Giảm tỷ lệ hộ nghèo, nâng cao đời sống người dân
Qua giám sát cho thấy, trong bối cảnh tình hình kinh tế suy thoái do dịch bệnh Covid-19 kéo dài nhưng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, đồng thuận cao của cả hệ thống chính trị và người dân, việc thực hiện 3 Chương trình MTQG đạt được những kết quả tích cực. Trong đó, với chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, đến nay đã có 40/60 xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, tăng 11 xã so với đầu nhiệm kỳ, đạt 78,6%; bình quân toàn tỉnh đạt 16,9 tiêu chí xã nông thôn mới/xã, tăng 1,12 tiêu chí so với đầu nhiệm kỳ, đạt 78,9%. Với chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, theo Báo cáo (từ cuối năm 2021 đến cuối năm 2023) tỷ lệ hộ nghèo chung toàn tỉnh giảm 6,01% (đến hết năm 2024 giảm được 8,20%)…

Những kết quả tích cực này góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội, làm diện mạo nông thôn, miền núi có nhiều thay đổi, kết cấu hạ tầng từng bước đáp ứng được nhu cầu sản xuất, dân sinh... Từ đó, góp phần mạnh mẽ giảm tỷ lệ hộ nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân. Đặc biệt, nhiều dự án phát triển cơ sở hạ tầng đã góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống người dân trên địa bàn tỉnh nói chung và vùng đồng bào dân tộc thiểu số nói riêng.
Tuy nhiên, qua giám sát cũng chỉ ra một số văn bản của địa phương ban hành còn chậm ảnh hưởng lớn đến công tác giải ngân, vận động huy động đóng góp, triển khai các dự án đặc thù và thí điểm cơ chế phân cấp. Chất lượng xây dựng kế hoạch triển khai của một số Chương trình, dự án và một số đơn vị dự toán chưa cao, xác định nhu cầu chưa sát thực tế dẫn đến việc phân bổ vốn còn bất cập... Với Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, kinh phí phân bổ để thực hiện lập mới, điều chỉnh quy hoạch còn thấp, chưa đồng đều giữa các xã nên khó khăn trong thực hiện… Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, việc hỗ trợ đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt là một trong những nội dung quan trọng, được ưu tiên bố trí nguồn lực của Chương trình nhưng giải ngân đạt tỷ lệ thấp…
Dứt điểm vướng mắc hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất
Để bảo đảm mục tiêu đã đề ra và giải ngân hiệu quả nguồn vốn thực hiện 3 Chương trình MTQG giai đoạn 2021-2025, Thường trực HĐND tỉnh Đắk Nông đề nghị UBND tỉnh kiến nghị Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan Trung ương quy định một cơ chế quản lý, sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước thực hiện chung cho 3 Chương trình MTQG; xử lý các vướng mắc của địa phương như: định mức hỗ trợ nhà ở, công trình nước sạch tập trung, đầu tư cứng hóa đường đến trung tâm xã… Sớm hướng dẫn cụ thể tiêu chí xác định đối tượng có thu nhập thấp trong Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững để các địa phương thực hiện.

Đoàn giám sát kiểm tra thực tế một số công trình, dự án thuộc 3 Chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai trên địa bàn xã Tâm Thắng. Ảnh: Tùng Nhi
Cùng với đó, UBND tỉnh quan tâm thanh, kiểm tra làm rõ trách nhiệm các cơ quan, đơn vị chậm trễ thực hiện các nhiệm vụ, mục tiêu được giao, chậm tham mưu ban hành, điều chỉnh các quy định của địa phương đã được Trung ương giao hoặc thực tế vướng mắc không thể thực hiện. Có biện pháp xử lý các đơn vị, dự án, tiểu dự án chậm giải ngân nguồn vốn kéo dài nhiều năm và một số nội dung phân bổ, giải ngân chưa đúng quy định. UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, cơ quan, đơn vị cấp tỉnh liên quan phân bổ vốn kịp thời đối với các nguồn vốn còn lại chưa phân bổ; điều chỉnh kinh phí những đơn vị, dự án chậm giải ngân hoặc không thể giải ngân. Đẩy nhanh tiến độ giải ngân, chú trọng hiệu quả sau đầu tư của các nguồn vốn 3 Chương trình MTQG 2025. Rà soát bố trí dứt điểm nguồn vốn cho các dự án đã hoàn thành, tránh nợ đọng xây dựng cơ bản.
Đối với HĐND, UBND các huyện, thành phố, cần rà soát, kiểm tra tất cả các dự án, chương trình để tránh chồng chéo đối tượng, mục tiêu, nhiệm vụ gây lãng phí nguồn lực. Tập trung các giải pháp giải quyết dứt điểm khó khăn, vướng mắc về hỗ trợ nhà ở, đất ở, đất sản xuất, nước sạch, dạy nghề, việc làm… cho người dân trực tiếp thụ hưởng 3 Chương trình MTQG. Chỉ đạo, kiểm tra đối với HĐND, UBND cấp xã rà soát tất cả các dự án, chương trình trên địa bàn để tham mưu, đề xuất những dự án, chương trình thiết thực, thật sự hiệu quả với người dân...