Đây chính là nền tảng và động lực thực hiện hiệu quả Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, với phương châm: Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ trong tổng thể “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh” là công việc vừa nóng bỏng vừa mang ý nghĩa chiến lược trong tình hình hiện nay.
Kế thừa và phát triển những kinh nghiệm sau 10 năm, trong rất nhiều bài học, trước mắt, cần tập trung làm tốt ba loại công việc chủ yếu.
Phát triển nền tảng tư tưởng chính trị vững chắc
Một là, giáo dục và tự giáo dục về nhận thức và tư tưởng, đổi mới không ngừng việc bảo vệ và phát triển độc lập, sáng tạo nền tảng tư tưởng chính trị.
Cho tới hiện nay, một số người vẫn đang mơ hồ rằng: Chúng ta có kẻ thù thật sự không hay chúng ta đang tự dựng lên kẻ thù, tưởng tượng ra kẻ thù; và tự mình “thần hồn át thần tính”, tự rơi vào sự huyễn hoặc, hoang mang, hoảng sợ (!?). Một số người nữa lại đang tỏ ra "cải lương": trong một “thế giới phẳng” hòa bình, xu thế dân chủ đang là tất yếu hiện nay, các quốc gia đều là bạn, là đối tác của nhau, chúng ta làm gì có kẻ thù mà phải phân vân, mà cần cảnh giác, không khéo lại rơi vào trạng thái phòng vệ tưởng tượng, làm phân tâm những người đang trung thành, chuyên tâm và nỗ lực xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam (!)…
Những phỏng đoán kiểu ấy kỳ thực đã khiến cho không ít người ảo tưởng và nghĩ thế; không ít cán bộ, đảng viên, một bộ phận không nhỏ nhân dân chúng ta chủ quan và tin thế; thậm chí không ít người trong chúng ta thành ra hoặc là nghễnh ngãng, thờ ơ, hoặc mơ hồ, coi thường, xem những chuyện ấy là “chuyện ở đâu đó”, “của ai đó”, và trở nên mất cảnh giác…
Sự thật có phải như vậy không?
Xin nói ngay rằng: Không và không! Chúng ta tuyệt đối không tưởng tượng, không ảo tưởng, không hoang mang và càng không tự ru ngủ mình về kẻ thù của chúng ta! Vì, chưa khi nào như bây giờ, nhất là sau “trận động đất lịch sử” của chủ nghĩa xã hội thế giới năm 1991, chúng ta đang đối mặt với rất nhiều kẻ thù mang những “bộ mặt mới” đang dùng mọi thủ đoạn âm mưu tiêu diệt chúng ta!
Nhiều năm qua, và nhất là hiện nay, kẻ thù đáng sợ nhất, khó chiến thắng nhất chính là những kẻ thù giấu mặt, những thứ “giặc nội xâm”, nằm ẩn khuất giữa đội ngũ, rình rập trong chính mỗi người, nếu chúng ta mất cảnh giác hoặc do dự, ngập ngừng, dao động. Nguy hiểm hơn nữa là, rất khó nhận biết chúng, vì chúng biến ảo khôn lường: Chủ nghĩa cá nhân, chủ nghĩa cơ hội, chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa đầu hàng… được ngụy trang, trá hình dưới muôn vàn màu sắc, trong đủ thứ gọi là “nhân danh”, “dân chủ hóa”, “liên kết”, “hội nhập”… Cùng với thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, các thế lực thù địch từ bên ngoài luôn kích động và hối thúc nhanh sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, chời đợi những lầm lẫn chuyển hóa thành sai lệch từ bên trong hình thành những giặc nội xâm; tham nhũng, quan liêu, cơ hội đủ loại, xa dân… Tất cả đã và đang hợp thành kẻ thù giấu mặt hung bạo nhất từ trong nội bộ, và chúng tiêu diệt chúng ta hoặc làm chúng ta tự rã rời, tự băng hoại, tự sụp đổ bất cứ lúc nào.
Kinh nghiệm chỉ rõ, chỉ có một thế giới quan khoa học và nhân sinh quan cách mạng mới tạo nền tảng tư tưởng chính trị vững chắc cho đảng viên kiên định lý tưởng XHCN, tự giác, toàn tâm toàn ý phấn đấu vì một Việt Nam hùng cường.
