Trao “danh phận pháp lý” cho condotel, officetel
So với Nghị định 76/2015/NĐ-CP Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bất động sản thì Nghị định số 02/2022/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, có hiệu lực từ ngày 1.3.2022 đã bổ sung những quy định dành cho thị trường bất động sản biệt thự du lịch (condotel), căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú (officetel). Như vậy, sau nhiều năm tồn tại với nhiều tên gọi khác nhau, chưa có khung pháp lý quy định thì lần đầu tiên condotel, officetel có “danh phận pháp lý”.
Theo thống kê gần đây của Bộ Công an, cả nước có khoảng 83.000 căn hộ condotel, tập trung chủ yếu tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quy Nhơn, Bình Thuận, Khánh Hòa, Đà Nẵng, Kiên Giang, Quảng Ninh, Bà Rịa - Vũng Tàu… Từ việc thiếu vắng các quy định liên quan đã dẫn đến quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu không được bảo đảm khi đầu tư vào loại hình bất động sản này. Điển hình là việc Công ty Thành Đô chấm dứt chi trả thu nhập cam kết cho nhà đầu tư tại dự án Cocobay Đà Nẵng…
Không chỉ Bộ Công an yêu cầu thắt chặt, sớm có hành lang pháp lý, mà Bộ Xây dựng cũng đã có văn bản yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố về việc quản lý đầu tư xây dựng dự án có bố trí căn hộ lưu trú, văn phòng kết hợp lưu trú, biệt thự nghỉ dưỡng, nhà ở thương mại liên kết. Bởi, thực tế đã xuất hiện không ít vướng mắc, bất cập trong vận hành, quản lý sử dụng tòa nhà có chức năng căn hộ lưu trú, văn phòng kết hợp lưu trú do có nhiều chủ sở hữu, chủ sử dụng, vận hành khai thác.
Để góp phần khắc phục những vấn đề trên, Nghị định 02/2022/NĐ-CP đã ban hành mẫu Hợp đồng mua bán/thuê mua căn hộ du lịch, căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú được thống nhất áp dụng, quy định chi tiết về “Phần sở hữu chung”, “Phần sở hữu riêng”, “Kinh phí bảo trì”, “Bảo hành”, “Đặc điểm của căn hộ du lịch/căn hộ văn phòng kết hợp lưu trú được mua bán/thuê mua”, “Quyền và nghĩa vụ của các bên”…
Đây là một bước tiến quan trọng về tính pháp lý đối với các sản phẩm bất động sản trên thị trường hiện nay. Điều này cũng đồng nghĩa với việc cho loại hình bất động sản này một “danh phận pháp lý”, từ đó điều chỉnh theo những quy định của pháp luật liên quan đến đất đai, nhà ở, quy hoạch.
Tuy nhiên, cần phải thấy rằng để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý dành cho loại hình bất động sản này cần phải đặt nó trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai trong thời gian tới. Trong đó cần làm rõ các vấn đề pháp lý liên quan như “Giấy chứng nhận”, hình thức giao/cho thuê đất, xác định về nghĩa vụ tài chính đối với tiền sử dụng đất/tiền thuê đất…
Và, hiển nhiên trong khi chờ Luật Đất đai sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan, thì các nhà đầu tư cần thực hiện đủ các quy định tại Nghị định 02/2022/NĐ-CP, nhất là quy định có tính bắt buộc áp dụng đối với các mẫu hợp đồng được ban hành kèm theo nghị định khi đầu tư vào condotel, officetel.