh đã gửi đơn kêu cứu, phản ánh nhiều nơi nhưng đến nay sự việc chưa được giải quyết.
* Báo điện tử Đại biểu Nhân dân sẽ tiếp tục giám sát và thông tin kết quả thực thi pháp luật của các cơ quan liên quan đến bạn đọc và cử tri cả nước.