Trách nhiệm không nhiệm kỳ là cụm từ được đông đảo cử tri, Nhân dân cả nước nhắc đến khi theo dõi các phiên thảo luận, chất vấn tại Kỳ họp thứ Mười, Quốc hội Khóa XIV vừa qua. Kỳ họp cuối nhiệm kỳ, không xuôi chiều như một số ý kiến lo ngại mà ngược lại, các đại biểu đã rất thẳng thắn, trách nhiệm, truy đến cùng nhiều vấn đề nóng của đất nước. Tinh thần dân chủ, trách nhiệm ấy cũng đã lan tỏa đến kỳ họp cuối năm của HĐND các tỉnh, thành phố ngay từ công tác chuẩn bị, nhất là cho phiên chất vấn và trả lời chất vấn.

Báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND có tác động tích cực, tạo động lực mạnh mẽ, thúc đẩy đại biểu HĐND thực hiện các hình thức giám sát khác tại kỳ họp. Đồng thời, giúp HĐND có những nghiên cứu, xem xét cẩn trọng để thông qua những nghị quyết sát đúng, tạo cơ sở pháp lý thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở mỗi địa phương.

Với mô hình nhà nước tam quyền không phân lập như Việt Nam, việc kiểm soát quyền lực nhà nước lại càng phải quan tâm. Trong đó, vai trò của HĐND trong việc kiểm soát quyền lực nhà nước ở địa phương được hiểu ở cả 2 nội dung là kiểm soát việc thực thi quyền lực do Nhân dân ủy quyền cho cá nhân đại biểu và cơ quan dân cử; kiểm soát quyền lực của các cơ quan, đơn vị được phân công sử dụng quyền lực nhà nước trong thực thi công tác quản lý nhà nước trên phạm vi địa phương.

Trước kỳ họp thường lệ, các đại biểu HĐND thực hiện tiếp xúc với cử tri nơi ứng cử để tiếp nhận ý kiến, kiến nghị cử tri gửi gắm đến cơ quan quyền lực. Theo đó, cùng với việc lắng nghe, tổng hợp ý kiến, kiến nghị, vấn đề quan trọng là đại biểu HĐND cần giải thích rõ ràng, đầy đủ để cử tri phấn khởi, yên tâm; giảm bớt mong mỏi, trông đợi gây thêm bức xúc.

Sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 71/2016/NQ-HĐND của HĐND tỉnh Lào Cai về việc ban hành mức hỗ trợ kinh phí cho các xã thuộc huyện Si Ma Cai thực hiện giảm nghèo bền vững giai đoạn 2016-2020, cùng với triển khai có hiệu quả các chính sách hỗ trợ của Trung ương đã tạo điều kiện cho người nghèo, cận nghèo, tổ chức, cá nhân được hưởng thụ chính sách thay đổi cách nghĩ, cách làm và làm giàu. Tỷ lệ hộ nghèo từ trên 42% năm 2016 giảm xuống còn 12% năm 2020; thu nhập bình quân/người tăng cao. Si Ma Cai là huyện vùng cao duy nhất không còn xã lõi nghèo.

Kết quả khảo sát thực tế và làm việc với UBND thị xã Bến Cát, thành phố Thuận An và thành phố Thủ Dầu Một của Ban Kinh tế - Ngân sách và các Ban HĐND tỉnh Bình Dương mới đây về việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 15 HĐND tỉnh cho thấy, bên cạnh những kết quả đạt được, còn một số nội dung trả lời chưa thỏa đáng, chưa phù hợp, chưa nêu cụ thể lộ trình, thời gian giải quyết… Địa phương kiến nghị UBND tỉnh đôn đốc, chỉ đạo các sở, ngành tập trung giải quyết các kiến nghị của cử tri, nhất là những kiến nghị kéo dài.

Tại buổi làm việc mới đây với một số cơ quan, đơn vị, chuyên gia kinh tế về “Giải pháp khôi phục và phát triển kinh tế năm 2021 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2021 - 2025”, Thường trực HĐND thành phố nhấn mạnh: Trong phục hồi kinh tế, mệnh lệnh sống còn chính là phải phục hồi hoạt động của doanh nghiệp, từ đó khôi phục sản xuất, kinh doanh. Tại kỳ họp thường kỳ cuối năm sắp tới, HĐND thành phố sẽ tập trung thảo luận các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, triển khai có hiệu quả chính sách hỗ trợ doanh nghiệp...

Như thường lệ, trong kế hoạch TXCT trước Kỳ họp thứ 11, Thường trực HĐND tỉnh Kon Tum đã lưu ý các đại biểu trong Tổ nghiên cứu, tham khảo Tài liệu Hỏi -Đáp tại mục: Tài liệu TXCT trước Kỳ họp thứ 11 HĐND tỉnh Khóa XI trên Trang thông tin điện tử của Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh để thông tin, trả lời cử tri và không tổng hợp những ý kiến này gửi về Thường trực HĐND tỉnh. Cách làm thiết thực này đã góp phần quan trọng để hầu hết kiến nghị của cử tri được trả lời, giải quyết tại chỗ, nhất là những kiến nghị để nắm thêm thông tin.

Tại buổi TXCT quận Ba Đình trước Kỳ họp thứ 18 của Tổ đại biểu HĐND thành phố mới đây, nhiều cử tri đã phản ánh, kiến nghị những vấn đề liên quan đến việc đẩy nhanh tiến độ đền bù giải phóng mặt bằng; sớm mở rộng cửa khẩu Tân Ấp, nâng mức phụ cấp cho cán bộ cơ sở sau khi sáp nhập… Trước những kiến nghị chính đáng của cử tri, đại diện UBND quận Ba Đình đã nghiêm túc tiếp thu, giải trình, làm rõ từng nội dung. Đối với những vấn đề đã tồn tại từ lâu, UBND quận sẽ tiếp tục có văn bản đôn đốc, đề xuất với thành phố giải quyết trong thời gian sớm nhất.