Cấp ủy và tổ chức đảng, các cơ quan nhà nước, đoàn thể cần nhận thức đúng tình hình, thấy rõ nguy cơ cũng như âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động “diễn biến hòa bình”, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của các thế lực thù địch; giáo dục cán bộ, đảng viên và nhân dân hiểu đúng bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, từ đó nâng cao niềm tin vào lý tưởng cộng sản, vào con đường XHCN; thấy rõ bản chất không hề thay đổi của chủ nghĩa đế quốc, nâng cao nhận thức tư tưởng và giác ngộ lòng yêu nước XHCN, nâng cao cảnh giác, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của kẻ địch. Theo đó, bằng mọi hình thức, tiếp tục nâng cao trình độ lý luận tư tưởng, phẩm chất đạo đức của cán bộ, đảng viên; tạo điều kiện thuận lợi để họ học tập và tự học tập, tự tu dưỡng và rèn luyện đạo đức nhằm thấm nhuần chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nâng cao đạo đức cách mạng, năng lực hành động độc lập và tự giác trên những cương vị mà họ được giao phó.
Phân loại để có đối sách cụ thể và phù hợp
Hai là, cần thiết tổng rà soát trong toàn Đảng và hệ thống chính trị, phân loại đối tượng để có đối sách cụ thể, phù hợp và hiệu quả: Toàn diện nhưng không “vơ đũa cả nắm”, cụ thể nhưng không “mang thúng úp voi”, cẩn trọng nhưng không do dự, cầu toàn.
Trên cơ sở tổng rà soát, chủ động nắm tình hình, phát hiện sớm những biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên là vấn đề không thể xem thường, bởi vì đây là tiền đề dẫn tới tham nhũng, lãng phí, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Tập trung phát hiện những cán bộ, đảng viên mơ hồ về lập trường chính trị, có quan điểm sai trái, không tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; có lối sống thực dụng, phẩm chất đạo đức không lành mạnh, quan liêu, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, xa rời Nhân dân để có phương pháp đấu tranh, xử lý theo các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.
Mặt khác, thực hành dân chủ rộng rãi, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình trong Đảng gắn chặt với siết chặt kỷ luật tự giác của Đảng. Xây dựng và phát triển bầu không khí đạo đức chính trị lành mạnh trong Đảng, Nhà nước và xã hội. Kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những đảng viên thoái hóa biến chất, nhất là về đạo đức, những phần tử cơ hội, bất mãn, những người gây mất đoàn kết nội bộ Đảng, cố ý bội nhọ, phủ nhận (dưới mọi hình thức) Cương lĩnh, Điều lệ Đảng, vi phạm các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng. Đặc biệt, thực hiện thường xuyên và hiệu quả tự phê bình và phê bình, trước hết nhằm uốn nắn những lệch lạc về tư tưởng chính trị, nhất là những biểu hiện dao động dễ bị những phần tử xấu kích động, lôi kéo; phê phán, kỷ luật nghiêm khắc những đảng viên coi thường nghị quyết của Đảng, nói một đường làm một nẻo, vô cảm trước Nhân dân, thậm chí coi thường Nhân dân. Xử lý thật nặng những người giữ chức vụ trong Đảng và bộ máy hệ thống chính trị, nếu vi phạm kỷ luật để làm răn đối với các cán bộ, đảng viên. Đồng thời, kỷ luật nghiêm những người vi phạm về đạo đức, lối sống, tham nhũng, mất đoàn kết, cục bộ bản vị, cá nhân chủ nghĩa... không “đặc quyền đặc lợi”, không “vùng cấm” như Đảng ta đã và đang làm.
Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quyết sách của Đảng và quy định của Nhà nước về công tác tổ chức, cán bộ, bảo vệ an ninh chính trị nội bộ; phương châm, nguyên tắc bảo vệ an ninh chính trị nội bộ là “chủ động phòng ngừa, giữ vững bên trong là chính”, “tự bảo vệ mình là chính”. Đồng thời, thực hiện nghiêm Kết luận Hội nghị Trung ương 5 (khóa XI) về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; nhất là kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
Xây dựng sức mạnh tổng lực của hệ thống chính trị và nhân dân
Ba là, xây dựng sức mạnh tổng lực của toàn bộ hệ thống chính trị và Nhân dân xử lý tận gốc, xuyên suốt và bao trùm. Đảng ta là một Đảng cầm quyền. Đảng viên chiếm một bộ phận lớn và quan trọng trong bộ máy nhà nước và các đoàn thể chính trị - xã hội. Sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức của đội ngũ đảng viên là nguyên nhân căn bản và trực tiếp làm cho Nhà nước suy thoái. Bởi vậy, cần tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa cấp ủy, ban cán sự đảng (hoặc đảng đoàn) với ban lãnh đạo cơ quan chức năng trong việc phát huy dân chủ và công khai các vấn đề liên quan tới bộ máy, cán bộ và đảng viên, trong phạm vi cho phép và khả năng có thể; kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc lựa chọn, bổ nhiệm và hoạt động của cán bộ, đảng viên. Những đảng viên là cán bộ lãnh đạo, quản lý hư hỏng, thoái hóa, biến chất thì một mặt, phải bị khai trừ ra khỏi Đảng; mặt khác, nhất định phải bị sa thải ra khỏi bộ máy của Nhà nước và đoàn thể chính trị - xã hội và phải trừng trị nghiêm khắc bằng pháp luật của Nhà nước.
Các đảng viên vi phạm pháp luật phải bị xử lý nặng hơn những viên chức không phải là đảng viên vi phạm pháp luật cùng mức độ. Trừng trị thật nghiêm khắc những phần tử tiêu cực, tham nhũng, chống đối và kêu gọi lật đổ chế độ, phá vỡ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, các đoàn thể chính trị - xã hội và chống đối Đảng, Nhà nước và chế độ. Các tổ chức đảng trong các cơ quan bộ máy nhà nước và các đoàn thể chính trị - xã hội phải không ngừng vươn lên, thực sự xứng đáng là người lãnh đạo ngang tầm nhiệm vụ tại các cơ quan đó.
Đặc biệt là những người giữ trọng trách và đứng đầu bộ máy đảng, nhà nước và các thành viên hệ thống chính trị khác, nêu gương tự rèn luyện, tự khép mình vào kỷ luật một cách toàn diện và triệt để, tự biết xấu hổ khi không chấp hành kỷ luật của Đảng, pháp luật của Nhà nước, không hoàn thành nhiệm vụ, khi có ý định sa vào tham nhũng, khi sống trái đạo lý làm người. Đó là trách nhiệm và đó cũng là liêm sỉ cá nhân, là đạo lý tối thiểu. Không như vậy, không thể trở thành một cán bộ, đảng viên tốt và nhất định tự đào thải chính mình...
Việc thanh trừ suy thoái, hủ bại, tiêu cực và quét sạch tham nhũng, chuyển hóa, đầu hàng trong cán bộ, đảng viên hiện nay là một trong những vấn đề quan trọng trong tổng thể nhưng lại rất cấp bách, cũng là rất khó, rất phức tạp, đòi hỏi thực thi kiên quyết, kiên trì nhưng phải rất khoa học, rất công phu, phải rất tinh tế và hiệu quả, để tránh những hậu quả không đáng có.
Toàn thể dân tộc đang đòi hỏi trước hết Đảng ta và toàn bộ hệ thống chính trị phải làm thật tốt trọng sự sinh tử này. Vì, chỉ có như thế, chúng ta mới có thể tạo được sự chuyển biến rõ rệt, mạnh mẽ, góp phần khắc phục hiệu quả những hạn chế, yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, nhằm xây dựng Đảng ta thật sự là đảng cách mạng chân chính, ngày càng trong sạch, vững mạnh, Nhà nước thực sự là Nhà nước pháp quyền XHCN, củng cố niềm tin trong Đảng và Nhân dân với Đảng, với Nhà nước và thể chế, bảo đảm Đảng và Nhà nước ta ngang tầm với trọng trách lịch sử của thời kỳ mới.
